Xe điện sạc 5 phút đi được 400km, 4,27 triệu chiếc bán ra trong một năm: BYD đang lật đổ Tesla như thế nào?

BYD, hãng xe điện hàng đầu có trụ sở tại Thâm Quyến, đã vượt Tesla về doanh số hằng năm vào năm ngoái.

Tuần trước, hãng này công bố công nghệ sạc pin đột phá, có thể bổ sung 400km chỉ trong 5 phút, vượt xa công nghệ Supercharger của Tesla, vốn mất 15 phút để sạc thêm 320 km. 

Tháng trước, BYD cũng ra mắt hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến mang tên "God’s Eye", một đối thủ của tính năng Full Self-Driving của Tesla, nhưng không tính thêm phí cho hầu hết các dòng xe của hãng.

Đây chỉ là ba trong số những lý do giúp BYD vượt qua Tesla. Công ty từng bị Elon Musk xem nhẹ này giờ đây đang dẫn trước về doanh số, đổi mới công nghệ và cả giá cả.

“Họ không ngủ quên trên chiến thắng, bằng chứng là những công bố về God’s Eye và công nghệ sạc nhanh", Tu Le, nhà sáng lập công ty tư vấn Sino Auto Insights, nói với CNN. “Họ đang đặt ra tiêu chuẩn mới cho cả ngành công nghiệp xe điện toàn cầu”.

Sau khi thống trị thị trường xe điện tại Trung Quốc, BYD đang mở rộng ra toàn cầu, ngoại trừ Mỹ do mức thuế 100% áp lên xe con của Trung Quốc.

Gốc gác của BYD

BYD được thành lập vào năm 1995 bởi Vương Truyền Phúc tại Thâm Quyến. Hãng là nhà sản xuất ô tô số 1 Trung Quốc và xuất khẩu xe điện, xe buýt sang nhiều thị trường như châu Âu, Nam Mỹ, Đông Nam Á và Trung Đông.

Năm ngoái, BYD chiếm 32% tổng doanh số xe năng lượng mới tại Trung Quốc, bao gồm cả xe hybrid, bỏ xa thị phần 6,1% của Tesla, theo Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc. BYD sản xuất cả xe điện thuần (BEV) và xe hybrid, trong khi Tesla chỉ tập trung vào xe BEV.

BYD và Tesla đang cạnh tranh quyết liệt để trở thành nhà bán xe điện chạy bằng pin số một thế giới

Doanh thu của BYD năm 2024 đạt 107 tỷ USD, tăng 29% so với năm trước, với 4,27 triệu xe được giao (bao gồm cả hybrid). Trong khi đó, Tesla chỉ đạt 97,7 tỷ USD doanh thu và giao 1,79 triệu xe điện, thậm chí còn giảm 1,1% so với năm trước.

Mặc dù số xe điện thuần của BYD (1,76 triệu) vẫn chưa vượt Tesla, các nhà đầu tư vẫn đặt kỳ vọng cao vào tiềm năng mở rộng của hãng ra thị trường quốc tế. Hiện nay, chỉ khoảng 10% lượng xe của BYD được xuất khẩu.

Vincent Sun, chuyên gia phân tích của Morningstar, nhận định: “BYD sẽ tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu với các mẫu xe thế hệ mới được trang bị hệ thống hỗ trợ lái tiên tiến”.

Tên gọi “BYD” thường được hiểu là “Build Your Dreams”, nhưng theo Vương Truyền Phúc, ban đầu nó không có ý nghĩa đặc biệt nào mà chỉ là ba ký tự ngẫu nhiên trong tiếng Trung. Câu slogan “Build Your Dreams” sau đó được tạo ra cho mục đích marketing.

Một chiếc BYD Qin được trưng bày tại triển lãm ô tô ở Bắc Kinh, Trung Quốc

Hai dòng xe bán chạy nhất của BYD là Qin và Song.

Qin là mẫu sedan cỡ nhỏ, có cả phiên bản hybrid sạc điện (PHEV) và xe thuần điện.

Song là dòng SUV crossover cỡ nhỏ, thu hút khách hàng nhờ mức giá cạnh tranh.

Không giống Tesla, BYD thành công nhờ chiến lược giá cả hợp lý. Mẫu xe rẻ nhất của hãng có giá chỉ hơn 10.000 USD tại Trung Quốc, trong khi Tesla Model 3 rẻ nhất cũng có giá trên 32.000 USD.

Dù chưa thể tiếp cận thị trường Mỹ, xe buýt điện của BYD đã được sử dụng tại California.

Nhà sáng lập Vương Truyền Phúc

Vương Truyền Phúc sinh năm 1966 trong một gia đình nông thôn nghèo ở tỉnh An Huy, Trung Quốc. Khi còn học cấp hai, ông mất cả cha lẫn mẹ, phải dựa vào anh trai để tiếp tục học tập.

Sau khi lấy bằng thạc sĩ tại Viện Nghiên cứu Kim loại Màu Bắc Kinh, ông làm việc tại một công ty sản xuất pin ở Thâm Quyến và nhận ra cơ hội kinh doanh.

Ông đã thành lập BYD vào năm 1995 với 2,5 triệu NDT (khoảng 352.000 USD) vay từ người anh họ.

Ban đầu, BYD tận dụng nguồn lao động giá rẻ của Trung Quốc để phá vỡ thế độc quyền của các công ty Nhật Bản trong ngành pin. Đến năm 2003, Vương quyết định lấn sân sang ngành ô tô bằng cách mua lại một hãng xe nhà nước đang gặp khó khăn với giá 269 triệu nhân dân tệ (38 triệu USD).

Động thái này khiến cổ phiếu công ty lao dốc 30%, nhưng Vương vẫn kiên định. Ông mua nhiều mẫu xe cũ từ khắp nơi trên thế giới, tháo rời để nghiên cứu.

"Toyota là hãng xe số một thế giới, đáng để chúng tôi học hỏi. Chỉ khi đứng trên vai người khổng lồ, chúng ta mới có thể vươn xa hơn", ông chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với Tencent.

Cuối cùng, ông đã chứng minh được tầm nhìn của mình khi BYD nhận khoản đầu tư 230 triệu USD từ Warren Buffet vào năm 2008, thu hút sự chú ý toàn cầu.

Tại sao lại có giá rẻ như vậy?

BYD không bắt đầu với ngành ô tô mà là một nhà sản xuất pin. Vương Truyền Phúc nhận ra rằng, “pin là nút thắt lớn nhất của xe điện” và ai làm chủ công nghệ pin sẽ dẫn dắt ngành công nghiệp xe điện.

Năm 2020, BYD ra mắt pin "Blade Battery", một loại pin lithium iron phosphate (LFP) có thiết kế giúp tối ưu không gian và giảm nguy cơ cháy nổ

Không chỉ sản xuất pin, BYD còn tự làm hầu hết linh kiện, ít phụ thuộc vào nhà cung cấp bên ngoài, giúp giảm chi phí đáng kể. Ngoài ra, hãng cũng chủ động tham gia "cuộc chiến giá cả" tại Trung Quốc để duy trì lợi thế cạnh tranh.

Hiện tại, BYD gần như không thể tiếp cận thị trường Mỹ do mức thuế cao. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng các rào cản thương mại có thể khiến các hãng xe khác chủ quan, trong khi BYD vẫn không ngừng đầu tư vào R&D.

“Họ sẽ tiếp tục đẩy mạnh đổi mới công nghệ, và điều này có thể kéo dài đến cuối thập kỷ”, Tu Le nhận xét.

Dù không có mặt tại Mỹ, BYD vẫn mở rộng mạnh mẽ sang các thị trường khác. Hãng đặt mục tiêu tăng doanh số lên 30% trong năm nay, trong đó số xe xuất khẩu sẽ gần gấp đôi, đạt hơn 800.000 chiếc.

BYD và các xe điện Trung Quốc khác hầu như bị loại khỏi thị trường Mỹ vì thuế quan

Dẫu vậy, BYD cũng đối mặt với một số thách thức. Ví dụ, ở Brazil, hãng từng bị cáo buộc sử dụng lao động trong điều kiện tồi tệ. Ở Mexico, chính phủ Trung Quốc được cho là đang trì hoãn cấp phép xây dựng nhà máy vì lo ngại công nghệ xe thông minh của BYD có thể bị rò rỉ sang Mỹ.

Dù vậy, nhiều chuyên gia tin rằng BYD vẫn là một thế lực không thể cản phá. “Họ chỉ mới bắt đầu,” Lei Xing, một chuyên gia phân tích về ngành ô tô Trung Quốc, nhận xét.

Theo CNN