Xiaomi tăng giá smartphone vì khan hiếm chip nhớ

Tập đoàn công nghệ Xiaomi của Trung Quốc hôm 26/10 lên tiếng thừa nhận chi phí sản xuất điện thoại di động đang tăng mạnh do giá chip nhớ leo thang không ngừng, sau khi mức giá công bố của dòng sản phẩm Redmi K90 mới nhất gây làn sóng thất vọng trong cộng đồng người dùng và giới quan sát thị trường.

"Chi phí chip nhớ đang tăng cao vượt xa dự kiến của chúng tôi và xu hướng này có thể còn tiếp tục trong thời gian tới. Áp lực chi phí này không thể tránh khỏi đã được chuyển sang giá các sản phẩm mới”, Chủ tịch Lu Weibing của Xiaomi chia sẻ trên nền tảng mạng xã hội Weibo trong một bài đăng nhận được hàng chục nghìn lượt tương tác.

Dòng Redmi K90 phiên bản cơ bản chính thức ra mắt hôm 25/10 với mức giá khởi điểm 2.599 nhân dân tệ (tương đương 364 USD) cho cấu hình trang bị RAM 12GB và bộ nhớ trong 256GB. Con số này cao hơn 100 nhân dân tệ so với mức giá 2.499 nhân dân tệ của dòng K80 tiền nhiệm được tung ra thị trường vào tháng 11 năm ngoái, đánh dấu mức tăng giá hiếm thấy trong phân khúc tầm trung của hãng.

Trước làn sóng phản hồi tiêu cực từ phía người tiêu dùng, ông Lu cho biết Xiaomi đã quyết định điều chỉnh chiến lược giá, với việc giảm 300 nhân dân tệ cho mẫu K90 cấu hình 12GB RAM và bộ nhớ 512GB - phiên bản được dự báo sẽ là lựa chọn phổ biến nhất - xuống còn 2.899 nhân dân tệ trong tháng đầu tiên mở bán.

Động thái tăng giá của Xiaomi phản ánh bức tranh rộng lớn hơn của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu. Theo các chuyên gia phân tích, cuộc chạy đua chip phục vụ các ứng dụng trí tuệ nhân tạo đang tạo ra hiệu ứng dây chuyền, làm khan hiếm nguồn cung chip nhớ thông thường được sử dụng trong smartphone, máy tính cá nhân và máy chủ dữ liệu.

Tình trạng này đã đẩy chi phí nguyên liệu đầu vào tăng mạnh, đồng thời mang lại luồng lợi nhuận kỷ lục cho các nhà sản xuất chip nhớ NAND và DRAM hàng đầu thế giới như Samsung Electronics và SK Hynix của Hàn Quốc. Cả hai công ty đều công bố mức tăng trưởng doanh thu ấn tượng trong mảng kinh doanh chip nhớ trong các quý gần đây.

Theo các chuyên gia điều hành và nhà phân tích ngành, làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào sản xuất chip trí tuệ nhân tạo đang tạo ra hiệu ứng lan tỏa bất ngờ trên toàn bộ chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Nguồn cung các loại chip nhớ truyền thống - được sử dụng rộng rãi trong điện thoại thông minh, máy tính cá nhân và máy chủ - đang bị thắt chặt nghiêm trọng, dẫn đến tình trạng mua sắm hoảng loạn từ một số khách hàng và khiến giá cả tăng vọt.

Hiệu ứng domino từ cơn sốt AI

Sự bùng nổ bất ngờ này đang mang lại động lực tăng trưởng mới cho các nhà sản xuất chip nhớ, đặc biệt là Samsung Electronics - tập đoàn từng bị đánh giá là tụt hậu so với các đối thủ trong cuộc đua cung cấp chip AI tiên tiến. Giá cổ phiếu của các công ty này đã ghi nhận mức tăng ấn tượng trong thời gian gần đây.

Theo các giám đốc điều hành hàng đầu, tình trạng khan hiếm các chất bán dẫn thông thường đã trở nên nghiêm trọng đến mức ngành công nghiệp chip nhớ toàn cầu sắp bước vào cái mà một số nhà phân tích gọi là "siêu chu kỳ" - giai đoạn các nhà sản xuất thiết bị điên cuồng tích trữ chip nhớ với quy mô chưa từng có.

"Chỉ trong vòng một hoặc hai tháng trở lại đây, nhu cầu đã tăng vọt một cách đáng kinh ngạc”, ông Tobey Gonnerman, chủ tịch của nhà phân phối chất bán dẫn Fusion Worldwide, nhận định. "Mọi thứ đã diễn ra một cách nhanh chóng và dữ dội đến bất ngờ”.

Ông Gonnerman cảnh báo: "Chắc chắn đang có sự tranh giành quyết liệt và tình hình sẽ còn căng thẳng hơn nữa trong thời gian tới. Hiện tượng đặt hàng gấp đôi, thậm chí gấp ba đang tái diễn, giống như những gì chúng ta đã chứng kiến trong nhiều đợt thiếu hụt chip trước đây."

Chuyển đổi sản xuất - nguyên nhân sâu xa

Các nhà sản xuất chip nhớ lớn đã bắt đầu phân bổ nhiều công suất sản xuất hơn cho chip bộ nhớ băng thông cao (HBM) - loại chip chuyên dụng được sử dụng trong các bộ xử lý AI mạnh mẽ của Nvidia - sau khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11/2022, khởi động làn sóng đầu tư xây dựng trung tâm dữ liệu AI trên toàn cầu.

Áp lực cạnh tranh ngày càng tăng từ các nhà sản xuất chip cấp thấp của Trung Quốc như CXMT cũng thúc đẩy hai ông lớn Samsung và SK Hynix của Hàn Quốc - kiểm soát khoảng 70% thị trường chip DRAM toàn cầu - đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang sản xuất chip cao cấp hơn.

"Có quá nhiều vốn đang đổ vào thị trường, thúc đẩy nhu cầu lên mức chưa từng thấy," ông Dan Hutcheson, phó chủ tịch công ty nghiên cứu TechInsights có trụ sở tại San Jose, nhận xét, ám chỉ đến hàng loạt thương vụ công nghệ tỷ đô gần đây liên quan đến chip và trung tâm dữ liệu.

Các gã khổng lồ công nghệ bao gồm Alphabet, Amazon.com, Meta, Microsoft và CoreWeave dự kiến sẽ chi tới 400 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng AI chỉ riêng trong năm nay, theo ước tính của Morgan Stanley.

Các nhà phân tích cho biết làn sóng đầu tư khổng lồ này đang trùng khớp với chu kỳ thay thế thiết bị của các trung tâm dữ liệu truyền thống, cùng với nhu cầu nâng cấp máy tính cá nhân và doanh số bán điện thoại thông minh tốt hơn dự kiến. Sự trùng lặp này chính là yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng khan hiếm chip nhớ không phải HBM và đẩy giá của chúng lên cao kỷ lục.

Đặc biệt, các nhà điều hành trung tâm dữ liệu truyền thống đang bắt đầu nâng cấp hoặc thay thế hàng loạt máy chủ mà họ đã mua trong giai đoạn bùng nổ trước đó vào năm 2017-2018, tạo thêm áp lực lên nguồn cung.

"Chỉ cách đây 6-8 tháng, thị trường còn ngập tràn chip bộ nhớ máy chủ DDR5. Nhưng hiện tại, giá bán trung bình của các module máy chủ DDR5 đang tăng vọt. Và rõ ràng điều này đang làm hài lòng Micron, Hynix và Samsung," ông Gonnerman nhận định, ám chỉ đến các loại chip máy chủ chủ chốt.

Số liệu từ TechInsights cung cấp cho Reuters cho thấy, giá giao ngay của chip DRAM - được sử dụng trong vô số ứng dụng khác nhau - đã tăng gần gấp ba lần vào tháng 9 so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này đặc biệt ấn tượng khi so sánh với mức tăng chỉ 4% được ghi nhận vào tháng 4, phản ánh tốc độ gia tăng chóng mặt của giá chip trong những tháng gần đây.

Giới chuyên gia dự báo xu hướng này sẽ còn tiếp diễn trong ít nhất 12-18 tháng tới, khi nhu cầu về chip AI tiếp tục tăng mạnh và các nhà sản xuất chưa thể điều chỉnh kịp công suất sản xuất để đáp ứng cả hai phân khúc thị trường.

Tham khảo Reuters