Việt Nam kiêng quét nhà, các nước trên thế giới kiêng gì ngày đầu năm mới?
(Thị trường tài chính) - Không chỉ người Việt mới “sợ mất lộc”, văn hoá đón năm mới ở khắp nơi trên thế giới cũng có hàng loạt điều kiêng kỵ cực thú vị!
Đầu năm mới luôn là thời khắc vô cùng quan trọng trong tâm thức con người, đánh dấu một khởi đầu mới, thịnh vượng và bình an. Không chỉ người Việt Nam có những điều kiêng kỵ mà ở nhiều nền văn hóa khác trên thế giới, người ta cũng tránh làm những việc nhất định để hy vọng vận may kéo dài suốt 365 ngày tiếp theo.
Việt Nam: Kiêng quét nhà, kiêng khóc, kiêng buồn để tránh “vận xui” kéo dài
Trong văn hóa Tết Nguyên đán của người Việt, việc quét nhà, đổ rác vào ngày mùng 1 được xem là điều đại kỵ. Quan niệm dân gian cho rằng, tài lộc và may mắn đầu năm vừa “ghé thăm”, nếu quét nhà hay mang rác ra ngoài sẽ vô tình quét sạch vận may ấy. Vì vậy, hầu hết các gia đình đều tổng vệ sinh kỹ lưỡng trước giao thừa, còn trong những ngày đầu năm thì hạn chế tối đa việc dọn dẹp.
Bên cạnh đó, nhiều gia đình cũng kiêng để đồ ăn rơi vãi trong ngày đầu năm. Việc làm đổ thức ăn được cho là dấu hiệu của sự hao hụt, thiếu thốn, không tốt cho đường tài chính trong năm mới.
Không khí ngày đầu năm ở Việt Nam luôn được giữ ở trạng thái vui vẻ, hòa thuận. Người lớn thường dặn trẻ con không khóc lóc, mè nheo trong ngày mùng 1, bởi tiếng khóc bị xem là điềm báo cho một năm nhiều buồn bã, trắc trở. Ngay cả người lớn cũng cố gắng kiềm chế cảm xúc tiêu cực, tránh cãi vã hay nói lời không hay, với niềm tin rằng khởi đầu êm ấm sẽ mang lại một năm yên ổn.
Một kiêng kỵ khác khá phổ biến ở Việt Nam là hạn chế sử dụng dao, kéo và các vật sắc nhọn trong ngày đầu năm. Theo quan niệm dân gian, những vật này mang “sát khí”, tượng trưng cho sự đứt gãy, chia cắt. Việc dùng dao kéo sớm trong năm mới được cho là không tốt cho các mối quan hệ và vận khí chung của gia đình.
Nhiều gia đình Việt cũng tránh giặt quần áo vào ngày mùng 1 và mùng 2 Tết. Một phần lý do xuất phát từ quan niệm dân gian cho rằng nước tượng trưng cho tài lộc, việc giặt giũ hay xả nước đầu năm có thể đồng nghĩa với việc “rửa trôi” may mắn. Ở một số vùng, niềm tin này còn gắn với yếu tố tín ngưỡng, liên quan đến việc tôn trọng các vị thần gắn với nước.
Nhiều nước trên thế giới cũng có những điều kiêng kỵ thú vị
Tại nhiều nước châu Âu và châu Á, việc dọn dẹp nhà cửa vào ngày đầu năm cũng được xem là điều nên tránh. Theo các ghi nhận về phong tục năm mới, một số nền văn hóa cho rằng việc lau sàn, hút bụi hay làm các công việc vặt trong ngày 1/1 có thể vô tình “cuốn trôi” may mắn vừa đến. Thậm chí, trong quan niệm dân gian được chia sẻ rộng rãi ở phương Tây, còn tồn tại niềm tin rằng nếu bắt đầu năm mới bằng việc nhà thì cả năm sẽ phải gắn liền với sự bận rộn, không được thảnh thơi nghỉ ngơi.
Bên cạnh việc kiêng dọn dẹp, nhiều nền văn hóa trên thế giới cũng đặc biệt coi trọng bầu không khí hòa thuận trong ngày đầu năm. Tranh cãi, cãi vã hay những lời nói tiêu cực được cho là điềm báo cho một năm nhiều bất ổn. Ở các quốc gia đón Tết Âm lịch như Trung Quốc, việc tránh xung đột, không to tiếng hay nói lời xui xẻo trong ngày đầu năm là một trong những kiêng kỵ phổ biến và lâu đời. Theo các nghiên cứu và tài liệu về văn hóa Tết được đăng tải bởi các tổ chức học thuật như Đại học Boston, những kiêng kỵ này phản ánh niềm tin rằng cảm xúc và lời nói đầu năm có thể ảnh hưởng đến vận trình cả năm.
Ngoài ra, một số quan niệm dân gian ở phương Tây còn cho rằng việc mặc đồ tối màu hoặc xử lý quần áo giặt mới ngay trong ngày đầu năm là điều không nên. Theo The Maids, nhiều người tin rằng giặt giũ hoặc phơi quần áo vào ngày đầu năm mang ý nghĩa “làm sạch” quá mức, đồng nghĩa với việc rũ bỏ hoặc đánh mất may mắn. Trong cách hiểu biểu tượng, quần áo đại diện cho hình ảnh và vận khí của mỗi người, nên việc “xử lý” chúng quá sớm trong năm mới có thể bị xem là không tốt cho vận may cá nhân.
Dù khoa học hiện đại không chứng minh được mối liên hệ trực tiếp giữa việc quét nhà hay giặt giũ với vận may cả năm, những kiêng kỵ đầu năm vẫn được duy trì như một phần của văn hóa. Chúng phản ánh tâm lý phổ biến của con người ở thời khắc chuyển giao: ai cũng mong một khởi đầu tốt đẹp, và sẵn sàng tin vào những điều mang lại cảm giác an tâm.
