Trung Quốc tung kế hoạch 30 điểm, tìm lối thoát giữa ‘khủng hoảng thừa’
(Thị trường tài chính) - Các nhà kinh tế Trung Quốc kêu gọi mở rộng mạng lưới an sinh xã hội và tăng đầu tư công nhằm thúc đẩy tiêu dùng nội địa, trong bối cảnh thương mại không còn là động lực tăng trưởng đáng tin cậy.
Trước áp lực từ căng thẳng thương mại toàn cầu ngày càng lớn, Trung Quốc đang tìm cách thúc đẩy nhu cầu trong nước nhằm cân bằng nền kinh tế từ lâu đã bị “dư thừa công suất”.
Tại một hội thảo do Đại học Bắc Kinh tổ chức vào hôm 16/3, các chuyên gia đề xuất tăng cường mạng lưới an sinh xã hội và đầu tư vào dịch vụ công để nâng cao mức tiêu dùng.
Chính phủ Bắc Kinh đã triển khai một số biện pháp kích cầu, bao gồm kế hoạch 30 điểm công bố ngày 16/3, nhằm đối phó với thuế quan và hạn chế xuất khẩu từ Mỹ – động thái được Washington lý giải là nhằm điều chỉnh thặng dư thương mại mà họ cho là thiếu công bằng.
Giáo sư Lu Feng, chuyên gia kinh tế tại Trường Phát triển Quốc gia thuộc Đại học Bắc Kinh, nhận định: “Giải pháp cuối cùng là thúc đẩy nhu cầu và tiêu dùng trong nước. Khi đó, một phần lớn hàng hóa sản xuất nội địa có thể được tiêu thụ trong nước, đồng thời tạo điều kiện tăng nhập khẩu".
Bất chấp thặng dư thương mại kỷ lục gần 1.000 tỷ USD năm ngoái, GS. Lu nhấn mạnh rằng Trung Quốc cần điều chỉnh cơ cấu phân bổ nguồn lực công, vốn lâu nay nghiêng về phía cung. Ông kêu gọi cải cách tài chính, chú trọng nâng cao thu nhập hộ gia đình và thu hẹp khoảng cách phúc lợi xã hội giữa các khu vực.
Chênh lệch thu nhập đang là một rào cản lớn đối với tiêu dùng nội địa của Trung Quốc. Giáo sư Lu Feng chỉ ra rằng năm 2022, lương hưu trung bình hàng năm của công chức đạt 73.198 nhân dân tệ (10.121 USD), gần gấp đôi so với mức 37.783 nhân dân tệ của lao động về hưu từ các doanh nghiệp thành thị. Đối với cư dân nông thôn và thành thị không có việc làm, con số này còn thấp hơn đáng kể, chỉ ở mức 2.456 nhân dân tệ mỗi năm.
Nguồn: Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc
Theo GS. Lu, mức tiêu dùng không chỉ phụ thuộc vào thu nhập hiện tại mà còn vào kỳ vọng thu nhập dài hạn. Ông nhấn mạnh rằng trợ cấp ngắn hạn sẽ không phát huy tác dụng nếu thiếu một mạng lưới an sinh xã hội vững chắc.
Bên cạnh đó, Zhang Bin, chuyên gia tại Viện Kinh tế và Chính trị Thế giới thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, đề xuất tăng đầu tư công vào lĩnh vực dịch vụ như một giải pháp thúc đẩy tiêu dùng. Ông chỉ ra rằng Trung Quốc đầu tư vào các dịch vụ công – bao gồm giáo dục, y tế và công tác xã hội – thấp hơn đáng kể so với các nền kinh tế lớn khác.
Sự thiếu hụt này thể hiện rõ qua số lượng bảo tàng, thư viện công cộng và cơ sở thể thao tương đối hạn chế so với các nước phát triển. Theo số liệu, tỷ lệ đầu tư vào khu vực dịch vụ công trong tổng đầu tư tài sản cố định của Trung Quốc chỉ đạt 4,9%, thấp hơn nhiều so với mức 24,9% của Mỹ, 21,2% của Đức và 17,3% của Nhật Bản.
“Tiêu dùng và đầu tư có mối liên hệ chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau”, chuyên gia Zhang nhận định. Ông nhấn mạnh rằng do các quyết định đầu tư thường được thực hiện nhanh chóng, mở rộng đầu tư công có thể trở thành giải pháp hiệu quả hơn để thúc đẩy tiêu dùng trong ngắn hạn.
Tham khảo South China Morning Post (SCMP)
