Trung Quốc tăng tốc triển khai 100 tên lửa ICBM, kho hạt nhân tiến sát mốc 1.000 đầu đạn
(Thị trường tài chính) - Một dự thảo báo cáo của Lầu Năm Góc cho thấy Trung Quốc nhiều khả năng đã triển khai hơn 100 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) tại ba khu hầm phóng mới nhất, đồng thời không thể hiện bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí hạt nhân.
Theo Bulletin of the Atomic Scientists, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Chicago, Trung Quốc hiện là quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân có tốc độ mở rộng và hiện đại hóa kho vũ khí nhanh nhất thế giới. Phía Bắc Kinh từng nhiều lần bác bỏ các đánh giá này, cho rằng đây là những nỗ lực “bôi nhọ và xuyên tạc” nhằm đánh lạc hướng dư luận quốc tế.
Tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông có thể đang xây dựng một kế hoạch phi hạt nhân hóa với Trung Quốc và Nga. Tuy nhiên, dự thảo báo cáo của Lầu Năm Góc cho rằng Bắc Kinh dường như không quan tâm đến sáng kiến này.
“Chúng tôi vẫn chưa thấy bất kỳ thiện chí nào từ phía Bắc Kinh trong việc theo đuổi các biện pháp kiểm soát vũ khí hay các cuộc thảo luận sâu rộng hơn về vấn đề này”, báo cáo nêu rõ.
Đáng chú ý, Lầu Năm Góc cho biết Trung Quốc nhiều khả năng đã đưa vào các hầm phóng gần biên giới với Mông Cổ hơn 100 tên lửa đạn đạo DF31 sử dụng nhiên liệu rắn. Đây là lần đầu tiên cơ quan này đề cập đến số lượng tên lửa được triển khai tại các khu hầm phóng, dù sự tồn tại của các địa điểm này đã được báo cáo trước đó.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington khẳng định nước này “luôn duy trì chiến lược hạt nhân mang tính phòng vệ, giữ lực lượng hạt nhân ở mức tối thiểu cần thiết cho an ninh quốc gia và tuân thủ cam kết tạm ngừng thử nghiệm hạt nhân”.
Dự thảo báo cáo không nêu rõ mục tiêu tiềm năng của các tên lửa mới được triển khai. Các quan chức Mỹ cũng lưu ý rằng nội dung báo cáo vẫn có thể được điều chỉnh trước khi trình lên Quốc hội.
Theo báo cáo, đến năm 2024 kho đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc vẫn ở mức thấp hơn 600 đầu đạn, phản ánh tốc độ sản xuất chậm hơn so với các năm trước. Tuy nhiên, quá trình mở rộng vẫn đang tiếp diễn và Trung Quốc được đánh giá là đang trên lộ trình sở hữu hơn 1.000 đầu đạn hạt nhân vào năm 2030.
Bế tắc trong nỗ lực kiểm soát vũ khí ba bên
Trung Quốc nhiều lần tuyên bố theo đuổi chiến lược hạt nhân mang tính tự vệ và cam kết không sử dụng vũ khí hạt nhân trước. Trong khi đó, Tổng thống Trump từng bày tỏ mong muốn Mỹ nối lại các hoạt động thử nghiệm vũ khí hạt nhân, dù chưa làm rõ hình thức cụ thể.
Trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Joe Biden và giai đoạn cầm quyền đầu tiên của ông Trump, Washington từng tìm cách lôi kéo Trung Quốc và Nga tham gia đàm phán nhằm thay thế Hiệp ước New START bằng một thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân ba bên.
Nguy cơ chạy đua vũ trang khi Hiệp ước New START hết hạn
Tài liệu được công bố trong bối cảnh chỉ còn chưa đầy 2 tháng trước khi Hiệp ước New START ký năm 2010, thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân cuối cùng giữa Mỹ và Nga, hết hiệu lực. Hiệp ước này giới hạn mỗi bên triển khai tối đa 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược trên 700 phương tiện phóng.
Nga và Mỹ từng gia hạn hiệp ước thêm 5 năm vào tháng 2/2021, song các điều khoản hiện hành không cho phép tiếp tục gia hạn. Nhiều chuyên gia lo ngại việc hiệp ước hết hiệu lực có thể kích hoạt một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân ba bên giữa Mỹ, Nga và Trung Quốc.
“Nhiều vũ khí hạt nhân hơn cùng với sự vắng bóng của ngoại giao sẽ không khiến bất kỳ ai an toàn hơn, dù là Trung Quốc, Nga hay Mỹ”, ông Daryl Kimball, Giám đốc điều hành Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, nhận định.
Song song với quá trình hiện đại hóa quân sự, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng đang tiến hành một chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn, trong đó Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc là một trong những trọng tâm. Báo cáo cho rằng các cuộc thanh trừng này có thể ảnh hưởng đến mức độ sẵn sàng hạt nhân trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn lại tạo tiền đề cho những cải tổ sâu rộng hơn trong quân đội.
Theo báo cáo, doanh thu của các tập đoàn quốc phòng lớn tại Trung Quốc đã sụt giảm trong năm qua, khi các chiến dịch chống tham nhũng làm chậm tiến độ ký kết hợp đồng và mua sắm vũ khí. Điều này diễn ra bất chấp việc ngân sách quốc phòng của Bắc Kinh tăng liên tục trong hơn 30 năm.
Trong vòng 18 tháng qua, ít nhất 26 lãnh đạo cấp cao và cựu lãnh đạo tại các doanh nghiệp quốc phòng nhà nước đã bị điều tra hoặc bị cách chức. Các cuộc điều tra mở rộng từ lĩnh vực tên lửa và công nghiệp quốc phòng sang hầu hết các ngành công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc, bao gồm cả lĩnh vực hạt nhân và đóng tàu, theo báo cáo của Lầu Năm Góc.
Theo Reuters
