Trung Quốc bất ngờ ngừng mua dầu Nga sau lệnh trừng phạt mới từ Mỹ, chuyện gì đây?
(Thị trường tài chính) - Động thái này diễn ra trong bối cảnh Ấn Độ, khách hàng mua dầu Nga lớn nhất thế giới, cũng đang cắt giảm mạnh lượng nhập khẩu để tuân thủ các lệnh trừng phạt của Washington liên quan đến chiến sự Ukraine.
Theo nguồn tin, các tập đoàn dầu khí quốc doanh Trung Quốc đã tạm dừng mua dầu Nga vận chuyển bằng đường biển sau khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt lên hai “ông lớn” năng lượng của Moscow là Rosneft và Lukoil.
Việc cả Trung Quốc và Ấn Độ, hai khách hàng chủ lực của dầu Nga, đồng loạt giảm mua có thể gây sức ép lớn lên nguồn thu xuất khẩu dầu của Moscow, đồng thời buộc các quốc gia nhập khẩu phải tìm nguồn thay thế, kéo giá dầu toàn cầu tăng cao.
Theo các nguồn tin, 4 tập đoàn dầu khí quốc doanh Trung Quốc gồm PetroChina, Sinopec, CNOOC và Zhenhua Oil đều đã quyết định tạm ngưng mua dầu Nga bằng đường biển trong ngắn hạn, do lo ngại bị vướng vào các biện pháp trừng phạt thứ cấp của Mỹ.
Hiện các tập đoàn này chưa đưa ra bình luận chính thức.
Trung Quốc trung bình nhập khẩu khoảng 1,4 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày bằng đường biển, phần lớn do các nhà máy lọc dầu tư nhân (còn gọi là “teapot”) thực hiện.
Theo hãng phân tích Vortexa, các doanh nghiệp quốc doanh Trung Quốc chỉ mua dưới 250.000 thùng/ngày trong 9 tháng đầu năm 2025, trong khi tổ chức Energy Aspects ước tính con số này khoảng 500.000 thùng/ngày.
Nguồn tin thương mại cho biết Unipec, công ty con phụ trách giao dịch của Sinopec, đã ngừng mua dầu Nga từ tuần trước, sau khi Anh liệt Rosneft, Lukoil cùng một số tàu vận tải và doanh nghiệp Trung Quốc (trong đó có một nhà máy lọc dầu lớn) vào danh sách trừng phạt.
Phần lớn dầu Nga do Rosneft và Lukoil bán sang Trung Quốc được thực hiện thông qua các bên trung gian, thay vì giao dịch trực tiếp với người mua, các nhà giao dịch cho biết.
Một số nhà máy lọc dầu tư nhân được cho là cũng đang tạm dừng mua để đánh giá tác động của lệnh trừng phạt, song nhiều khả năng họ sẽ sớm tái khởi động giao dịch để duy trì nguồn cung rẻ từ Nga.
Trước khi lệnh trừng phạt mới được công bố hôm 23/10, giá chào bán dầu ESPO (loại dầu thô Nga xuất khẩu sang châu Á) cho kỳ giao hàng tháng 11 đã giảm còn cao hơn dầu Brent chỉ 1 USD/thùng, so với mức chênh 1,70 USD hồi đầu tháng 10.
Ngoài dầu vận chuyển bằng đường biển, Trung Quốc hiện nhập thêm khoảng 900.000 thùng dầu Nga mỗi ngày qua đường ống, toàn bộ do PetroChina tiếp nhận. Theo các thương nhân, dòng dầu này ít chịu ảnh hưởng từ lệnh trừng phạt mới.
Giới phân tích nhận định, khi Trung Quốc và Ấn Độ buộc phải chuyển sang nguồn cung khác, giá dầu từ các khu vực Trung Đông, châu Phi và Mỹ Latin có thể sẽ tăng mạnh trong thời gian tới.
