Trụ cột BRICS ‘bắt tay’ đồng minh Mỹ lập mạng lưới tiền tệ riêng: Ba siêu cường muốn ‘thoát bóng’ đồng USD, lập trật tự mới ở châu Á?
(Thị trường tài chính) - Trung Quốc đang thảo luận với Nhật Bản và Hàn Quốc, hai đồng minh thân cận của Mỹ, về khả năng thiết lập thỏa thuận hoán đổi tiền tệ ba bên, nhằm củng cố mạng lưới an toàn tài chính khu vực và thúc đẩy hợp tác kinh tế, trong bối cảnh chiến tranh thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng ngày càng leo thang.
Nguồn tin cho biết Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC), ông Pan Gongsheng, đã trao đổi nội dung này với Thống đốc Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc Rhee Chang-yong và Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản Kazuo Ueda bên lề cuộc họp thường niên IMF- World Bank tại Washington tuần trước.
“Các bên đã thúc đẩy hợp tác ba bên trong một thời gian, và các cuộc thảo luận đang được tiến hành”, nguồn tin ẩn danh cho biết.
Hoán đổi tiền tệ (currency swap) là cơ chế hợp tác giữa các ngân hàng trung ương, cho phép trao đổi thanh khoản bằng đồng nội tệ, thường được sử dụng để giảm áp lực tỷ giá và hỗ trợ thanh toán trong khủng hoảng nợ, bên cạnh các gói cứu trợ từ các tổ chức đa phương.
Động thái này phản ánh nỗ lực lâu dài của Bắc Kinh trong việc mở rộng phạm vi sử dụng quốc tế của đồng nhân dân tệ (CNY), giảm sự phụ thuộc vào đồng USD, đồng thời thúc đẩy tiến trình đàm phán hiệp định thương mại tự do giữa ba nền kinh tế Đông Á, vốn chiếm tới 25% GDP toàn cầu.
Cả Nhật Bản và Hàn Quốc, hai quốc gia bị ảnh hưởng bởi thuế quan cao từ Washington, hiện là đối tác thương mại lớn thứ 4 và thứ 6 của Trung Quốc tính theo giá trị giao dịch năm 2024.
Cấu trúc hợp tác vẫn đang định hình
Hiện chưa rõ cơ chế hợp tác ba bên này sẽ được thiết kế ra sao, và liệu nó có nằm trong Sáng kiến Chiang Mai, mạng lưới hoán đổi tiền tệ đa phương được thành lập từ năm 2000 giữa 10 quốc gia ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, hay không.
Giới quan sát dự đoán, chủ đề này có thể tiếp tục được thảo luận bên lề hội nghị ASEAN và APEC sắp tới.
Trong một tuyên bố trực tuyến tuần trước, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc xác nhận ba thống đốc đã “trao đổi quan điểm về tình hình kinh tế và tài chính gần đây”, song không nêu chi tiết.
Một nguồn tin khác cho biết, kế hoạch hoán đổi tiền tệ ba bên đã được bàn bạc từ lâu, song khả năng cao sẽ chỉ dừng ở các thỏa thuận song phương.
Hiện thỏa thuận hoán đổi 5 năm giữa Trung Quốc và Hàn Quốc, trị giá 400 tỷ nhân dân tệ (56,2 tỷ USD), sẽ hết hạn trong tháng này. Trong khi đó, PBOC và Ngân hàng Nhật Bản (BoJ) đã ký thỏa thuận song phương trị giá 200 tỷ nhân dân tệ, kéo dài 3 năm kể từ tháng 10/2024.
Ngoài ra, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đã khôi phục thỏa thuận hoán đổi tiền tệ song phương vào tháng 12/2023, với quy mô 10 tỷ USD trong 3 năm.
Trung Quốc muốn mở rộng “mạng lưới an toàn” tiền tệ toàn cầu
Trong bản báo cáo gửi Ủy ban Tiền tệ và Tài chính Quốc tế (IMFC) tuần trước, Thống đốc Pan Gongsheng nhấn mạnh “nhu cầu cấp thiết phải củng cố mạng lưới an toàn tài chính toàn cầu”, khi căng thẳng thương mại đang làm suy yếu ổn định hệ thống tiền tệ quốc tế.
Tính đến cuối tháng 9, Trung Quốc đã ký hoán đổi tiền tệ với 32 ngân hàng trung ương, tổng giá trị 4.500 tỷ nhân dân tệ. Trong đó có 350 tỷ nhân dân tệ với Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), được gia hạn hồi tháng 9, và 3,5 tỷ nhân dân tệ với Iceland, gia hạn tại Washington tuần trước.
“Mạng lưới hoán đổi tiền tệ do PBoC thiết lập đã trở thành một phần quan trọng trong cơ chế an toàn tài chính toàn cầu,” tờ Financial News (trực thuộc PBoC) dẫn lời một quan chức của Cục Giám sát Thận trọng Vĩ mô Trung Quốc cho biết.
Quan chức này nói thêm: “Trong thời gian tới, PBOC sẽ mở rộng hợp tác hoán đổi tiền tệ với các đối tác có quan hệ thương mại chặt chẽ, tăng cung thanh khoản, và thúc đẩy thuận lợi hóa thương mại - đầu tư”.
Theo SCMP
