Siết hàng giá rẻ từ Trung Quốc, ông Trump 'giáng đòn' nặng nề vào Shein và Temu

Đầu tuần này, Tổng thống Donald Trump đã tạm hoãn kế hoạch áp thuế 25% lên hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada sau khi đạt được một số nhượng bộ nhỏ về an ninh biên giới từ hai nước này. Tuy nhiên, ông vẫn tiến hành áp mức thuế 10% đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc.  

Việc chấm dứt quy định miễn thuế tối thiểu sẽ khiến người tiêu dùng phải chi thêm khoảng 11,4 tỷ USD do các khoản phí và thuế mới

Trong động thái này, Nhà Trắng cũng tuyên bố sẽ chấm dứt quy định miễn thuế tối thiểu (de minimis) tồn tại suốt hơn một thế kỷ, vốn cho phép các gói hàng trị giá dưới 800 USD được vận chuyển vào Mỹ mà không phải chịu thuế. 

Đây vốn là quy định đã tạo điều kiện cho sự bùng nổ của các nhà bán lẻ giá rẻ từ Trung Quốc như Shein và Temu, những đơn vị chuyên vận chuyển trực tiếp từ kho hàng ở nước ngoài đến tay người tiêu dùng với mức giá cực thấp và không phải chịu thuế.

Sự tăng trưởng nhanh chóng này bắt nguồn từ luật pháp năm 2016, nâng giới hạn giá trị của các gói hàng tối thiểu từ 200 USD lên 800 USD. Theo Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ, số lượng gói hàng nhập khẩu theo diện này đã tăng từ 139 triệu vào năm 2015 lên hơn 1,36 tỷ vào năm 2024, chiếm 90% tổng số lô hàng nhập khẩu vào Mỹ.

Điều này đã khiến các nhà sản xuất và bán lẻ Mỹ bức xúc, cho rằng quy định de minimis tạo ra một kẽ hở bất công mà các đối thủ cạnh tranh từ Trung Quốc lợi dụng triệt để. Trong khi đó, Amazon cũng đã cố gắng bắt kịp các đối thủ bằng cách xây dựng nền tảng thương mại điện tử trực tiếp từ Trung Quốc - một phiên bản "nhái Temu" nhận được nhiều ý kiến trái chiều.

Ngoài ra, quy định de minimis cũng bị giám sát chặt chẽ trong những năm gần đây do bị các tổ chức buôn bán ma túy lợi dụng để vận chuyển các gói hàng nhỏ chứa tiền chất dùng sản xuất fentanyl vượt qua biên giới mà không bị phát hiện. Lượng hàng khổng lồ đổ về mỗi ngày khiến việc kiểm tra kỹ lưỡng từng gói hàng trở nên bất khả thi, tạo điều kiện cho các thành phần ma túy lọt vào tay các băng đảng.

Chính quyền Biden đã đề xuất thu hẹp đáng kể quy định miễn thuế tối thiểu vào năm ngoái, dự đoán rằng điều này sẽ khiến khoảng 40% hàng nhập khẩu vào Mỹ và khoảng 70% hàng may mặc, dệt may từ Trung Quốc không còn đủ điều kiện miễn thuế. Tuy nhiên, các quy định thuế quan mới của Trump sẽ chấm dứt hoàn toàn quy định này đối với hàng hóa từ Trung Quốc.

Cách tiếp cận của Trump "mang tính toàn diện hơn, nghĩa là nếu đó là sản phẩm của Trung Quốc, thì không còn được miễn thuế tối thiểu nữa", ông Andrew McAllister, đối tác tại công ty luật Holland & Knight, nhận xét. “Chính sách này rõ ràng và không có ngoại lệ”.  

Thay đổi này có thể là một đòn giáng mạnh vào những người tiêu dùng thường xuyên mua sắm giá rẻ trực tuyến. Các gói hàng từ Trung Quốc sẽ chịu thuế 10% cùng các loại thuế bổ sung khác tùy vào mặt hàng. Quan trọng hơn, các nhà vận chuyển sẽ phải trả thêm các khoản phí hành chính cho cả cơ quan chức năng Mỹ và các công ty hậu cần xử lý thủ tục hải quan. 

Theo một nghiên cứu gần đây của các nhà kinh tế tại Đại học Yale và UCLA, mức phí này trung bình lên tới hơn 20 USD mỗi gói hàng.  

Nghiên cứu này cho thấy việc chấm dứt quy định miễn thuế tối thiểu sẽ khiến người tiêu dùng phải chi thêm khoảng 11,4 tỷ USD do các khoản phí và thuế mới, trong đó gánh nặng lớn nhất sẽ rơi vào các hộ gia đình thu nhập thấp và các cộng đồng thiểu số, những nhóm có xu hướng mua sắm trực tiếp nhiều hơn từ Trung Quốc.

Tính hợp pháp của các mức thuế mới của ông Trump hiện vẫn chưa rõ ràng. Nhà Trắng cho rằng họ có thẩm quyền thực hiện điều này theo Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) - một đạo luật từ thời Tổng thống Carter trao cho Tổng thống quyền điều chỉnh thương mại quốc tế để đối phó với các tình trạng khẩn cấp quốc gia. Tuy nhiên, đạo luật này chưa từng được sử dụng để áp thuế, và một số ý kiến nghi ngờ liệu động thái này có được tòa án chấp thuận hay không.

Xét đến những lợi ích tài chính liên quan, đặc biệt là với các ông lớn thương mại điện tử, ông McAllister dự đoán một số công ty có thể sẽ khởi kiện để lật ngược các mức thuế này. "Chắc chắn sẽ có các vụ kiện tụng", ông McAllister nhận định.

Theo Yahoo Finance