Quốc gia châu Á sắp chi 20.000 tỷ đồng xây dựng ngành đất hiếm đối trọng Trung Quốc

Ấn Độ đang lên kế hoạch tăng gần gấp ba quy mô chương trình khuyến khích sản xuất nam châm đất hiếm, với tổng giá trị hơn 70 tỷ rupee (tương đương 20.000 tỷ đồng), trong nỗ lực xây dựng năng lực sản xuất trong nước ở một lĩnh vực lâu nay bị Trung Quốc thống trị, theo nguồn tin am hiểu vấn đề.

Đề xuất này, hiện đang chờ Chính phủ phê duyệt, là bước nâng cấp đáng kể so với kế hoạch trước đó trị giá khoảng 290 triệu USD, nhằm đảm bảo nguồn cung các vật liệu chiến lược phục vụ xe điện, năng lượng tái tạo và quốc phòng. Nguồn tin cho biết mức phân bổ cuối cùng có thể vẫn được điều chỉnh.

Ấn Độ đang lên kế hoạch tăng gần gấp ba quy mô chương trình khuyến khích sản xuất nam châm đất hiếm

Ấn Độ đang cùng nhiều quốc gia khác đẩy mạnh nỗ lực phát triển chuỗi cung ứng nam châm đất hiếm sau khi Trung Quốc – quốc gia xử lý khoảng 90% sản lượng đất hiếm toàn cầu – siết chặt kiểm soát xuất khẩu hồi tháng 4 giữa căng thẳng thương mại với Mỹ, khiến nguồn cung cho các hãng sản xuất ô tô toàn cầu bị gián đoạn.

Đầu năm nay, Thủ tướng Narendra Modi từng cảnh báo rằng “các khoáng sản chiến lược không nên bị vũ khí hóa”, đồng thời kêu gọi xây dựng chuỗi cung ứng toàn cầu ổn định và đa dạng hóa.

Kế hoạch mở rộng ngành đất hiếm của Ấn Độ nằm trong xu hướng chung của thế giới nhằm giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, song vẫn đối mặt nhiều thách thức do nguồn vốn hạn chế, thiếu chuyên môn kỹ thuật và thời gian triển khai dài.

Do sản xuất trong nước hiện chưa khả thi nếu không có trợ cấp, các doanh nghiệp nhà nước đang dẫn đầu các nỗ lực bước đầu trong việc tìm kiếm đối tác khai thác mỏ ở nước ngoài. Bên cạnh đó, công nghệ chế tạo nam châm đất hiếm vẫn tập trung chủ yếu tại Trung Quốc, trong khi khai thác các nguyên tố này thường đắt đỏ và tiềm ẩn rủi ro môi trường vì liên quan đến các chất phóng xạ.

Theo các nguồn tin, chương trình hỗ trợ của Chính phủ sẽ ưu tiên khoảng 5 doanh nghiệp, thông qua các hình thức hỗ trợ sản xuất theo sản lượng (PLI) và trợ cấp vốn đầu tư.

Gần đây, Trung Quốc đã cấp phép nhập khẩu nam châm đất hiếm để sử dụng tại Ấn Độ, nhưng chưa có giấy phép nào được trao cho doanh nghiệp có nguồn gốc Ấn Độ, các nguồn tin cho biết thêm.

Bộ Công nghiệp Nặng Ấn Độ hiện chưa đưa ra phản hồi trước yêu cầu bình luận.

Ngoài ra, Chính phủ Ấn Độ cũng đang tài trợ nghiên cứu công nghệ động cơ SynRM từ trở đồng bộ – được kỳ vọng sẽ giảm phụ thuộc vào vật liệu đất hiếm trong tương lai.

Một số nhà cung cấp nước ngoài đã bày tỏ quan tâm hợp tác với Ấn Độ, nơi có nhu cầu hàng năm khoảng 2.000 tấn oxit đất hiếm – con số mà các nhà sản xuất toàn cầu hoàn toàn có thể đáp ứng.

Chính phủ Ấn Độ kỳ vọng chương trình mở rộng này sẽ thu hút các nhà sản xuất nam châm quốc tế mở công ty con hoặc liên doanh tại Ấn Độ, qua đó cắt giảm sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu từ Trung Quốc.

Tuy nhiên, kế hoạch này có thể gặp trở ngại nếu Trung Quốc tiếp tục nới lỏng kiểm soát xuất khẩu đối với Mỹ, Liên minh châu Âu và mở rộng chính sách này cho Ấn Độ. Khi đó, nam châm đất hiếm Trung Quốc có thể rẻ và dễ tiếp cận hơn, khiến các nhà đầu tư e ngại rót vốn dài hạn vào ngành công nghiệp còn non trẻ của Ấn Độ.