Những quốc gia hưởng lợi nhiều nhất khi giá vàng tăng sốc
(Thị trường tài chính) - Đà tăng phi mã của giá vàng đang mang lại những khoản lợi khổng lồ cho nhiều nền kinh tế mới nổi, đồng thời củng cố niềm tin của giới đầu tư tại các quốc gia vừa khai thác vừa tiêu thụ kim loại quý này.
Tại Nam Phi, quê hương của những mỏ vàng sâu nhất thế giới, thị trường chứng khoán đang hướng tới năm tốt nhất trong hơn hai thập kỷ, khi cổ phiếu của các hãng khai thác lớn như Sibanye Stillwater Ltd., AngloGold Ashanti Plc và Gold Fields Ltd. đã tăng gấp 3 lần giá trị kể từ đầu năm.
Cùng lúc, Ghana, quốc gia sản xuất vàng hàng đầu châu Phi, vừa được Moody’s nâng hạng tín nhiệm, trong khi dự trữ vàng gia tăng đang giúp nhiều nước mới nổi củng cố ngân sách quốc gia.
Theo các nhà quản lý quỹ, đà tăng của vàng đang tạo thêm động lực để giữ quan điểm tích cực về thị trường mới nổi. Giá vàng cao không chỉ mang lại lợi ích cho các quốc gia khai thác, mà còn tạo “hiệu ứng tài sản” giúp nhà đầu tư mạnh dạn rót vốn.
Trong báo cáo mới đây, Goldman Sachs cho rằng sức mạnh của ngành khai khoáng Nam Phi là lý do chính khiến họ dự báo thị trường trái phiếu và cổ phiếu nước này sẽ tiếp tục tăng trưởng.
“Đà tăng của giá vàng đang có lợi cho một nhóm nhỏ các nước như Uzbekistan, Ghana và Nam Phi”, ông Daniel Wood, quản lý danh mục tại William Blair Investment Management, nhận định. “Câu chuyện lớn hơn là nhà đầu tư toàn cầu đang tìm kiếm nơi trú ẩn thay thế ngoài các đồng tiền chủ chốt, đặc biệt là đồng USD”.
Wood cũng cho biết ông đang đặt niềm tin vào đồng som của Uzbekistan, khi quốc gia này vừa là nhà sản xuất vàng lớn, vừa nắm giữ dự trữ đáng kể. Còn tại Nam Phi, ông cho rằng đà tăng giá kim loại quý chính là “chìa khóa” giúp thị trường nước này đạt bước tiến lịch sử.
Thị trường Nam Phi phục hồi ngoạn mục
Chỉ số FTSE/JSE Africa All Shares của Nam Phi đã tăng hơn 30% trong năm 2025, đồng rand lên gần mức cao nhất trong vòng một năm, và lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm lần đầu tiên giảm xuống dưới 9% kể từ năm 2018.
Lạm phát chậm lại giúp ngân hàng trung ương cắt giảm lãi suất, càng củng cố tâm lý tích cực trên thị trường.
Đây là màn “lột xác” ngoạn mục với một quốc gia từng gặp khó trong việc thu hút dòng vốn do bất ổn chính trị và khủng hoảng điện năng kéo dài nhiều năm.
Ghana cũng đang hưởng lợi lớn từ “cơn sóng vàng”. Sau cuộc khủng hoảng nợ năm 2022 khiến quốc gia này vỡ nợ chủ quyền, chính phủ mới dưới thời Tổng thống John Mahama đã đưa nền kinh tế trở lại quỹ đạo ổn định. Đồng cedi đã tăng hơn 38% trong năm nay, mức tăng mạnh nhất thế giới.
Vàng trở lại vai trò “đồng tiền dự trữ” mới nổi
Ngoài châu Phi, các nhà đầu tư cũng theo dõi Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Kazakhstan, ba quốc gia đã tăng mạnh dự trữ vàng trong năm qua.
Tuy nhiên, ông Alexis de Mones, quản lý danh mục trái phiếu tại Ashmore Group, cảnh báo không nên quá lạc quan.
“Những quốc gia có tỷ trọng vàng cao trong dự trữ ngoại hối sẽ trông có vẻ mạnh hơn, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc nền tảng tín dụng của họ thực sự vững chắc”, ông nói
Theo ông, yếu tố thúc đẩy lớn hơn là đồng USD suy yếu và điều kiện tài chính toàn cầu nới lỏng, diễn ra đồng thời với đà tăng của vàng.
Bà Ning Sun, chiến lược gia thị trường mới nổi tại State Street Markets (Boston), đồng tình: “Thông thường, giá vàng tăng là tín hiệu rủi ro, nhưng lần này thì ngược lại. Khi đồng USD yếu đi và nhà đầu tư lo ngại về chính sách kinh tế Mỹ, các thị trường mới nổi lại là bên hưởng lợi”.
“Đà tăng vàng lần này mang lại lợi ích cho các thị trường mới nổi hơn hẳn các nước phát triển, vì họ không chỉ khai thác vàng, mà còn tích trữ nó”.
