Nga ‘phản đòn’, chuẩn bị luật mới để tịch thu tài sản của phương Tây?
(Thị trường tài chính) - Nga sẽ có quyền tịch thu tài sản của các quốc gia không thân thiện và các cá nhân liên quan đến việc đóng băng dự trữ ngoại hối của Ngân hàng Trung ương ở nước ngoài.
Nga dự kiến sửa đổi luật pháp để cho phép tịch thu tài sản của công dân hoặc tổ chức thuộc các quốc gia đã thực hiện các hành vi tịch thu tài sản của Nga một cách phi pháp. Sáng kiến này đã được Ngân hàng Trung ương, Bộ Tài chính, Bộ Phát triển Kinh tế và Bộ Ngoại giao Nga thông qua.
Theo nguồn tin từ Izvestia, ủy ban chính phủ sẽ thảo luận nội dung này vào tuần tới.
Sáng kiến này nhằm thực thi sắc lệnh của Tổng thống Nga ban hành ngày 23/5/2024, quy định về việc bồi thường thiệt hại do các hành động không thân thiện từ Hoa Kỳ. Đồng thời, cơ chế pháp lý mới sẽ áp dụng cho bất kỳ quốc gia không thân thiện nào, nếu họ tước đoạt quyền sở hữu tài sản của Nga hoặc công dân Nga một cách phi lý.
Theo tài liệu liên quan, danh sách tài sản nước ngoài bị tịch thu sẽ do ủy ban chính phủ về đầu tư nước ngoài xác định. Giá trị của các tài sản này sẽ được định giá theo một quy trình đặc biệt và việc tịch thu sẽ được thực hiện thông qua tòa án trọng tài.
Hiện trạng quản lý tài sản nước ngoài tại Nga
Trước đây, Nga chưa từng tiến hành tịch thu tài sản nước ngoài. Theo luật hiện hành, tài sản của nhà đầu tư nước ngoài từ các quốc gia không thân thiện chỉ bị phong tỏa hoặc hạn chế quyền sử dụng. Ví dụ, để bán một lượng lớn cổ phần trong công ty, nhà đầu tư nước ngoài phải được sự chấp thuận từ Ngân hàng Trung ương và Tổng thống Nga.
Đối với một số trường hợp, Nga đã áp dụng biện pháp quản lý tạm thời, chuyển giao quyền quản lý tài sản của cổ đông nước ngoài cho cơ quan nhà nước. Điều này đã được áp dụng đối với các công ty như Danone (Pháp) và Fortum (Phần Lan).
Tuy nhiên, các quốc gia (bao gồm cả Nga và phương Tây) vẫn e dè với các biện pháp tịch thu công khai, nhằm tránh tạo tiền lệ nguy hiểm trong quan hệ quốc tế. Dẫu vậy, Hoa Kỳ đã có nền tảng pháp lý cho việc này, trong khi Nga đang hoàn thiện các quy định cần thiết.
Phản ứng của phương Tây
Đề xuất tịch thu tài sản nước ngoài là phản ứng trực tiếp của Nga trước các lệnh trừng phạt từ Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu liên quan đến cuộc xung đột tại Ukraine. Kể từ tháng 3/2022, khoảng 300 tỷ USD trong tổng số 640 tỷ USD dự trữ ngoại hối của Nga đã bị đóng băng ở nước ngoài. Phần lớn trong số này được giữ tại hệ thống Euroclear của Bỉ.
Theo luật pháp quốc tế, tài sản của một quốc gia mặc định được bảo vệ khỏi quyền tài phán của quốc gia khác. Việc đóng băng tài sản Nga đã bị coi là phi pháp, vì nó tước đi quyền sử dụng tài sản của chủ sở hữu trong thời gian vô hạn.
Tuy nhiên, Ukraine và một số quốc gia châu Âu đã bắt đầu sử dụng lợi nhuận phát sinh từ các tài sản bị đóng băng để hỗ trợ tài chính. Điều này bị phía Nga coi là hành vi vi phạm pháp luật và là lý do chính để đưa ra các biện pháp đáp trả.
Đề xuất này của Nga có thể tạo áp lực buộc các quốc gia giữ tài sản của Nga phải thay đổi lập trường và ngồi vào bàn đàm phán. Tuy nhiên, nó cũng có nguy cơ kích hoạt các biện pháp trả đũa mạnh mẽ hơn từ phương Tây, làm leo thang căng thẳng hiện tại.
Theo các chuyên gia, việc tịch thu tài sản nước ngoài có thể trở thành công cụ đàm phán hữu ích, nhưng cần được triển khai cẩn thận để tránh gây thêm bất ổn trong quan hệ quốc tế.
Theo Izvestia