Nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á đột ngột rút 100.000 tấn gạo khỏi thị trường, dành ưu đãi đặc biệt cho Việt Nam
(Thị trường tài chính) - Hàn Quốc sẽ rút một phần gạo khỏi thị trường để bình ổn giá giữa bối cảnh quốc gia siêu cường châu Á này dành hạn ngạch thuế quan đặc biệt cho loại nông sản này khi nhập khẩu từ Việt Nam.
Siêu cường châu Á Hàn Quốc rút 100.000 tấn gạo khỏi thị trường để làm gì?
Nhật báo Korea JoongAng Daily ngày 14/10 đưa tin Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch rút 100.000 tấn gạo khỏi thị trường trong năm nay nhằm ổn định giá cả, trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ giảm và nhu cầu gạo chế biến tăng khiến nguồn cung dự kiến vượt cầu.
Bộ Nông nghiệp, Lương thực và Các vấn đề Nông thôn của “xứ sở kim chi” đã công bố quyết định này vào thứ Hai (13/10) sau cuộc họp của Ủy ban Cung ứng Ngũ cốc, trong đó thông qua kế hoạch quản lý nguồn cung gạo năm 2025.
Theo số liệu của Chính phủ, tổng sản lượng gạo trong năm nay của Hàn Quốc – nền kinh tế lớn thứ tư châu Á (chỉ xếp sau Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ) dự kiến đạt 3,574 triệu tấn, giảm 11.000 tấn, tương đương mức giảm 0,3% so với năm ngoái. Tuy nhiên, nhu cầu tiêu thụ dự kiến chỉ đạt 3,409 triệu tấn, do lượng gạo ăn trực tiếp (gạo nấu cơm) tiếp tục giảm, trong khi gạo dùng cho chế biến lại tăng. Kết quả là thặng dư gạo của Hàn Quốc năm nay ước tính khoảng 165.000 tấn.
Mặc dù diện tích trồng lúa giảm 2,9% so với năm ngoái, nhưng điều kiện thời tiết thuận lợi giúp năng suất trên mỗi đơn vị diện tích tăng 2,7%, đạt mức 527kg (1.161 pound) trên mỗi 10 mẫu Anh (khoảng 4,05 ha). Ủy ban Cung ứng Ngũ cốc Hàn Quốc cũng tính đến khả năng sản lượng lúa thực tế có thể giảm do thiếu ánh nắng, sự lây lan của bệnh cây trồng và mức dự trữ tư nhân thấp.
Chính phủ của quốc gia Đông Á này dự kiến rút 100.000 tấn gạo khỏi thị trường, trong đó 55.000 tấn sẽ được thu hồi từ lượng gạo trước đây đã cung cấp cho các nhà phân phối trong nước thông qua các khoản vay của Chính phủ, còn 45.000 tấn sẽ được dành cho mục đích công nghiệp, nhằm ngăn lượng gạo này quay trở lại thị trường tiêu dùng.
Để so sánh, năm ngoái, Chính phủ Hàn Quốc đã rút tới 260.000 tấn gạo khỏi thị trường dù thặng dư chỉ có 56.000 tấn. Năm 2021, Chính phủ nước này trì hoãn can thiệp vào thị trường dù thặng dư lên tới 270.000 tấn, dẫn đến giá gạo giảm mạnh.
Giá gạo bán lẻ tại Hàn Quốc hiện vẫn ở mức cao. Giá trung bình cho bao 20 kg gạo hiện ở mức 66.972 won (hơn 1,24 triệu đồng), tăng 25,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Bộ Nông nghiệp, Lương thực và Các vấn đề Nông thôn Hàn Quốc dự kiến giá gạo tại nông trại sẽ ổn định từ giữa tháng 10 năm nay, khi gạo vụ mới thu hoạch bắt đầu được đưa ra thị trường. Giá bán lẻ mặt hàng nông sản thiết yếu này cho người tiêu dùng cũng được dự báo sẽ giảm dần.
Để giảm gánh nặng chi tiêu cho hộ gia đình, Chính phủ Hàn Quốc sẽ gia hạn chương trình giảm giá gạo đến cuối tháng 10 năm nay, đồng thời tăng mức giảm giá từ 5.000 won (hơn 92.000 đồng) lên 7.000 won (gần 130.000 đồng) cho mỗi bao 20 kg.
Ủy ban Cung ứng Ngũ cốc Hàn Quốc cũng thảo luận khả năng tăng xuất khẩu gạo sang Nhật Bản, nhằm tận dụng giá gạo đang tăng cao tại thị trường này. Bộ Nông nghiệp cho biết sẽ xem xét hỗ trợ chính sách bổ sung để thúc đẩy nỗ lực này.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Lương thực và Các vấn đề Nông thôn Hàn Quốc Kang Hyoung-seok cho biết: “Mặc dù năm nay chúng tôi lại dự kiến có thặng dư, nhưng Chính phủ đã quyết định rút 100.000 tấn trước, do khả năng sản lượng thực tế có thể thay đổi. Chúng tôi sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ thị trường sau vụ thu hoạch để giúp ổn định giá gạo”.
Ưu đãi thuế quan của Hàn Quốc cho gạo nhập khẩu từ Việt Nam ra sao?
Việt Nam và Hàn Quốc đã áp dụng hệ thống hạn ngạch thuế quan (tariff rate quotas - TRQ), tức là mỗi năm Hàn Quốc quy định một lượng gạo nhập khẩu từ Việt Nam được hưởng mức thuế ưu đãi. Gạo nhập khẩu từ Việt Nam được áp thuế ưu đãi 5 % trong khung hạn ngạch này.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), Tổng công ty Thương mại Nông - Thủy sản và Thực phẩm Hàn Quốc (KAFTC) đã công bố lộ trình hạn ngạch thuế quan (TRQ) năm 2025. Năm nay, Hàn Quốc dành mức TRQ cho gạo từ Việt Nam là 55.112 tấn gạo xay xát.
Còn theo trang MarineLink, vào mùa thu năm nay, Hàn Quốc đã mua khoảng 45.200 tấn gạo từ Việt Nam và Thái Lan; trong đó 30.000 tấn là gạo từ Việt Nam.
Trang oec.world thì cho biết, năm 2024, các nguồn nhập khẩu gạo chính của Hàn Quốc là: Mỹ (giá trị 210 triệu USD), Trung Quốc (154 triệu USD), Việt Nam (24 triệu USD), Australia (12,2 triệu USD) và Thái Lan (9,3 triệu USD). Như vậy, Việt Nam chính là nước xuất khẩu gạo lớn thứ 3 ở thị trường Hàn Quốc năm ngoái, chỉ xếp sau hai quốc gia siêu cường Mỹ và Trung Quốc.
Ở Hàn Quốc, lúa thường được trồng vào khoảng tháng 5 đến tháng 6 và thu hoạch vào khoảng tháng 9 đến tháng 10. Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) dự báo lượng gạo nhập khẩu của nước này vào năm 2025 sẽ đạt 460.000 tấn.
Hàn Quốc cũng đã cho phép đấu giá gạo nhập khẩu “dùng cho nấu ăn” (table rice) từ Việt Nam và Thái Lan trở lại vào năm 2025.
Theo The Korea JoongAng Daily/MarineLink/OEC
