Mỗi người dân Mỹ sinh ra đã gánh nợ gần 2,9 tỷ đồng, ông Trump đau đầu vì ‘cơn ác mộng’ ở nền kinh tế số 1 thế giới
(Thị trường tài chính) - Tỷ phú Ray Dalio, nhà sáng lập quỹ đầu cơ lớn nhất thế giới Bridgewater, cảnh báo tình trạng nợ công của Mỹ đang ở ngưỡng “rất nguy hiểm”, ảnh hưởng lên chính cuộc sống thường ngày của người dân “xứ sở cờ hoa”.
Mỗi người Mỹ trung bình gánh gần 2,9 tỷ đồng tiền nợ
Bạn có biết hiện nay nước Mỹ đang nợ bao nhiêu không?
Theo dữ liệu mới nhất từ Wangye - tài khoản chuyên bình luận về kinh tế – tài chính của Trung Quốc chia sẻ trên kênh Finance News công bố ngày 12/10, tính đến 11/10/2025, tổng nợ quốc gia của Mỹ đạt 37,85 nghìn tỷ USD. Với dân số 342 triệu người, bình quân mỗi người dân “xứ sở cờ hoa” đang gánh khoản nợ 110.000 USD (khoảng 780.000 nhân dân tệ hay gần 2,9 tỷ đồng).
Ngoài ra, dữ liệu còn cho thấy tỷ lệ nợ công so với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ đã vượt 127% (GDP năm 2024 của quốc gia siêu cường này là 29,2 nghìn tỷ USD) và tốc độ tăng trưởng nợ rất đáng báo động.
Dưới đây là ba mốc tăng nợ công đáng báo động của Hoa Kỳ để chúng ta dễ so sánh:
- Từ 34 nghìn tỷ USD đến 35 nghìn tỷ USD: mất 7 tháng (từ tháng 1 đến tháng 7 năm 2024)
- Từ 35 nghìn tỷ USD đến 36 nghìn tỷ USD: chỉ hơn 3 tháng (từ tháng 7 đến tháng 11 năm 2024)
- Từ 36 nghìn tỷ USD đến 37 nghìn tỷ USD: chưa đầy 9 tháng (từ tháng 11 năm 2024 đến tháng 8 năm 2025)
Cùng với việc tổng số nợ tăng vọt, lãi suất vay nợ của Mỹ cũng tăng theo, thậm chí đang đe dọa làm sụp đổ nền tài chính của cường quốc này.
Cụ thể, năm 2025, chi phí trả lãi nợ công ước đạt 1,4 nghìn tỷ USD, chiếm 26,5% tổng thu ngân sách liên bang, lần đầu tiên vượt tổng chi cho quốc phòng và y tế, trở thành khoản chi lớn thứ hai của Chính phủ Mỹ.
Vì sao nợ công Mỹ ngày càng phình to?
Nhiều người có thể đặt câu hỏi: Tại sao nợ công của Mỹ lại tăng nhanh như vậy? Tại sao Chính phủ Hoa Kỳ lại để mặc cho nợ quốc gia tăng?
Thứ nhất, đây là hậu quả của chính sách giảm thuế và chiến tranh thương mại dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Một mặt, chính quyền của ông Trump đã tích cực thực hiện “Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm”, thuế suất doanh nghiệp đã giảm từ 35% xuống 21%, khiến thâm hụt ngân sách tăng thêm 1,9 nghìn tỷ USD trong giai đoạn năm 2018–2027. Doanh nghiệp dùng lợi nhuận giảm thuế để mua lại cổ phiếu thay vì đầu tư sản xuất thực sự, làm trầm trọng thêm tình trạng suy thoái công nghiệp.
Mặt khác, Tổng thống Mỹ Trump cũng thực hiện chính sách thuế quan trên diện rộng. Chính quyền của ông đã áp thuế 84% lên hàng hóa Trung Quốc và 20% lên hàng hóa của Liên minh châu Âu (EU), khiến giá hàng nhập khẩu tăng cao, chi tiêu hàng năm của một hộ gia đình trung bình ở Mỹ tăng 1.200 USD (hơn 31,6 triệu đồng) và chi tiêu cho thực phẩm của các gia đình có thu nhập thấp chiếm hơn 20% thu nhập sau thuế của họ.
Thứ hai, đây là kết quả của sự suy thoái trong cơ cấu nợ của Mỹ.
Dữ liệu cho thấy nợ ngắn hạn chiếm tới 85% tổng số nợ công của nước này, trong đó 9,2 nghìn tỷ USD nợ sẽ đáo hạn trong năm 2025, với 6,5 nghìn tỷ USD tập trung vào tháng 6. Điều này đã tạo áp lực tái cấp vốn khổng lồ lên nền kinh tế lớn nhất thế giới..
Thứ ba, đây cũng là do nước ngoài ồ ạt bán tháo trái phiếu Mỹ.
Trung Quốc chính là chủ nợ chính của Mỹ. Lượng trái phiếu do Trung Quốc nắm giữ đã giảm xuống còn 759 tỷ USD (mức thấp nhất kể từ năm 2009) và Nhật Bản cũng đã giảm lượng trái phiếu nắm giữ của mình còn hơn 68 tỷ USD. Cùng lúc đó, tỷ trọng dự trữ USD toàn cầu rơi xuống dưới 50% và 37 quốc gia đã ký kết thỏa thuận thanh toán bằng đồng nội tệ với Trung Quốc.
Nợ công tăng vọt có hậu quả gì? Liệu Mỹ có rơi vào thảm cảnh vỡ nợ?
Vậy sự gia tăng nợ của Mỹ có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế quốc gia siêu cường này và thế giới?
Đầu tiên, gánh nặng đối với sinh kế của người dân Mỹ tiếp tục tăng lên.
Tổng nợ của các hộ gia đình Mỹ đã lên tới 18,4 nghìn tỷ USD. Tỷ lệ nợ thẻ tín dụng quá hạn đạt mức cao nhất trong 14 năm và 48% người dùng thẻ không thể trả hết nợ. 62% người Mỹ không có nổi 2.000 USD (hơn 52,7 triệu đồng) tiền mặt dự phòng, mức thấp nhất trong gần 10 năm trở lại đây.
Thứ hai, niềm tin của thị trường vào Mỹ đang bị ảnh hưởng nặng nề. Ba hãng xếp hạng tín dụng lớn đã tước mức xếp hạng AAA của Mỹ; trong đó, Moody’s hạ xuống mức Aa1, cảnh báo rằng “khả năng phục hồi tài chính đang bị xói mòn”.
Cùng lúc đó, thị trường trái phiếu Mỹ cũng ế ẩm chưa từng có. Vào tháng 8 năm 2025, trong phiên đấu giá trái phiếu kho bạc kỳ hạn 30 năm, vào tháng 8 năm 2025, cuộc đấu giá trái phiếu kho bạc kỳ hạn 30 năm được mô tả là “cấp độ thảm họa”, khi các nhà đầu tư sơ cấp buộc phải mua tới 20,7% lượng trái phiếu phát hành.
Thứ ba, đây là rủi ro hệ thống toàn cầu.
Nếu lợi suất trái phiếu Mỹ vượt 4,8%, làn sóng vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp có thể bùng phát (chênh lệch trái phiếu rác gần bằng mức năm 2008).
Các thị trường mới nổi cũng bị ảnh hưởng nặng: Pakistan, Nam Phi và nhiều quốc gia khác chứng kiến trái phiếu USD sụt giá mạnh, đồng nội tệ mất giá nghiêm trọng.
Liệu Mỹ có thể vỡ nợ?
Tỷ phú Ray Dalio – nhà sáng lập quỹ đầu cơ lớn nhất thế giới Bridgewater Associates – cảnh báo rằng nợ Mỹ đang ở “ngưỡng cực kỳ nguy hiểm”, có thể dẫn đến “cơn đau tim kinh tế” và nguy cơ chia rẽ xã hội nghiêm trọng trong vòng 3 năm tới.
Vòng xoáy nợ của Mỹ đang ngày càng nhanh. Để thu hút nhà đầu tư, Mỹ phải tăng lãi suất trái phiếu, dẫn đến gánh nặng lãi vay tăng, kéo theo việc phải phát hành thêm nợ mới. Nếu xu hướng này tiếp diễn, nợ công của Hoa Kỳ có thể vượt 50 nghìn tỷ USD vào năm 2030.
Nguy hiểm hơn, Mỹ có thể đưa ra “giải pháp cuối cùng” – in tiền để mua lại nợ (nợ hóa tiền tệ), dẫn đến siêu lạm phát và phá hủy hoàn toàn niềm tin vào đồng USD.
Tóm lại, việc mỗi người dân Mỹ sinh ra đã phải “gánh” khoản nợ gần 2,9 tỷ đồng hiện nay đã phản ánh một vòng xoáy tử thần: Cường quốc này vay mới để trả nợ cũ, trong khi lãi suất ngày càng ăn mòn ngân sách.
Dù quyền bá chủ đồng USD tạm thời giúp nước này duy trì tình hình, nhưng về lâu dài, nợ tăng nhanh hơn GDP, xu hướng phi đô la hóa toàn cầu và gánh nặng dân sinh đang khiến 37 nghìn tỷ USD nợ công trở thành “Thanh gươm Damocles” treo lơ lửng trên đầu nền kinh tế toàn cầu.
Cảnh báo của tỷ phú Ray Dalio về “cơn đau tim kinh tế” có lẽ không chỉ là lời hù dọa suông.
Theo Sohu
