Hai ông lớn ngành chip đụng độ: ARM thu hồi ‘công thức vàng’ của Qualcomm, nguy cơ làm chao đảo thị trường smartphone và máy tính

Arm Holdings đang hủy bỏ giấy phép cho phép đối tác lâu năm Qualcomm sử dụng tài sản trí tuệ của Arm để thiết kế chip, làm leo thang tranh chấp pháp lý về công nghệ smartphone quan trọng.

Qualcomm sẽ có thời hạn 60 ngày để hủy bỏ thỏa thuận cấp phép kiến trúc (architectural license agreement), theo yêu cầu của Arm. Thỏa thuận này cho phép Qualcomm tạo ra các chip của riêng mình dựa trên các tiêu chuẩn do Arm sở hữu.

Mâu thuẫn leo thang 

Cuộc đối đầu đe dọa làm chao đảo thị trường smartphone và máy tính cá nhân, cũng như gây gián đoạn tài chính và hoạt động của 2 trong số các công ty có tầm ảnh hưởng nhất trong ngành công nghiệp bán dẫn.

Qualcomm bán hàng trăm triệu bộ xử lý hàng năm - công nghệ được sử dụng trong phần lớn điện thoại thông minh Android. Nếu việc hủy bỏ có hiệu lực, công ty có thể buộc phải ngừng bán các sản phẩm chiếm phần lớn trong doanh thu khoảng 39 tỷ USD của mình, hoặc đối mặt với yêu cầu bồi thường thiệt hại lớn.

Arm hủy bỏ giấy phép thiết kế chip của Qualcomm. Ảnh: FT 

Động thái này làm gia tăng cuộc chiến pháp lý bắt đầu khi Arm kiện Qualcomm - một trong những khách hàng lớn nhất của họ - vì vi phạm hợp đồng và xâm phạm thương hiệu vào năm 2022. Với thông báo hủy bỏ, Qualcomm có thời hạn 8 tuần để giải quyết tranh chấp.

Hai bên dự kiến sẽ ra tòa để giải quyết khiếu nại vi phạm hợp đồng của Arm và yêu cầu phản tố của Qualcomm. Tranh chấp xoay quanh việc Qualcomm mua lại một nhà cấp phép khác của Arm vào năm 2021 và theo Arm, đã không đàm phán lại các điều khoản hợp đồng.

Trong khi đó, Qualcomm lập luận rằng thỏa thuận hiện tại của họ đã bao gồm các hoạt động của công ty mà họ mua lại - startup thiết kế chip Nuvia.

Công việc thiết kế vi xử lý của Nuvia đã trở thành trọng tâm đối với các chip máy tính cá nhân mới mà Qualcomm bán cho những công ty như HP và Microsoft. Các bộ xử lý này là thành phần chính của dòng laptop tập trung vào AI, được gọi là AI PC.

Nguy cơ mất quyền sử dụng thiết kế chip 

Đầu tuần này, Qualcomm đã công bố kế hoạch đưa thiết kế của Nuvia - gọi là Oryon - vào các chip Snapdragon được sử dụng rộng rãi cho smartphone.

Phía Arm cho rằng động thái này vi phạm giấy phép của Qualcomm và yêu cầu công ty này hủy bỏ các thiết kế của Nuvia được tạo ra trước khi thương vụ mua lại diễn ra.

Đơn kiện ban đầu do Arm đệ trình lên Tòa án Quận Delaware tuyên bố, các thiết kế này không thể được chuyển giao cho Qualcomm mà không có sự cho phép. Giấy phép của Nuvia đã bị chấm dứt vào tháng 2/2023 sau khi các cuộc đàm phán không đạt được thỏa thuận.

Giám đốc điều hành Arm Rene Haas. Ảnh: Hollie Adams 

Giống như nhiều công ty khác trong ngành chip, Qualcomm dựa vào “bộ hướng dẫn” (Instruction set) từ Arm - công ty đã tạo ra phần lớn công nghệ nền tảng cho thiết bị điện tử di động. Bộ hướng dẫn là mã máy tính cơ bản mà chip sử dụng để chạy phần mềm như hệ điều hành.

Nếu Arm tiến hành hủy bỏ giấy phép, Qualcomm sẽ không thể tự thiết kế dựa vào bộ hướng dẫn của Arm. Công ty vẫn có thể cấp phép cho các bản thiết kế của Arm theo thỏa thuận sản phẩm riêng biệt, nhưng chuyên gia nhận định rằng điều này sẽ gây ra sự chậm trễ đáng kể và buộc Qualcomm phải bỏ đi những công việc đã hoàn thành trước đó.

Cạnh tranh ngày càng gay gắt

Trước khi xảy ra tranh chấp, 2 bên là đối tác thân thiết đã cùng thúc đẩy ngành công nghiệp smartphone. Giờ đây, dưới sự lãnh đạo mới, cả 2 đều đang theo đuổi những chiến lược ngày càng biến họ thành đối thủ cạnh tranh.

Dưới thời của CEO Rene Haas, Arm đã chuyển sang cung cấp các thiết kế hoàn thiện hơn - những thiết kế mà các công ty có thể sử dụng trực tiếp để sản xuất. Ông Haas tin rằng công ty của ông nên được thưởng nhiều hơn cho công việc kỹ thuật mà họ thực hiện. 

Sự thay đổi đó lại xâm phạm vào lĩnh vực kinh doanh của những khách hàng truyền thống của Arm, như Qualcomm - những bên sử dụng công nghệ của Arm trong các thiết kế chip của riêng họ.

CEO Cristiano Amon của Qualcomm (bên phải) cùng CEO Enrique Lores của HP. Ảnh: Annabelle Chih

Trong khi đó, dưới thời CEO Cristiano Amon, Qualcomm đang dần từ bỏ việc sử dụng các thiết kế của Arm và ưu tiên dự án nội bộ, điều này khiến họ trở thành khách hàng kém sinh lời hơn cho Arm. 

Bên cạnh đó, ông Amon cũng dự định mở rộng sang một số lĩnh vực mới, đáng chú ý nhất là điện toán - nơi Arm cũng đang đẩy mạnh sự hiện diện của mình. 

Tuy nhiên, công nghệ của hai công ty vẫn đan xen vào nhau và Qualcomm vẫn chưa ở vị thế có thể tách biệt hoàn toàn khỏi Arm.

Theo The Business Times