Dự án đường sắt cao tốc 600km nối hai thành phố lớn chính thức được phê duyệt, rút ngắn thời gian di chuyển còn 3 tiếng
(Thị trường tài chính) - Ủy ban châu Âu khẳng định, tuyến đường sắt cao tốc này là “dự án hạ tầng xuyên biên giới mang tính biểu tượng, góp phần tăng cường kết nối trong Liên minh châu Âu và tích hợp hoàn toàn Bồ Đào Nha – Tây Ban Nha vào mạng lưới đường sắt cao tốc châu Âu”.
Tuyến đường sắt cao tốc nối thủ đô Lisbon (Bồ Đào Nha) và Madrid (Tây Ban Nha) đã chính thức được “bật đèn xanh” sau khi Chính phủ hai nước và Ủy ban châu Âu (EC) đạt thỏa thuận, mở đường cho việc triển khai dự án trước năm 2030.
Theo kế hoạch, tuyến đường sắt này sẽ giúp hành khách di chuyển trực tiếp giữa hai thủ đô chỉ trong khoảng 5 giờ và đến năm 2034, thời gian này sẽ rút xuống còn 3 giờ nhờ hệ thống tàu cao tốc.
“Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đã thực hiện một bước đi mang tính quyết định nhằm đưa hai thủ đô trên bán đảo Iberia lại gần nhau hơn, thông qua việc xác định một loạt hành động cụ thể để hình thành tuyến đường sắt Lisbon–Madrid”, Bộ Cơ sở hạ tầng và Nhà ở Bồ Đào Nha cho biết trong thông cáo mới đây.
Theo kế hoạch, tuyến cao tốc Evora–Caia sẽ được hoàn tất vào năm 2025 và đưa vào vận hành năm 2026.
Đoạn Plasencia–Talayuela phía Tây Ban Nha dự kiến hoạt động năm 2028, trong khi đường ray thứ hai giữa Poceirao và Bombel sẽ được khởi công năm 2026 và hoàn thành năm 2029.
Bên cạnh đó, nghiên cứu tuyến Lisbon–Evora mới, bao gồm cầu vượt thứ ba qua sông Tagus, dự kiến hoàn tất vào năm 2027. Đến năm 2034, mục tiêu là hoàn thiện tuyến cao tốc Lisbon–Evora, nhân đôi đường Evora–Caia (nếu cần) và xây dựng cầu bắc qua sông Tagus mới, cho phép hành trình Lisbon–Madrid chỉ còn khoảng 3 giờ.
Cũng trong giai đoạn này, hai bên sẽ triển khai Hệ thống Quản lý Giao thông Đường sắt châu Âu (ERTMS) trên nhiều đoạn tuyến, đồng thời nghiên cứu và có thể xây dựng tuyến cao tốc Caia–Badajoz cùng ga quốc tế Elvas–Badajoz, nằm trên biên giới hai nước.
Bộ Cơ sở hạ tầng Bồ Đào Nha nhấn mạnh, tuyến đường sắt cao tốc mới sẽ là giải pháp thay thế cạnh tranh hơn về chi phí và tiện lợi so với hơn 40 chuyến bay mỗi ngày giữa hai thủ đô, đồng thời khuyến khích chuyển đổi sang phương tiện giao thông ít phát thải hơn.
“Việc rút ngắn thời gian di chuyển xuống chỉ còn khoảng 3 giờ vào năm 2034 không chỉ tăng cường liên kết lãnh thổ và kinh tế, mà còn góp phần giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính – hướng tới mục tiêu di chuyển bền vững hơn cho Bồ Đào Nha và toàn bán đảo Iberi”, Bộ này nhấn mạnh.
Dự án cũng nằm trong chiến lược di chuyển bền vững và kết nối xuyên biên giới của Liên minh châu Âu (EU), bao gồm các khoản đầu tư hạ tầng trọng điểm, hiện đại hóa công nghệ, và tăng cường khả năng tương thích giữa các hệ thống đường sắt.
Cả hai nước cũng cam kết đánh giá chi phí – lợi ích kinh tế – xã hội và tác động của việc chuyển đổi khổ đường sắt Iberia sang tiêu chuẩn châu Âu trước năm 2027. Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Bồ Đào Nha Miguel Pinto Luz gọi đây là “bước tiến lịch sử trong kết nối giữa Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha”, với mục tiêu “đưa Lisbon và Madrid chỉ còn cách nhau 3 giờ di chuyển vào năm 2034”.
Trong khi đó, Ủy ban châu Âu khẳng định, tuyến đường sắt cao tốc này là “dự án hạ tầng xuyên biên giới mang tính biểu tượng, góp phần tăng cường kết nối trong Liên minh châu Âu và tích hợp hoàn toàn Bồ Đào Nha – Tây Ban Nha vào mạng lưới đường sắt cao tốc châu Âu”.
Ủy viên châu Âu phụ trách Vận tải và Du lịch bền vững Apostolos Tzitzikostas nhận định: “Chỉ mất hơn 3 giờ để đi hơn 600km giữa Lisbon và Madrid là một minh chứng điển hình cho loại hình kết nối đường sắt cao tốc mà chúng ta hướng tới trên toàn châu Âu”.
