Đồng minh của Mỹ âm thầm tìm cách hàn gắn quan hệ với Trung Quốc và Ấn Độ

Canada đang nỗ lực củng cố quan hệ với Trung Quốc và Ấn Độ, ngay cả khi nước này vẫn phải xoay sở trong các cuộc đàm phán thương mại đầy rủi ro với chính quyền Mỹ - trong bối cảnh ông Trump tiếp tục leo thang cuộc chiến thuế quan với Bắc Kinh.

Ngoại trưởng Anita Anand trong tuần này sẽ có chuyến công du tới New Delhi, Mumbai, Singapore và Hàng Châu (Trung Quốc) để gặp gỡ các đối tác và đặt nền móng cho việc tăng cường thương mại và đầu tư.

Nhiệm vụ của bà được xem là khó khăn và nhạy cảm. Canada hiện vẫn vướng vào nhiều tranh chấp nghiêm trọng với 2 quốc gia đông dân nhất châu Á, và bất kỳ bước đi nào nhằm xoa dịu căng thẳng với Trung Quốc cũng phải được tính toán kỹ lưỡng để tránh kích động phản ứng từ Tổng thống Trump.

Tuy vậy, bà Anand khẳng định Canada đang áp dụng một nguyên tắc nhất quán trong đối ngoại - ưu tiên lợi ích của người lao động và doanh nghiệp trong nước. Đây là sự thay đổi rõ rệt dưới thời Thủ tướng Mark Carney, người đặt trọng tâm vào tăng trưởng kinh tế, đồng thời gác lại nhiều trụ cột trong chính sách đối ngoại của người tiền nhiệm Justin Trudeau.

Bộ trưởng Ngoại giao Canada, bà Anita Anand. Ảnh: David Kawai

Tuần trước, ông Trump đe dọa áp thêm thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc, khiến thị trường chứng khoán lao dốc, dù ông sau đó ám chỉ sẵn sàng cho một thỏa thuận đình chiến.

“Duy trì quan hệ ổn định với một cường quốc kinh tế toàn cầu là điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh địa chính trị hiện nay”, bà Anand nói. “Canada sẽ tiếp cận mối quan hệ với Trung Quốc dựa trên một nguyên tắc duy nhất - hành động vì lợi ích tốt nhất của người dân Canada”.

Dưới thời ông Trudeau, Canada cùng chính quyền cựu Tổng thống Biden dựng “bức tường thuế quan” với xe điện, thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc. Thủ tướng Carney vẫn duy trì chính sách đó, trong khi các nhà đàm phán Canada đang tìm cách đạt được thỏa thuận với Mỹ nhằm nới lỏng thuế thép và nhôm của ông Trump. 

Về phần mình, Trung Quốc đã áp thuế cao đối với hạt cải dầu, thịt heo và hải sản Canada, song mới đây Bắc Kinh đã gia hạn thời hạn điều tra với hạt cải dầu, mở thêm cơ hội cho đối thoại. 

Các nhà sản xuất thép, nhôm và ô tô Canada trước đây ủng hộ thuế quan lên hàng Trung Quốc, nhưng dư luận đang đổi chiều. Khảo sát của Nanos Research Group cho thấy chỉ 44% người dân ủng hộ thuế với xe điện, giảm mạnh so với mức 63% năm ngoái.

Canada đang tìm cách hạ nhiệt căng thẳng với Trung Quốc và Ấn Độ. Ảnh: FP 

Ông Carney cho rằng vẫn có tiềm năng hợp tác với Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) sang châu Á. Thủ tướng dự kiến sẽ gặp Chủ tịch Tập Cận Bình, và Hội nghị thượng đỉnh APEC sắp tới tại Hàn Quốc được xem là dịp thuận lợi.

Bên cạnh đó, bà Anand cũng nhấn mạnh rằng dù tồn tại bất đồng, hai nước vẫn có thể hợp tác trong các vấn đề như biến đổi khí hậu và thương mại. “Nhiều doanh nghiệp Canada vẫn đang hoạt động tích cực tại thị trường này”, bà cho hay.

Với Ấn Độ, các cuộc đàm phán về hiệp định thương mại song phương đã bị đình trệ từ năm 2023. Dưới thời ông Carney, Ottawa đã khởi động lại tiến trình bình thường hóa quan hệ với New Delhi.

Hai bên đã bổ nhiệm đại sứ mới và thiết lập cơ chế chia sẻ thông tin về tội phạm xuyên biên giới. Bà Anand cho biết bà đã nêu vấn đề “đàn áp xuyên quốc gia” trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar hồi tháng trước và sẽ tiếp tục đề cập trong chuyến công du sắp tới.

Ngay cả trước khi quan hệ rạn nứt, tiến trình đàm phán thương mại giữa 2 nước cũng diễn ra chậm chạp. Khi được hỏi khi nào đối thoại có thể nối lại, bà Anand chia sẻ họ đã có những bước tiến nhất định.

“Chúng tôi đang tiến hành từng bước để khôi phục quan hệ ngoại giao và xây dựng kế hoạch làm việc cho các nhà lãnh đạo phê duyệt”, bà phát biểu. “Các cuộc thảo luận về thương mại sẽ chỉ bắt đầu sau khi thỏa thuận này được thông qua”.

Theo Financial Post