Chuyên gia chip hàng đầu rời châu Âu, chọn về Trung Quốc cống hiến giữa làn sóng đua giành chất xám toàn cầu

Trước khi trở về nước, Pang là nhà khoa học trưởng cấp cao (Senior Principal Scientist) của ABB, vị trí chỉ đứng sau Giám đốc Công nghệ (CTO) của tập đoàn. Ông phụ trách hơn 800 nhà phát triển và 80 sản phẩm công nghệ trong tất cả lĩnh vực kinh doanh của ABB, từ robot công nghiệp, hệ thống tự động hóa cho đến năng lượng thông minh.

ABB được xem là một trong những tập đoàn kỹ thuật công nghiệp lớn nhất thế giới, nổi tiếng với công nghệ robot, điều khiển thông minh và tự động hóa.

Tại đây, Pang đóng vai trò then chốt trong việc hoạch định chiến lược R&D toàn cầu, đặc biệt trong các lĩnh vực như trí tuệ hiện thân của robot, mô hình công nghiệp thế hệ mới, điều khiển đám mây – biên (Cloud/Fog Computing), bảo mật mạng công nghiệp và giao tiếp 5G/6G.

Chuyên gia hàng đầu về chip công nghiệp và robot tại tập đoàn công nghệ cao ABB (Thụy Điển), Pang Zhibo 

Ngoài công việc tại ABB, Pang còn là giáo sư thỉnh giảng tại Đại học KTH (Thụy Điển) và Đại học Sydney (Australia), tập trung nghiên cứu về trí tuệ hiện thân, tự động hóa biên – đám mây và bảo mật cho mạng 6G.

Theo thông báo mới đây của Trường Sản xuất và Robot tiên tiến thuộc Đại học Bắc Kinh, thành lập năm 2016 trong khuôn khổ chiến lược đổi mới công nghệ quốc gia, Pang chính thức bắt đầu nhiệm kỳ vào đầu tháng này.

Hành trình của một “bộ não công nghiệp”

Sinh năm 1980, Pang tốt nghiệp ngành kỹ thuật điện tử tại Đại học Chiết Giang năm 2002. Sau đó, ông làm việc tại Công ty Công nghệ Guoxin Hàng Châu, phụ trách thiết kế vi mạch rồi nhanh chóng thăng tiến lên vị trí quản lý dự án và trưởng phòng R&D, dẫn dắt nhóm hơn 80 kỹ sư, một trong số ít đội ngũ ở Trung Quốc khi đó có khả năng tự phát triển hệ thống SoC quy mô lớn.

Năm 2009, ông sang Phần Lan học MBA về đổi mới và tăng trưởng tại Đại học Turku, rồi tiếp tục tiến sĩ về hệ thống điện tử, máy tính tại KTH (Thụy Điển).

Tốt nghiệp năm 2013, Pang gia nhập Trung tâm Nghiên cứu Tập đoàn ABB tại Vasteras, thăng tiến nhanh chóng từ nhà nghiên cứu lên nhà khoa học trưởng, và đến năm 2019 được CTO Bazmi Husain đích thân bổ nhiệm làm Senior Principal Scientist, vị trí cao nhất trong bộ phận nghiên cứu của ABB.

Từ năm 2021, Pang kiêm nhiệm giảng dạy tại nhiều đại học quốc tế và công bố các nghiên cứu đột phá về mạng nơ-ron thông tin vật lý, trí tuệ nhân tạo đa mô hình cho robot, hệ điều khiển hiệu suất cao trên nền tảng đám mây và an ninh mạng cho hệ thống tự động hóa.

Một trong những đề xuất gây tiếng vang của ông là mô hình Cloud-Fog Automation (CFA), khuôn khổ thiết kế hệ thống điều khiển công nghiệp thế hệ mới, cho phép tích hợp đồng bộ giữa truyền thông, tính toán và điều khiển nhằm hình thành các hệ thống công nghiệp tự chủ (autonomous cyber-physical systems).

Trong sự nghiệp, Pang ba lần nhận giải thưởng “Nhà phát minh của năm” (Inventor of the Year) của ABB vào các năm 2016, 2018 và 2021, một vinh dự hiếm có giữa đội ngũ hơn 100.000 nhân viên toàn cầu của tập đoàn.

Ngoài ra, ông còn chủ trì hơn 10 dự án nghiên cứu quốc tế được tài trợ bởi EU, chính phủ Thụy Điển và ABB, với tổng kinh phí hơn 9 triệu euro (10,4 triệu USD).

Trong bản lý lịch cuối năm 2024, Pang mô tả mình là “một nhà đổi mới và lãnh đạo nghiên cứu đam mê chuyển đổi số trong công nghiệp, với hơn 20 năm kinh nghiệm bao trùm cả học thuật, doanh nghiệp lớn và khởi nghiệp, tham gia toàn bộ chu trình đổi mới sáng tạo”.

Bắc Kinh tăng tốc cuộc đua “tự chủ công nghệ”

Động thái của Pang diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc tăng tốc chiến lược tự chủ công nghệ, coi robot thông minh là “công nghệ đột phá dẫn dắt chuyển đổi công nghiệp.”

Pang sẽ giảng dạy và nghiên cứu tại Trường Sản xuất tiên tiến và Robot của Đại học Bắc Kinh, đơn vị được thành lập năm 2016 trong bối cảnh Trung Quốc thúc đẩy chiến lược “phát triển dựa trên đổi mới”.

Năm ngoái, trường này được nâng cấp từ khoa lên thành học viện độc lập, trở thành đầu mối quan trọng trong mạng lưới nghiên cứu kỹ thuật của nước này.

Chiến lược này cũng phù hợp với định hướng trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 15, nhấn mạnh việc đạt đột phá trong các công nghệ lõi, từ vi mạch, máy móc công nghiệp, vật liệu tiên tiến đến sinh học chế tạo.

Đáng chú ý, Thụy Điển hiện đứng thứ hai trong bảng Chỉ số Đổi mới Toàn cầu 2025 do Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO) công bố, trong khi Trung Quốc lần đầu tiên lọt top 10, phản ánh bước tiến rõ rệt trong nỗ lực vươn lên vị trí dẫn đầu công nghệ toàn cầu.

Theo SCMP