Chưa từng có trong lịch sử: Mỹ tính dùng 550 tỷ USD của Nhật để mua tới 10 lò phản ứng hạt nhân
(Thị trường tài chính) - Trong bối cảnh lo ngại thiếu điện cho làn sóng trung tâm dữ liệu và sản xuất trong nước, Washington đang thúc đẩy một chiến lược hạt nhân mạnh tay hơn.
Chính phủ Mỹ dự định mua và trực tiếp sở hữu tới 10 lò phản ứng hạt nhân cỡ lớn mới, với nguồn vốn có thể đến từ cam kết tài trợ 550 tỷ USD của Nhật Bản – một phần trong nỗ lực mở rộng nguồn điện đáp ứng nhu cầu tăng mạnh.
Những chi tiết mới về thỏa thuận đặc biệt này được Carl Coe, Chánh văn phòng Bộ Năng lượng Mỹ, đề cập hôm 19/11. Hồi tháng 10, Nhật Bản đã đưa ra cam kết không ràng buộc về việc tài trợ 550 tỷ USD cho các dự án của Mỹ, bao gồm tới 80 tỷ USD cho việc xây dựng các lò phản ứng mới do Westinghouse Electric Co sản xuất.
“Vai trò của Chính phủ trong thị trường tư nhân vốn là điều bất khả xâm phạm - bình thường là không làm như vậy. Nhưng đây là tình huống khẩn cấp quốc gia”, Coe phát biểu tại hội nghị năng lượng do Hội đồng Doanh nghiệp Năng lượng Tiên tiến Tennessee tổ chức.
Một tháp giải nhiệt tại một nhà máy điện hạt nhân ở Scriba, New York. Ảnh: Lauren Petracca
Chính quyền ông Trump đã nhiều lần cảnh báo tình trạng thiếu điện phục vụ các trung tâm dữ liệu - ngành tiêu thụ năng lượng lớn thúc đẩy sự bùng nổ của AI - cùng nhu cầu điện cho quá trình tái công nghiệp hóa trong nước.
Ngay ngày đầu nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ban bố “tình trạng khẩn cấp về năng lượng”, mở đường tăng tốc các dự án đường ống, mở rộng lưới điện và hỗ trợ nhà máy than sắp đóng cửa.
Đã hơn một thập kỷ trôi qua kể từ lần cuối cùng Mỹ khởi công một nhà máy điện hạt nhân quy mô lớn. Phần lớn ngành năng lượng Mỹ từng xem các dự án hạt nhân lớn gần như “chết yểu” sau khi Southern Co - đơn vị cuối cùng xây lò phản ứng mới - đội vốn 16 tỷ USD và chậm tiến độ 7 năm tại dự án Vogtle.
Tuy nhiên, làn sóng AI đã thổi luồng sinh khí mới vào các dự án hạt nhân lớn. Hồi đầu năm, CEO Xcel Energy Bob Frenzel cho rằng xu hướng này có thể quay trở lại.
Hiện vẫn chưa rõ liệu các cam kết tài trợ của Nhật Bản - được công bố tháng trước trong khuôn khổ thỏa thuận thương mại với Mỹ - có thực sự được giải ngân hay không.
Nhà Trắng cho biết tổng vốn Nhật dự kiến đầu tư vào các dự án năng lượng tại Mỹ là khoảng 332 tỷ USD. Bên cạnh các lò phản ứng AP1000 của Westinghouse, cam kết này còn bao gồm lò phản ứng nhỏ thế hệ mới, nhà máy điện, các dự án truyền tải điện và đường ống.
Tham vọng năng lượng của chính quyền ông Trump bao gồm loạt chỉ đạo nhằm đẩy nhanh việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân và sử dụng ngân sách liên bang để hỗ trợ tái vận hành các cơ sở đã đóng cửa. Một sắc lệnh hành pháp đặt mục tiêu đưa 10 lò phản ứng hạt nhân cỡ lớn vào giai đoạn xây dựng trước năm 2030 - mục tiêu được ngành đánh giá là khó, nhưng khả thi.
Trong bài phát biểu tại hội nghị, ông Coe lưu ý vẫn còn nhiều chi tiết cần quyết định, nhưng tin rằng các dự án lò phản ứng hạt nhân sẽ được triển khai.
