Chọn nhà thầu Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ 2 Đông Nam Á xây đường sắt cao tốc 10 năm chưa xong
(Thị trường tài chính) - Kế hoạch xây dựng tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Thái Lan đang đối mặt với những trì hoãn lớn sau hơn 1 thập kỷ đình trệ, nhưng “xứ sở Chùa Vàng” vẫn muốn tiếp tục mối quan hệ làm ăn lâu dài với phía Trung Quốc.
Thái Lan mòn mỏi vì tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên: Xây 10 năm chưa xong khi hợp tác với Trung Quốc
Khi Thái Lan và Trung Quốc tiếp tục hợp tác lâu dài trong dự án đường sắt cao tốc Bangkok – Nong Khai, dư luận tại Thái Lan vẫn xen lẫn giữa sự kỳ vọng và thất vọng.
Dự án hạ tầng quy mô lớn này, nhằm kết nối các thành phố lớn của Thái Lan – nền kinh tế lớn thứ 2 Đông Nam Á với mạng lưới đường sắt hiện đại của Trung Quốc, đã bị trì hoãn đáng kể khi kéo dài tới hơn 10 năm mà vẫn chưa hoàn thành.
Tuyến đường sắt Bangkok – Nong Khai đang được xây dựng theo nhiều giai đoạn tại Thái Lan và sau khi hoàn tất, đây sẽ là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của đất nước này.
Video nội các Thái Lan phê duyệt tuyến đường sắt cao tốc kết nối với Trung Quốc - Nguồn clip: New China TV
Giai đoạn 1 với tuyến đường dài 253km từ thủ đô Bangkok đến thành phố Nakhon Ratchasima hiện được chia thành 14 gói thầu xây dựng dân dụng, cùng 1 gói thầu riêng cho hệ thống đường sắt và mua sắm đầu máy toa xe.
Tính đến ngày 25/9, theo số liệu chính thức của Cơ quan Đường sắt Nhà nước Thái Lan, tiến độ tổng thể đạt 48,6%, với kế hoạch vận hành vào năm 2028. Tổng chi phí của giai đoạn đầu tiên ước tính là 179 tỷ baht (hơn 145.910 tỷ đồng).
Giai đoạn 2, với tuyến đường từ Nakhon Ratchasima đến Nong Khai, đã được nội các Thái Lan phê duyệt vào tháng 2 năm 2025. Tuyến này dài 357km, với chi phí 341 tỷ baht (hơn 277.963 tỷ đồng), dự kiến vận hành vào năm 2031.
Giai đoạn 3, với tuyến đường từ tỉnh Nong Khai (Thái Lan) đến thủ đô Vientiane (Lào), hiện vẫn chưa được xác nhận.
Tuy nhiên, hiện nay đã có một tuyến đường sắt đơn kết nối gần Cầu Hữu nghị Thái – Lào số 1, nó được kỳ vọng sẽ trở thành mối liên kết quan trọng trong tuyến trung tâm từ Côn Minh (Trung Quốc) đến Singapore.
Cuộc tranh luận gay gắt giữa các nhà báo hai nước
Vấn đề dự án đường sắt cao tốc Thái Lan – Trung Quốc gần đây đã được nêu ra trong cuộc trao đổi giữa Hiệp hội Nhà báo Thái Lan (TJA) và Hiệp hội Nhà báo Toàn Trung Quốc (ACJA) tại Trung Quốc.
Đoàn sáu nhà báo Thái Lan, do Chủ tịch TJA Norrinee Ruangnoo dẫn đầu, đã có chuyến giao lưu văn hóa và nghề nghiệp tại thành phố Lan Châu, tỉnh Cam Túc và thủ đô Bắc Kinh từ ngày 12 – 16/10, theo lời mời của ACJA.
Tại buổi thảo luận, các nhà báo “xứ sở Chùa Vàng” đã bày tỏ lo ngại về tiến độ chậm chạp của dự án đường sắt Bangkok – Nong Khai.
“Đã hơn một thập kỷ rồi mà dự án này vẫn chưa hoàn tất”, một nhà báo Thái Lan bức xúc nói. “Nếu hoàn thành sớm hơn, có lẽ chúng ta đã được kết nối chặt chẽ hơn với Trung Quốc”.
Tuy nhiên, các đại biểu Trung Quốc lại có góc nhìn khác.
Bà Lý Hiểu Quân (Li Xiaojun), Phó Giám đốc Quan hệ công chúng Ủy ban Tỉnh ủy Cam Túc kiêm Giám đốc Văn phòng Thông tin Chính quyền tỉnh Cam Túc cho biết: “Tôi là người được hưởng lợi trực tiếp từ hệ thống đường sắt cao tốc. Trên thực tế, hầu hết người dân Trung Quốc đều tự hào khi nhắc đến nó”.
Bà nhấn mạnh vai trò dẫn đầu của Trung Quốc trong công nghệ đường sắt, bao gồm thiết kế, sản xuất và quy hoạch.
Cuộc thảo luận cũng đề cập đến vai trò của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới trong việc xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Lào – Trung.
Bà Lý cho biết mình đã đến thăm Lào vào tháng 4 năm nay và ấn tượng mạnh với tác động tích cực của tuyến đường sắt Lào – Trung.
“Người dân địa phương rất vui mừng. Tuyến đường sắt này đã cải thiện giao thông và thậm chí thay đổi cuộc sống của họ”, bà nói, đồng thời nhấn mạnh rằng những dự án như vậy có thể củng cố quan hệ song phương và nâng cao đời sống người dân.
Nhìn về tương lai, bà Lý bày tỏ hy vọng Thái Lan sẽ đẩy nhanh tiến độ phát triển hạ tầng đường sắt.
“Tôi thực sự mong một ngày nào đó được đi tàu cao tốc đến Thái Lan để khám phá đất nước xinh đẹp này. Không chỉ là tốc độ mà còn là trải nghiệm, là khung cảnh và hành trình”, bà chia sẻ.
Các đại biểu tham dự cuộc thảo luận đồng thuận rằng, trong khi Thái Lan vẫn đang vật lộn với những thách thức trong phát triển hạ tầng, đường sắt cao tốc vẫn là biểu tượng của kết nối khu vực, khát vọng công nghệ và tầm nhìn chung giữa nước này và Trung Quốc.
Nguồn gốc của sự thất vọng
Mặc dù viễn cảnh về một mạng lưới đường sắt cao tốc liền mạch nối Trung Quốc với Đông Nam Á rất hấp dẫn, phần dự án tại Thái Lan lại trở thành tâm điểm của sự tranh luận và thất vọng.
“Chúng tôi cũng đang chờ đợi”, một nhà báo Thái Lan khác nói. “Nếu dự án này hoàn thành, chúng tôi sẽ có mặt ở nhà ga để chào đón những người bạn Trung Quốc”.
Dự án tàu điện cao tốc Bangkok – Nong Khai bị trì hoãn ban đầu do bất đồng về điều kiện cho vay của Trung Quốc, khiến Thái Lan quyết định tự tài trợ cho một phần tuyến đường.
Ngoài ra, các vấn đề về chuyển giao công nghệ, yêu cầu sử dụng vật liệu và lao động Trung Quốc cũng là những điểm gây tranh cãi.
Không chỉ dừng lại ở chậm tiến độ, nỗi lo về vai trò của các nhà đầu tư Trung Quốc cũng ngày càng rõ rệt.
Một số đại biểu Thái Lan bày tỏ quan ngại về việc các doanh nghiệp Trung Quốc hoạt động khép kín dọc tuyến đường sắt, thiếu tương tác với cộng đồng địa phương.
“Các nhà đầu tư thường chỉ làm việc riêng, ít gắn bó với người dân bản địa. Điều này tạo ra cảm giác xa cách”, một người nói.
Một số khác đồng tình, cho rằng các công ty Trung Quốc nên minh bạch và hòa nhập hơn.
“Nếu Chính phủ Trung Quốc biết về điều này, có lẽ họ có thể khuyến khích các doanh nghiệp của mình tăng cường giao tiếp và hội nhập. Xây đường sắt không chỉ là xây hạ tầng mà còn là xây dựng lòng tin”, nhà báo Thái Lan nói thêm.
Các đại biểu Trung Quốc cũng thừa nhận những lo ngại này là có cơ sở.
“Vâng, đây đúng là một vấn đề”, một nhà báo Trung Quốc nói. “Ngay cả ở Trung Quốc, các công ty đôi khi cũng không tương tác hiệu quả với truyền thông hay công chúng”.
Khi dự án đường sắt cao tốc Bangkok – Nong Khai vẫn trì trệ tại Thái Lan, cuộc thảo luận đã chuyển hướng từ kỹ thuật sang ngoại giao, minh bạch và hợp tác khu vực.
“Đại lễ vàng” 50 năm
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Thái Lan – Trung Quốc, bà Norrinee nhấn mạnh mối quan hệ hợp tác lâu dài giữa hai hiệp hội nhà báo, đồng thời cho rằng năm kỷ niệm vàng này là cơ hội đặc biệt để tăng cường hợp tác truyền thông.
“Cột mốc này phản ánh tình hữu nghị bền vững và mở ra những cánh cửa hợp tác mới trong tương lai”, bà nói.
Trong khi đó, bà Lý Hiểu Quân bày tỏ về việc sẵn sàng đón tiếp nhiều nhà báo Thái Lan hơn đến Cam Túc để tìm hiểu về đời sống và môi trường truyền thông tại địa phương.
Bà cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự thấu hiểu lẫn nhau thông qua trải nghiệm thực tế và giao lưu văn hóa.
Hai hiệp hội TJA và ACJA đã duy trì quan hệ hợp tác chặt chẽ trong suốt 25 năm, thường xuyên tổ chức các chương trình trao đổi và đoàn thăm lẫn nhau. Những sáng kiến này đã thúc đẩy đối thoại giữa các cơ quan truyền thông, giúp mở rộng góc nhìn về báo chí, văn hóa, kinh tế, công nghệ và các vấn đề xã hội.
Theo Bangkok Post
