Các hãng xe điện Mỹ từ bỏ giấc mơ EV bình dân
(Thị trường tài chính) - Tesla và các nhà sản xuất xe điện lớn tại Mỹ đang dần từ bỏ kế hoạch phát triển xe điện giá rẻ khi đối mặt với nhiều thách thức về chi phí sản xuất và áp lực thị trường.
Thị trường xe điện Mỹ đang chứng kiến một bước ngoặt đáng chú ý khi các nhà sản xuất lớn dần từ bỏ kế hoạch phát triển xe điện giá rẻ. Tesla, dưới sự điều hành của Elon Musk, đã chuyển hướng tập trung sang công nghệ xe tự lái, đánh dấu sự kết thúc của kỳ vọng về một mẫu xe điện giá 25.000 USD.
"Việc sản xuất xe điện giá 25.000 USD là vô nghĩa và ngớ ngẩn", Elon Musk khẳng định trong một tuyên bố gần đây. Thay vào đó, Tesla đang phát triển một mẫu taxi tự lái cùng mức giá, dự kiến ra mắt năm 2026.
Peter Rawlinson, CEO Lucid Motors, cũng bày tỏ quan điểm bi quan về phân khúc xe điện bình dân tại Mỹ. Ông nhận định: "Thị trường này không khả quan. Biên lợi nhuận thấp và rủi ro cao khiến việc sản xuất hàng loạt xe điện giá rẻ trở nên thiếu khả thi".
Lucid hiện đang tập trung vào phân khúc cao cấp với mẫu SUV Gravity giá 90.000 USD, dù vẫn có kế hoạch phát triển một mẫu xe tầm trung dưới 50.000 USD vào cuối năm 2026.
Xu hướng này phản ánh thực tế khắc nghiệt của thị trường ô tô Mỹ: các mẫu xe mới giá rẻ đang dần biến mất. Điều này có thể làm chậm tiến trình điện khí hóa ngành công nghiệp ô tô, vốn được kỳ vọng sẽ mang lại những phương tiện điện phù hợp với mọi tầng lớp người dùng.
Đáng chú ý, cách đây gần hai năm, tỷ phú Elon Musk từng gây chấn động ngành công nghiệp khi công bố kế hoạch cắt giảm chi phí sản xuất và khởi động cuộc chiến giá bằng việc giảm giá Model 3 và Model Y. Tuy nhiên, tình hình hiện tại cho thấy chiến lược này đã không còn khả thi.
Thách thức từ giá thành và nhu cầu
Trước đó, nhiều hãng xe đã đẩy mạnh kế hoạch phát triển xe điện giá rẻ nhằm cạnh tranh với Tesla. Tuy nhiên, cuộc điện khí hóa ở Mỹ vấp phải quá nhiều trở ngại.
Hãng Ford Motor mới đây đã phải tạm dừng sản xuất mẫu F-150 Lightning, dòng xe điện có giá khởi điểm 63.000 USD, do nhu cầu thị trường sụt giảm.
Tình hình càng trở nên khó khăn khi tốc độ tăng trưởng doanh số xe điện chậm lại, cùng với dự báo về việc chính quyền Trump mới có thể hủy bỏ các ưu đãi thuế liên bang cho người mua xe điện. Hiện tại, mẫu xe rẻ nhất của Tesla tại Mỹ có giá từ 43.000 USD, hoặc 35.500 USD sau khi áp dụng khoản tín dụng thuế 7.500 USD.
Thách thức trong việc sản xuất xe giá rẻ tại Mỹ không chỉ đến từ biên lợi nhuận thấp mà còn do chi phí pin cao, áp lực lạm phát và sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà sản xuất Trung Quốc - những người đã chứng minh khả năng sản xuất xe điện với giá thành cực kỳ cạnh tranh.
Theo số liệu từ Kelley Blue Book, giá xe mới trung bình tại Mỹ trong tháng trước đạt 48.623 USD, tăng khoảng 10.000 USD so với thời điểm trước đại dịch năm 2019.
Đáng chú ý, nghiên cứu của JD Power cho thấy sự thay đổi đáng kể trong cơ cấu giá xe: Một thập kỷ trước, 40% giao dịch mua xe mới có giá dưới 25.000 USD (đã bao gồm ưu đãi và giảm giá). Năm nay, con số này chỉ còn 9%. So với năm 2020, khi Musk công bố kế hoạch phát triển xe điện giá 25.000 USD, thị trường đã có nhiều biến động - thời điểm đó vẫn có khoảng 25% giao dịch xe mới dưới mức giá này.
Theo số liệu từ JD Power, tỷ lệ xe giá rẻ dưới 25.000 USD tiếp tục sụt giảm mạnh, từ 15% năm 2021 xuống còn 6%, trước khi có dấu hiệu phục hồi nhẹ trong năm nay nhờ các chương trình ưu đãi của các hãng xe để kích cầu trong bối cảnh lãi suất cao.
"Khủng hoảng chuỗi cung ứng buộc các nhà sản xuất phải ưu tiên những mẫu xe cao cấp có biên lợi nhuận tốt hơn", Tyson Jominy, Phó Chủ tịch phụ trách dữ liệu và phân tích tại JD Power nhận định.
Hiện tại, chỉ còn bốn mẫu xe có giá đề xuất dưới 25.000 USD tại thị trường Mỹ, chiếm hơn 2/3 phân khúc này: Toyota Corolla, Kia Forte, Nissan Sentra và Chevrolet Trax. Điều này khiến nhiều người tiêu dùng phải chuyển sang lựa chọn xe đã qua sử dụng.
Đáng chú ý, tình trạng này có thể tạo cơ hội cho các nhà sản xuất Trung Quốc - những người đã chứng minh khả năng sản xuất xe điện giá rẻ được ưa chuộng tại nhiều thị trường. Mặc dù ông Trump cam kết tăng thuế nhập khẩu từ Trung Quốc, khả năng các nhà sản xuất này thiết lập cơ sở sản xuất tại Mỹ vẫn được xem xét, dù điều này có thể đồng nghĩa với chi phí nhân công cao hơn.
Về phía Tesla, tỷ phú Musk dự báo doanh số có thể tăng 30% trong năm tới nhờ các phiên bản giá rẻ hơn của các mẫu xe hiện có. Tuy nhiên, ông thừa nhận thách thức trong việc giảm chi phí sản xuất: "Việc cắt giảm 20% chi phí sản xuất còn khó khăn hơn nhiều so với việc thiết kế xe và xây dựng nhà máy mới".
