Bất động sản 'kéo sập' cả hạ tầng và nhà máy, kinh tế Trung Quốc rơi vào vòng xoáy mới
(Thị trường tài chính) - Một chỉ báo tổng hợp về đầu tư giảm sâu trong tháng 11, phản ánh mức độ nghiêm trọng của những bất ổn kinh tế hiện nay, đặc biệt là cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài.
Theo số liệu công bố hôm thứ Hai của Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS), đầu tư tài sản cố định (bao gồm đầu tư vào bất động sản, cơ sở hạ tầng công cộng và sản xuất) đã giảm 2,6% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 11, đánh dấu thêm một tháng suy giảm đáng kể.
Trong khi đó, Capital Economics ước tính rằng riêng trong tháng 11, tổng mức đầu tư đã giảm 11,1% so với cùng kỳ năm trước, là tháng thứ 2 liên tiếp ghi nhận mức sụt giảm hai chữ số.
Diễn biến này đặt Trung Quốc trước một bước ngoặt mang tính lịch sử. Trong suốt hơn 30 năm qua, kể từ cuối thập niên 1980, đầu tư vào xây dựng, hạ tầng công cộng và công nghiệp chế tạo luôn duy trì xu hướng tăng trưởng hằng năm, song hành cùng quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa nhanh chóng của nền kinh tế Trung Quốc. Sự đảo chiều hiện nay, bắt đầu rõ nét từ nửa sau của năm, phản ánh tâm lý thận trọng ngày càng gia tăng của khu vực công lẫn khu vực tư nhân đối với triển vọng kinh tế.
Đáng chú ý, cả ba cấu phần chính của đầu tư tài sản cố định đều suy giảm trong tháng 11 - một hiện tượng hiếm gặp trong lịch sử kinh tế Trung Quốc. Đầu tư vào bất động sản, vốn từng được coi là trụ cột tăng trưởng, tiếp tục lao dốc. Đồng thời, đầu tư vào cơ sở hạ tầng công cộng và sản xuất công nghiệp cũng đồng loạt giảm, cho thấy những khó khăn mang tính hệ thống thay vì chỉ khu trú ở một lĩnh vực đơn lẻ.
Việc đầu tư suy yếu đồng thời trên cả 3 lĩnh vực phản ánh sự hội tụ của nhiều lực cản kinh tế. Trước hết, cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài đã làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng. Thứ 2, sự suy thoái của thị trường nhà ở đã làm suy yếu nghiêm trọng năng lực tài khóa của chính quyền địa phương - nguồn tài trợ chủ yếu cho các dự án hạ tầng công cộng. Thứ 3, các nỗ lực của Bắc Kinh nhằm kiềm chế cạnh tranh quá mức và công suất dư thừa - dù có mục tiêu tái cân bằng nền kinh tế - lại vô tình làm chậm dòng vốn đầu tư vào các nhà máy mới, kể cả trong những ngành từng tăng trưởng nhanh.
Phát biểu tại cuộc họp báo hôm thứ Hai, Fu Linghui, người phát ngôn kiêm kinh tế trưởng của NBS, thừa nhận sự suy giảm tổng thể của đầu tư, song nhấn mạnh rằng đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược, đặc biệt là công nghệ năng lượng sạch, vẫn duy trì đà tăng trưởng và có thể đóng vai trò nền tảng cho tăng trưởng trung và dài hạn. Các quan chức Trung Quốc cũng đã phát đi tín hiệu rằng ổn định đầu tư và đảo ngược xu hướng suy thoái sẽ là trọng tâm chính sách trong năm tới.
Tuy nhiên, triển vọng phục hồi vẫn bị đánh giá là hạn chế. Zichun Huang, chuyên gia kinh tế về Trung Quốc tại Capital Economics, nhận định rằng: “Hỗ trợ chính sách có thể thúc đẩy một sự phục hồi mang tính cục bộ trong những tháng tới, nhưng khó có khả năng ngăn nền kinh tế Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng yếu trong suốt năm 2026”.
Ngoài đầu tư, các chỉ báo kinh tế khác cũng cho thấy đà trì trệ kéo dài. Doanh số bán lẻ - thước đo quan trọng của tiêu dùng nội địa - chỉ tăng 1,3%, mức tăng thấp nhất trong gần 3 năm, phản ánh sự yếu kém dai dẳng của cầu tiêu dùng.
Lĩnh vực bất động sản tiếp tục phát đi những tín hiệu đáng lo ngại, củng cố quan điểm rằng cuộc khủng hoảng nhà ở vẫn chưa chạm đáy. China Vanke, một trong những tập đoàn phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc, đã không được các chủ nợ chấp thuận đề xuất gia hạn nghĩa vụ trả nợ trái phiếu đến hạn, làm gia tăng nguy cơ vỡ nợ.
Trong thông báo gửi Sở Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông, Vanke cho biết họ đang trong thời gian ân hạn 5 ngày làm việc sau khi không thực hiện nghĩa vụ thanh toán đúng hạn, và dự kiến sẽ triệu tập thêm một cuộc họp với các trái chủ trong thời gian này.
Theo The New York Times
