48 người ‘chết đi sống lại’ tiết lộ bí mật rợn người về thế giới bên kia
(Thị trường tài chính) - 48 người từng cận kề cái chết đã kể lại “thế giới bên kia” trong một nghiên cứu mới. Phát hiện này đã hé lộ một trong những bí ẩn sâu thẳm nhất của nhân loại: điều gì xảy ra khi ta ngừng thở?
Mới đây, một kết quả nghiên cứu khoa học vừa được công bố với sự tham gia của 48 người từng trải qua trải nghiệm cận tử (NDE - Near-Death Experience) đã phần nào vén lên tấm màn bí ẩn mang tên “thế giới bên kia”. Nghiên cứu mang tên Architecture of Near-Death Experience Spaces do tiến sĩ France Lerner và cộng sự thực hiện.
Nghiên cứu sử dụng bảng câu hỏi bán cấu trúc và nhiệm vụ phác họa, để 48 người tham gia nghiên cứu không chỉ kể mà còn vẽ lại chi tiết trải nghiệm của chính họ khi trải qua NDE. Cụ thể, mỗi người được phân đoạn trải nghiệm thành các giai đoạn riêng biệt, và vẽ lại các cấu trúc không gian, vị trí cơ thể, hướng di chuyển và các đường đi.
Kết quả nhận được khá thú vị. Những bức vẽ tạo nên một bản đồ không gian NDE rất đa dạng: từ bậc thang đá với hình ảnh tôn giáo, vầng sáng ở phía xa, đến các cấu trúc siêu thực như lỗ đen hay ma trận đa chiều. Mỗi bức vẽ lại mang theo đặc điểm văn hóa, tín ngưỡng và tôn giáo riêng, có người nhìn thấy Chúa Jesus, có người lại mô tả thiên thần, người khác lại nghe kinh Torah…
Những mô tả đầy sinh động và chân thực được đưa ra, cho thấy trải nghiệm cận tử không phải chỉ là những hình ảnh thiên đàng, mà còn bao gồm những cảnh tượng siêu thực, hình học, kết nối không gian mà não bình thường rất khó hình dung: “Có những bậc thang đá ở bên trái và Chúa Jesus đang ở trên đỉnh, mặc áo choàng trắng”. “Chúa trời xuất hiện như một vầng sáng lớn ở phía xa”. Một người khác lại mô tả rằng: “Tôi nhìn thấy một lỗ đen, nó nhìn như một cánh cửa không gian vậy”.
Dù về chi tiết có vẻ khác nhau, nhưng các nhà nghiên cứu đã nhìn ra một số mô-típ lặp lại nhiều lần: đường hầm, đường đi, ánh sáng rực rỡ, gặp người thân, và cảm giác “rời khỏi cơ thể”. Có thể thấy rõ, các yếu tố văn hóa và niềm tin đóng vai trò quan trọng trong việc định hình nội dung trải nghiệm của người tham gia.
Nghiên cứu mới của Lerner cũng nhấn mạnh, những khám phá này không chứng minh ý thức tách rời khỏi cơ thể, mà có thể là nỗ lực cuối cùng của não bộ để diễn giải thông tin cảm giác khi chức năng đang suy giảm. Vẫn còn nhiều câu hỏi lớn xoay quanh vấn đề này, chẳng hạn như mặt khách quan của trải nghiệm hay khả năng NDE lặp lại trong điều kiện phòng thí nghiệm.
Các giả thuyết khoa học về NDE bao gồm: rối loạn lưu lượng máu não (thiếu oxy), phóng thích chất dẫn truyền thần kinh trong cơn stress cực độ, hoạt hóa vùng não tạo hình ảnh và ký ức, hoặc các mô hình đa ngành phức tạp hơn liên quan đến nhận thức khi hệ cảm giác suy giảm.
Một bài báo cáo tổng quan cho thấy hiện không có một lời giải thích đơn nhất nào có thể bao quát mọi khía cạnh của NDE. Các nhà khoa học vẫn chia thành hai luồng ý kiến: nhiều dữ liệu ủng hộ vai trò của sinh lý thần kinh, nhưng cũng có nhiều báo cáo chứa chi tiết khó giải thích, ví dụ như báo cáo mô tả chi tiết những gì xảy ra khi một người mù mà vẫn có thể mô tả vật thể trong phòng.
Một nghiên cứu khác đến từ Đại học Virginia (UVA) và các khảo sát hỗ trợ khác, với sự tham gia của khoảng 167 người, cho thấy phần lớn có thay đổi sâu sắc về niềm tin và mục đích sống sau trải nghiệm NDE. Nhiều người có xu hướng bớt sợ cái chết, có động lực và ý nghĩa sống mạnh mẽ hơn, hướng đến những hành động có ích cho xã hội.
Tuy nhiên, sự thay đổi tích cực về tinh thần cũng đi kèm với những mặt trái khiến NDE trở thành “con dao hai lưỡi” : cảm giác không cùng tần số với những người xung quanh, nhiều người gặp khó khăn trong quan hệ cá nhân, cảm thấy cô lập, thậm chí tự thu mình lại và tách khỏi cuộc sống xung quanh vì không được gia đình/ bạn bè thấu hiểu. Nhiều người phải tìm đến hỗ trợ tâm lý, tâm linh, hoặc cộng đồng đồng cảnh ngộ để xử lý những biến đổi nội tâm sau NDE.
Các nhà nghiên cứu cũng đã kêu gọi hệ thống y tế và chăm sóc tâm lý phải công nhận NDE như một trải nghiệm có thể gây rối loạn điều chỉnh xã hội, cần cung cấp hỗ trợ chuyên biệt. Nhiều trường hợp cho thấy những hỗ trợ nhận được khi được tham vấn tâm lý và lắng nghe có tác dụng tích cực.
Các chuyên gia ước tính hiện tượng NDE không hiếm, chiếm tỉ lệ vài phần trăm dân số nói chung, và tỷ lệ ấy cao hơn ở những nhóm bị bệnh nặng hoặc trải qua ngừng tim. Giáo sư Bruce Greyson, một trong những nhà nghiên cứu hàng đầu về NDE, nhấn mạnh rằng NDE là hiện tượng có thật về mặt báo cáo chủ quan, và là vấn đề đáng bận tâm để các nhà nghiên cứu khoa học tìm hiểu một cách sâu rõ hơn.
Song song với đó, tiến sĩ Jeffrey Long (từ NDERF) cũng đã thu thập và phân tích hàng nghìn báo cáo NDE với dữ liệu hơn 5.000 trường hợp. Ông kết luận rằng có bằng chứng áp đảo về sự tồn tại của những yếu tố không thể giải thích cơ chế não đơn thuần. Quan điểm này cho tới hiện nay vẫn gây tranh cãi trong giới khoa học.
Những bức vẽ và lời kể của 48 người là một mảnh ghép quý giá, chúng cho thấy NDE là một hiện tượng có cấu trúc, đa dạng và có tác động sâu sắc lên đời sống tinh thần. Trước cánh cửa bí ẩn khép hờ đầy mời gọi, khoa học vẫn đang dò từng viên gạch của bức tường ranh giới giữa sự sống và thế giới siêu nhiên mà chúng ta chưa hề biết rõ.
Theo: PubMed Central, New York Post , Society Labs.
