Nam NSND nổi tiếng từng là lính lái xe tăng, nay là 'huyền thoại nhạc đỏ', hạnh phúc bên vợ mỹ nhân và 4 người con
(Thị trường tài chính) - Hòa bình lập lại, người lính năm ấy trở thành một trong những giọng ca tiêu biểu của dòng nhạc cách mạng, được mệnh danh là “huyền thoại nhạc đỏ”.
NSND Trung Đức là gương mặt quen thuộc của dòng nhạc cách mạng Việt Nam, trưởng thành từ chiến tranh và đi lên bằng chính trải nghiệm của người lính.
Cuộc đời và sự nghiệp của ông là hành trình nối dài từ những năm tháng cầm lái xe tăng trên tuyến lửa Trường Sơn, mang theo cây đàn guitar giữa bom đạn, đến khi đứng trên sân khấu lớn với tư cách một Nghệ sĩ Nhân dân.
Lái xe tăng vận chuyển nhu yếu phẩm, là người duy nhất sống sót sau trận đánh sân bay Quảng Trị
Sinh năm 1952 tại làng La Cả (Hà Nội), NSND Trung Đức lớn lên trong gia đình thuần nông, không ai theo nghệ thuật. Trước khi đến với ca hát chuyên nghiệp, ông từng làm công nhân tại Thái Nguyên và theo học ngành Văn tại Đại học Tổng hợp Hà Nội.
Dù thuộc diện không bắt buộc nhập ngũ vì là con trai một, lại có chị gái ruột hy sinh trong thời kháng chiến chống Pháp, Trung Đức vẫn viết đơn tình nguyện ra chiến trường khi chiến tranh diễn biến ác liệt.
Năm 1972, ở tuổi 20, Trung Đức nhập ngũ. Ông được đào tạo lái xe, từng nhận xe sang Lào rồi quay về chiến trường Quảng Trị. Sau đó, ông tiếp tục học đặc công và trở lại mặt trận. Trong quân ngũ, Trung Đức là lính lái xe tăng thuộc Binh đoàn 559 (nay là Binh đoàn Trường Sơn), làm nhiệm vụ vận chuyển mì chính, muối và nhiều nhu yếu phẩm từ Nghệ An theo đường Trường Sơn vào Quảng Trị.
Những năm tháng trên tuyến lửa để lại dấu ấn sâu đậm trong cuộc đời người lính trẻ. Dù thiếu thốn đủ bề, trong cabin xe của ông luôn có một cây đàn guitar để hát phục vụ đồng đội.
“Trường Sơn Đông - Trường Sơn Tây” là ca khúc ông hát nhiều nhất trong quãng thời gian ấy. Sau này, Trung Đức được chuyển về Sư đoàn 305, tiền thân của Bộ Tư lệnh Đặc công. Ông từng tham gia một trận đánh tại sân bay Quảng Trị - nơi 11 trong số 12 chiến sĩ hy sinh, chỉ mình ông còn sống. Ký ức về đồng đội đã ngã xuống theo ông suốt cuộc đời.
Rời chiến trường, Trung Đức thi đỗ vào Nhạc viện Hà Nội, nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Trung Đức từng tham gia cuộc thi hát tại tỉnh Hà Tây và đoạt giải Nhất với bài “Hà Tây quê lụa”.
Sau đó ông đăng ký dự thi và được nhận vào công tác tại Đoàn Ca múa nhạc Hà Tây. Năm 1980, Trung Đức chuyển về Đoàn Ca múa Thăng Long, Hà Nội. Từ năm 1981, ông về công tác tại Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam và gắn bó tại đây cho đến khi nghỉ hưu.
Tên tuổi ông gắn với nhiều ca khúc đi cùng năm tháng như “Giai điệu Tổ quốc”, ‘Chào em cô gái Lam Hồng”, “Trên đỉnh Trường Sơn”, “Ta ra trận hôm nay”, “Chiếc gậy Trường Sơn”, “Chào sông Mã anh hùng”...
Ngoài chất giọng cao, ấm và truyền cảm, NSND Trung Đức còn được biết đến với tư cách là một nhạc sĩ sáng tác với những ca khúc đã đi vào đời sống âm nhạc của lớp trẻ như: “Em đi chùa Hương”, “Chân quê”, “Gọi em”, “Nhớ về hội Lim”.
Năm 1996, Trung Đức giành Huy chương Vàng tại Hội diễn ca nhạc toàn quốc. Đến năm 2007, ông được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, ghi nhận những đóng góp bền bỉ cho nghệ thuật. Với nhiều khán giả, ông được xem là một trong những gương mặt tiêu biểu của dòng nhạc đỏ.
Trong đời sống nghệ thuật, Trung Đức có sự gắn bó lâu dài với NSND Thu Hiền. Hai nghệ sĩ từng biểu diễn cùng nhau trong thời chiến và trên nhiều sân khấu lớn sau này.
Trước những đồn đoán đời tư, Trung Đức khẳng định mối quan hệ giữa hai người là tình bạn nghề nghiệp bền chặt. Ông cho biết, Thu Hiền đã giúp ông tiếp cận và thể hiện tốt hơn các làn điệu dân ca, bổ sung quan trọng cho phong cách biểu diễn của mình.
Hôn nhân viên mãn bên người vợ mỹ nhân và 4 người con
Bên cạnh sự nghiệp nghệ thuật gắn với dòng nhạc cách mạng, đời sống riêng của NSND Trung Đức được nhiều đồng nghiệp và khán giả nhắc đến như một điểm tựa bền vững. NSND Trung Đức được nhận xét là người sống tình cảm, chiều vợ và coi gia đình là trung tâm.
Vợ ông là bà Phạm Phương - em gái của một người bạn thân tại Hà Nội. Từ mối quan hệ quen biết, hai người dần trở nên gắn bó, thấu hiểu và đi đến hôn nhân.
Vợ chồng ông chung sống gần 40 năm, có 4 người con gồm 3 trai và 1 gái. Hiện gia đình quây quần bên con cháu tại Hà Nội. Theo chia sẻ của nam nghệ sĩ, bà Phạm Phương là người nấu ăn ngon, sống giản dị, điềm đạm và luôn dành sự tin tưởng cho chồng, kể cả trong giai đoạn ông thường xuyên đi công tác xa, biểu diễn ở nhiều địa phương.
Trong sinh hoạt thường ngày, NSND Trung Đức duy trì một thói quen đã kéo dài suốt hàng chục năm: mỗi lần đi diễn về nhà, ông đều đưa toàn bộ cát-xê cho vợ. Nam nghệ sĩ nói vui rằng bản thân không có “quỹ đen”, mọi việc chi tiêu trong gia đình cũng như đối nội, đối ngoại đều do bà xã quán xuyến. Theo ông, sự phân công rõ ràng và tin cậy lẫn nhau giúp cuộc sống gia đình luôn ổn định, yên ấm.
Chia sẻ trong một chương trình âm nhạc, Trung Đức từng nói rằng có những trải nghiệm trong đời người khó diễn đạt trọn vẹn bằng lời. Ông từng sống và hát giữa bom đạn, phục vụ bà con và bộ đội ngay tại chiến trường. Vì vậy, khi trở lại với những ca khúc về người lính, cảm xúc trong ông vẫn nguyên vẹn như thuở ban đầu.
Sau khi nghỉ hưu, NSND Trung Đức tiếp tục gắn bó với âm nhạc qua công việc giảng dạy thanh nhạc. Học trò của ông phần lớn là người trẻ.
Ở tuổi ngoài 70, giọng hát của ông vẫn giữ được sự ổn định, khỏe khoắn. Mỗi lần cất tiếng hát về Trường Sơn, trong ký ức của người nghệ sĩ từng là lính lái xe tăng lại hiện lên những cánh rừng bị bom đạn tàn phá và những đồng đội đã nằm lại nơi chiến trường.
