Nguyên Bộ trưởng Lê Doãn Hợp: Ở Việt Nam 9-10 người dân nuôi một người hưởng lương ngân sách, trong khi con số này ở Trung Quốc là 170, Mỹ là 400
(Thị trường tài chính) - Cũng theo ông Hợp, tỷ lệ này ở các nước như Trung Quốc là 170, Nga là 200, Mỹ là 400, Nhật Bản là 700.
Thông tin từ Báo Dân Việt, ông Lê Doãn Hợp - Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An đã tham gia phát biểu tại Hội thảo "phân quyền, phân cấp trong cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy" do Hiệp hội Khoa học hành chính Việt Nam tổ chức, sáng 5/12.
Nguyên Bộ trưởng Lê Doãn Hợp nhân định, Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả" đã được ban hành từ năm 2017 nhưng đến giờ mới triển khai mạnh mẽ là quá chậm trễ.
Ông đánh giá cần tinh giảm gấp rút bởi thực trạng "bộ máy đông quá, dân không chịu nổi" đang đặt ra thách thức nghiêm trọng. Theo số liệu thống kê, Việt Nam hiện có 9-10 người dân "nuôi" một người hưởng lương ngân sách, trong khi các quốc gia khác có tỷ lệ thấp hơn nhiều, như Trung Quốc là 170, Nga là 200, Mỹ là 400 và Nhật Bản lên tới 700.
Bên cạnh đó, Nguyên Bộ trưởng cũng thẳng thắn nhận định hiện trạng bộ máy nhà nước "biên chế tăng, trình độ cao nhưng xử lý công việc chậm trễ, chất lượng thấp".
Để giải quyết vấn đề, ông đề xuất cần đẩy mạnh phân quyền, phân cấp. Việc giảm biên chế, tinh gọn bộ máy chỉ có thể đạt hiệu quả nếu giảm bớt khối lượng sự vụ cho cấp trên, kể cả Chính phủ, đồng thời tăng thẩm quyền cho cấp dưới. Việc này sẽ giúp tiến độ công việc nhanh hơn và bảo đảm ba yếu tố quan trọng: "rõ việc, rõ người, rõ trách nhiệm".
Nguyên Bộ trưởng Lê Doãn Hợp đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc cải cách hệ thống tổ chức, đồng thời đưa ra những định hướng cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước. Những quan điểm sắc bén của ông không chỉ làm rõ tính cấp thiết mà còn định hình cách thức phân cấp, phân quyền một cách hiệu quả.
Khi thực hiện phân cấp, phân quyền cần tuân thủ năm nguyên tắc căn bản. Đầu tiên, cấp nào có đủ thông tin thì cấp đó phải được ưu tiên ra quyết định. "Chúng ta không thể có tình trạng một anh rất hiểu, đầy đủ thông tin ngồi phân tích, báo cáo cho một anh không hiểu gì cả ra quyết định", ông Hợp nêu quan điểm.
Nguyên tắc thứ hai là, cấp nào chịu trách nhiệm trực tiếp thì cấp đó phải nắm quyền quyết định. Tiếp theo, ông khẳng định cấp gần gũi và hiểu rõ cán bộ nhất cần được giao quyền quyết định, bởi điều này đảm bảo các quyết định mang tính thực tiễn cao hơn.
Thứ tư, phân cấp không thể tách rời các yếu tố đạo đức, năng lực và mức độ tín nhiệm của cán bộ. Ông Hợp cho rằng: "Phân cấp, phân quyền mà không chọn cán bộ thì nguy lắm, trao quyền cho họ mà họ không đủ tiêu chuẩn thì chết".
Nguyên tắc cuối cùng là cần chú trọng đến ba yếu tố quan trọng: tài chính, biên chế và đội ngũ cán bộ. Đây là những yếu tố nền tảng để đảm bảo việc phân cấp, phân quyền đạt hiệu quả thực sự.
Bên cạnh đó, nguyên Bộ trưởng cũng lưu ý về những nhiệm vụ cần triển khai sau khi phân cấp, phân quyền, đặc biệt là vai trò đốc thúc thực hiện công việc. Ông đưa ra một minh chứng thực tế: nếu công văn yêu cầu cụ thể thời gian báo cáo trực tiếp cho bộ trưởng, công việc sẽ hoàn thành đúng hạn. Ngược lại, những công văn mang tính chung chung như "kính chuyển vụ tài chính xử lý và báo cáo" có thể khiến tiến độ bị kéo dài tới vài tháng.
"Điều đó chứng tỏ nhanh hay chậm là do người đứng đầu, chứ không phải bộ máy tham mưu", ông Hợp nêu ý kiến. Đồng thời, ông cũng nhắc lại rằng người lãnh đạo phải không chỉ nắm rõ công việc mà còn phải dự đoán được khối lượng công việc và thời gian cần thiết để hoàn thành.
Việc phân cấp, phân quyền là một nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi sự quyết liệt trong triển khai và giám sát. Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Lê Doãn Hợp nhấn mạnh, bên cạnh việc phân cấp, cần kịp thời kiểm tra, đánh giá để khen thưởng những người làm tốt và xử lý những trường hợp sai phạm. Đồng thời, cần nhanh chóng phát hiện và điều chỉnh những bất cập trong phân cấp, phân quyền để phù hợp với thực tiễn.
