Chính thức lộ diện chủ nhân của Giải thưởng Chính VinFuture 2025 trị giá 3 triệu USD
(Thị trường tài chính) -Những cái tên xuất sắc nhất đã được gọi tên.
Tối 5/12, Lễ trao giải VinFuture 2025 tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) quy tụ hàng nghìn nhà khoa học thu hút sự chú ý lớn từ công chúng. Trải qua 4 mùa, VinFuture ngày càng để lại dấu ấn lớn trên trường quốc tế.
Sau những vòng loại khắt khe, VinFuture 2025 đã tìm ra các nhà khoa học xứng đáng.
Hạng mục đầu tiên, trị giá 500 nghìn USD dành cho nhà khoa học đến từ các quốc gia đang phát triển. Giải thưởng gọi tên Giáo sư Maria Esperanza Martinez-Romero đến từ Mexio vì những nghiên cứu sinh thái trong sinh vật và cơ chế cố định ni-tơ cộng sinh tại các hệ sinh thái nhiệt đới.
Chia sẻ tại sự kiện, bà bày tỏ sự xúc động, hạnh phúc khi giành được giải thưởng lớn này. Bà hy vọng giải thưởng này có thể truyền cảm hứng đến giới trẻ về việc theo đuổi các nghiên cứu khoa học để tương lai tốt đẹp hơn. Tại Mexico, thời gian qua đã phải hứng chịu những trận lũ gây thiệt hại rất lớn cho sản xuất nông nghiệp do độ ẩm cao kéo dài.
Với nghiên cứu của mình, bà hy vọng đóng góp công sức vào lợi ích chung của nhân loại.
Nhà khoa học thứ hai được gọi tên là Giáo sư Mary Claire King ở hạng mục Nhà khoa học nữ, với thành công phát hiện gen BRCA1 - liên quan đến ung thư vú và buồng trứng.
Phát biểu tại sân khấu, bà không giấu được xúc động: "50 năm trước, việc một phụ nữ Mỹ ở thế hệ của tôi nhận được sự công nhận như ngày hôm nay là điều không tưởng. Vinh dự lớn nhất của tôi là góp phần giúp phòng ngừa ung thư vú và ung thư buồng trứng cho nhiều phụ nữ.
Tôi không nghĩ mình nhận được giải thưởng này. Để được nhận một giải thưởng dành riêng cho các nhà khoa học nữ, bởi vì các phát kiến của một nhà khoa học nam hay nữ đều như nhau, mọi nhà khoa học đều như nhau. Và những người phụ nữ đang làm được là lời khuyến khích các nhà khoa học trẻ hãy tiếp bước".
Giáo sư Mary Claire King là một trong những nhà di truyền học có tầm ảnh hưởng lớn trên thế giới. Bà sinh tại Chicago, theo học ngành Toán tại Carleton College. Bà lấy bằng Tiến sĩ Di truyền học tại Đại học California, Berkeley. Sau đó, bà tiếp tục chương trình nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học California, San Francisco.
Về sự nghiệp học thuật, bà từng giảng dạy tại Đại học California, Berkeley từ năm 1976 đến 1995, và từ năm 1995 đến nay là giáo sư của Đại học Washington.
Trong sự nghiệp khoa học, Giáo sư King tham gia nhiều hội đồng và ủy ban của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH). Bà cũng hỗ trợ Ủy ban về Người Mất Tích của Argentina và tiến hành các phân tích ADN phục vụ công tác điều tra cho các Tòa án Hình sự Quốc tế của Liên Hợp Quốc. Bà từng đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hiệp hội Di truyền học Mỹ, đồng thời là thành viên Hội đồng của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (NAS). Bà còn thuộc Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Khoa học Mỹ, Viện Hàn lâm Y học Quốc gia, Hội Triết học Mỹ, và là thành viên nước ngoài của Viện Hàn lâm Khoa học Pháp.
Giáo sư King giành được nhiều giải thưởng khoa học danh giá như Giải Di truyền học của Quỹ Gruber, Giải Dan David (Israel), Giải Shaw (Hong Kong), Giải Lasker về Nghiên cứu Y học, cùng Huân chương Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ.
Giải thưởng tiếp theo là Giải đặc biệt dành cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới. Giải thưởng vinh danh các nhà khoa học dám mở lối cho tương lai.
Với những đổi mới trong phát hiện giống cây trồng lai, nhóm 5 nhà khoa học đã giành được giải thưởng lớn này gồm: Giáo sư Venkatesan Sundaresan, Giáo sư Raphaël Mercier, Tiến sĩ Emmanuel Guiderdoni,, Tiến sĩ Imtiyaz Khanday, Tiến sĩ Delphine Mieulet với những đổi mới cây trồng lai có khả năng tự nhân giống.
Các nhà khoa học cho rằng, việc nghiên cứu trong nông nghiệp là trách nhiệm lớn lao khi có thể đóng góp vào việc đảm bảo lương thực cho thế giới. Nghiên cứu này có thể giúp người nông dân có mùa màng năng suất hơn 30%.
Nhóm cũng gửi lời cảm ơn đến hội đồng giải thưởng và bày tỏ mong muốn chia sẻ niềm vui này đến các đồng nghiệp, sinh viên.
Đỉnh cao cuối cùng của VinFuture 2025 là Giải thưởng Chính trị giá 3 triệu USD. Chủ nhân của giải thưởng này thuộc về nhóm nhà khoa học người Mỹ vì những khám phá phát triển vắc xin HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra và sẽ góp phần làm giảm gánh nặng ung thư toàn cầu trong nhiều thập kỷ tới. Đây là thành tựu y học có dấu ấn sâu rộng nhất thế giới trong thế kỷ 21.
TS Douglas R. Lowy, TS John T. Schiller, TS Amiee R. Kreimer , GS Maura L. Gillison là những cái tên xuất sắc nhất.
Nhận vinh dự này, TS Douglas R. Lowy cho biết nhóm đã góp phần cứu hàng triệu người mỗi năm, trong đó có nhiều người phụ nữ đến từ các quốc gia nghèo. Thành tích này nhờ sự hỗ trợ lớn từ các quỹ trên thế giới. Ông nhấn mạnh, nhóm không hề nghĩ rằng nghiên cứu này có thể làm được điều lớn lao như vậy. Nhóm đã nghiên cứu, thử nghiệm và thành công, các nhà khoa học vô cùng vui mừng vì đã đóng góp cho nhân loại.
Trước đó, phát biểu khai mạc Lễ trao giải VinFuture 2025, Giáo sư Richard Henry Friend - Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, cho biết, lễ trao giải này cũng là dịp đặc biệt để nhìn lại hành trình 5 năm của VinFuture - một hành trình được dẫn dắt bởi tầm nhìn mang khoa học phụng sự nhân loại. "Là Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng ngay từ những ngày đầu, tôi vô cùng tự hào được đồng hành cùng Quỹ trong sứ mệnh tôn vinh những phát kiến khoa học mang lại lợi ích thiết thực cho hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên thế giới”, ông nói.
Giáo sư cũng nhấn mạnh các nhà khoa học được vinh danh năm 2025 sẽ mang đến những khám phá khoa học xuất sắc, góp phần tạo ra lợi ích lớn lao cho xã hội, con người và phát triển bền vững. Các công trình này cho thấy khoa học không chỉ là tri thức mà còn là trách nhiệm đóng góp cho tương lai.
“Chúng ta lo ngại rằng khoa học mới có thể mở ra một “chiếc hộp Pandora” và cần sự cẩn trọng để định hướng các công nghệ mạnh mẽ theo hướng an toàn và đúng đắn. Nhưng những lợi ích mà các phát minh mang lại là vô cùng rõ ràng. Đặc biệt, đằng sau đó là những câu chuyện đầy cảm hứng về trí tuệ, nghị lực và niềm tin vào khoa học.
Giải thưởng VinFuture ngày càng nhận được lượng đề cử lớn. Năm nay có 1.705 đề cử. Công tác tuyển chọn bắt đầu ngay sau thời điểm đóng hạn đề cử vào tháng Tư với sự tham gia của Hội đồng Sơ khảo, kéo dài đến cuối tháng 8 - thời điểm Hội đồng Giải thưởng đưa ra quyết định cuối cùng”, ông chia sẻ.
Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture tự hào nói: "Thật tuyệt vời khi tất cả các nhà khoa học đoạt giải đều có mặt tại đây tối nay. Tôi gửi lời chúc mừng trân trọng nhất tới các nhà khoa học đoạt giải. Các bạn là minh chứng cho giá trị của sự bền bỉ, tinh thần phụng sự và niềm tin vào sức mạnh của tri thức. Tất cả thành viên Hội đồng Giải thưởng và bản thân tôi đều hy vọng các nhà khoa học sẽ tiếp tục phát huy những nghiên cứu xuất sắc của mình, để tiếp tục mang đến nhiều lợi ích hơn nữa cho cộng đồng thế giới".
Ông tin rằng VinFuture đang vươn mình phát triển vượt ra khuôn khổ một giải thưởng, trở thành nơi kết nối tinh hoa tri thức thế giới, tinh thần trách nhiệm và khát vọng phụng sự nhân loại.
