Việt Nam có công trình thủy lợi được UNESCO vinh danh 'tiêu biểu của châu Á - Thái Bình Dương', sẽ trở thành khu du lịch quốc gia cao cấp
(Thị trường tài chính) - Nơi đây sở hữu cảnh sắc tuyệt đẹp, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Hồ Tuyền Lâm từ nhiều năm nay đã trở thành một trong những điểm đến nổi bật của du lịch Lâm Đồng. Công trình được hình thành trong giai đoạn 1985-1986, khi tỉnh Lâm Đồng triển khai đắp đập tại khu vực suối Tía nhằm trữ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp hạ lưu.
Với đặc điểm địa hình lòng chảo bao quanh bởi các dãy núi, việc tích nước đã tạo nên một hồ nước rộng lớn, mang vẻ đẹp tự nhiên hài hòa và giàu giá trị sinh thái.
Hồ có diện tích khoảng 350ha, nằm cách trung tâm Đà Lạt gần 10km về phía Nam. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, hồ Tuyền Lâm cùng khu vực Núi Voi từng là căn cứ quan trọng của phong trào cách mạng tỉnh Tuyên Đức. Đây là nơi đặt nhiều cơ quan quan trọng, đồng thời là điểm xuất phát cho nhiều chiến dịch tiến công vào Đà Lạt.
Từ năm 1982 đến 1987, Ty Thủy lợi Lâm Đồng xây dựng đập dài 235m trên suối Tía, hình thành hồ Quang Trung sau đổi tên thành hồ Tuyền Lâm. Năm 1998, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) quyết định xếp hạng hồ Tuyền Lâm là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia, ghi nhận giá trị lịch sử và cảnh quan đặc sắc của khu vực.
Từ năm 2013, hồ Tuyền Lâm được định hướng phát triển thành khu du lịch trọng điểm của Đà Lạt, với mục tiêu tăng trưởng xanh, bảo tồn cảnh quan và đầu tư hạ tầng phục vụ du khách. Ngày 15/2/2017, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận Khu du lịch Quốc gia hồ Tuyền Lâm.
Khu du lịch nằm tại vùng chuyển tiếp giữa cao nguyên Lâm Viên và cao nguyên Đức Trọng - Đơn Dương - Lâm Hà. Địa hình đồi núi phân cắt mạnh, xen kẽ nhiều thung lũng sâu, các dòng suối chảy theo thung lũng và đứt gãy địa chất tạo nên hệ thống ghềnh thác phong phú, trong đó nổi bật là thác Đatanla và thác Bảo Đại.
Về phía Tây và Nam, các dãy núi cao như PinHatt (1.696m), B’Nam Qua (1.665,5m), B’Nam (1.719,5m) tạo cho khu vực này khung cảnh hùng vĩ. Hệ sinh thái rừng thông, rừng lá rộng và rừng hỗn giao mang lại điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch sinh thái, leo núi, trekking và khám phá thiên nhiên.
Theo một số tài liệu, vùng rừng núi quanh hồ từng là địa điểm nghỉ dưỡng, săn bắn của vua Bảo Đại và nhiều du khách Pháp. Trên đồi phía Bắc, Thiền viện Trúc Lâm, một công trình Phật giáo quy mô lớn hiện là điểm đến thu hút đông đảo du khách đến tham quan và chiêm bái.
Một số đồi thấp có tầm nhìn thoáng rộng hướng ra hồ được quy hoạch các khu nghỉ dưỡng, làng biệt thự, khu vui chơi giải trí. Chính sự kết hợp hài hòa giữa địa hình, thảm thực vật đã tạo nên bức tranh sơn thủy đặc trưng của hồ Tuyền Lâm.
Hồ có nhiều nhánh nước ăn sâu vào đất liền theo dạng lông chim, chia cắt thành những bán đảo lớn, điều kiện lý tưởng để phát triển các dịch vụ du lịch. So với trung tâm thành phố, khu vực hồ Tuyền Lâm mang đến một không gian thanh bình, khí hậu trong lành, hệ sinh thái đa dạng, tạo sức hút đặc biệt với du khách trong và ngoài nước.
Tháng 7/2023, hồ Tuyền Lâm chính thức đạt đầy đủ tiêu chí của UNESCO và được vinh danh là “Khu du lịch tiêu biểu châu Á - Thái Bình Dương”. Danh hiệu không chỉ khẳng định giá trị cảnh quan, sinh thái và văn hóa của hồ, mà còn là động lực quan trọng để Đà Lạt tiếp tục phát triển du lịch bền vững, theo hướng xanh và thân thiện với môi trường.
Tháng 9/2025, tại buổi khảo sát và làm việc tại hồ Tuyền Lâm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Đinh Văn Tuấn nhấn mạnh, Khu du lịch Quốc gia hồ Tuyền Lâm là khu vực sở hữu khí hậu, cảnh quan và hệ thống rừng thông vô cùng đặc biệt mà ít nơi trên thế giới có được.
Chính vì thế, Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu, Ban quản lý Khu du lịch Quốc gia hồ Tuyền Lâm và các sở Xây dựng, Tài chính, Nông nghiệp và Môi trường, Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng với UBND phường Xuân Hương - Đà Lạt rà soát lại toàn bộ các vấn đề liên quan đến quy hoạch, giải quyết triệt để những vướng mắc trong quá trình lập đồ án quy hoạch mới.
Đặc biệt phải xử lý được những vướng mắc tồn tại từ trước hoặc các vấn đề mới phát sinh do thay đổi quy định. Không để các dự án không có đường giao thông hoặc phải có phương án điều chỉnh, mở rộng các đoạn đường nhỏ hẹp, cua gắt để bảo đảm đi lại cho người dân và du khách.
Ngoài ra, cần ưu tiên các công trình, dự án tạo điểm nhấn để Khu du lịch Quốc gia hồ Tuyền Lâm thực sự trở thành khu du lịch cao cấp được du khách trong và ngoài nước nước biết đến. Đặc biệt, phải bám sát quy định về mật độ xây dựng, bằng mọi giá phải giữ được rừng như hiện tại, định hướng phát triển theo hướng bền vững.
Đồng thời, có chiến lược thu hút, lựa chọn những nhà đầu tư tiềm năng với định hướng phát triển du lịch rõ ràng để khẳng định vị trí Khu du lịch Quốc gia hồ Tuyền Lâm trên bản đồ du lịch Việt Nam.
