Bà Trương Mỹ Lan cùng hàng chục bị cáo vụ Vạn Thịnh Phát sắp hầu tòa
(Thị trường tài chính) - Theo cáo trạng, bị cáo Trương Mỹ Lan là người điều hành "đế chế" Vạn Thịnh Phát với hơn 1.000 doanh nghiệp lớn và nhỏ, trong và ngoài nước. Để có nguồn vốn duy trì hoạt động "hệ sinh thái" doanh nghiệp khổng lồ này, bị cáo tìm cách thâu tóm SCB, nhằm biến ngân hàng này thành "công cụ" tài chính của mình.
Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành quyết định đưa vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị, tổ chức liên quan ra xét xử. Theo đó, vụ án sẽ được xét xử từ ngày 5/3 tới ngày 29/4.
Bị cáo Trương Mỹ Lan bị truy tố về các tội: “Tham ô tài sản,” “Đưa hối lộ” và "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".
85 bị cáo còn lại bị truy tố về các tội: “Tham ô tài sản”, “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Trong đó, đáng chú ý có Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, Giám sát Ngân hàng II - Ngân hàng Nhà nước bị truy tố về hành vi nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn lên đến 5,2 triệu USD.
10 Kiểm sát viên tham gia phiên tòa theo sự phân công của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Bị cáo Trương Mỹ Lan có 5 luật sư bào chữa. Ngân hàng SCB ra tòa với tư cách là bị hại trong vụ án.
Ngoài tư cách bị cáo, Trương Mỹ Lan còn hầu tòa với tư cách bị hại đối với hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của bị cáo Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch Tập đoàn Cappella).
Trương Mỹ Lan thâu tóm 91,5% cổ phần Ngân hàng SCB
Cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao kết luận, trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến tháng 10/2022, Trương Mỹ Lan đã thâu tóm, nắm giữ trên thực tế số lượng cổ phần gần tuyệt đối của Ngân hàng SCB (từ 85% đến 91,5% cổ phần), qua đó trở thành cổ đông có “quyền lực" để chi phối, điều hành, thực chất là thao túng toàn bộ hoạt động của Ngân hàng SCB, phục vụ cho các mục đích khác nhau của mình.
Trương Mỹ Lan cùng nhiều đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi gồm: tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín của mình vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB; thành lập một số đơn vị thuộc Ngân hàng SCB chuyên trách cho vay, giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan.
Trương Mỹ Lan thành lập, sử dụng hàng ngàn công ty “ma”, thuê nhiều cá nhân; câu kết với các cá nhân đứng đầu nhiều doanh nghiệp liên quan để thực hiện tội phạm; thông đồng với nhiều công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản bảo đảm.
Bị can này cũng tạo lập số lượng rất lớn hồ sơ vay vốn khống để rút tiền từ Ngân hàng SCB; lập phương án rút tiền, “cắt đứt” dòng tiền sau giải ngân; bán nợ xấu, bán các khoản cấp tín dụng trả chậm để giảm dư nợ tín dụng, giảm nợ xấu, để che giấu sai phạm; mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan Nhà nước làm trái công vụ.
Từ đó, Trương Mỹ Lan và đồng phạm, với những vị trí, vai trò khác nhau, thực hiện nhiều tội phạm xâm phạm về sở hữu, xâm phạm hoạt động của Ngân hàng, hoạt động đúng đắn của cơ quan Nhà nước, trong đó nhiều tội phạm được thực hiện dưới dạng đồng phạm có tổ chức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, chiếm đoạt và gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn.
Cáo trạng nêu rõ, từ ngày 1/1/2012 đến ngày 7/10/2022, Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã lập một số lượng lớn các hồ sơ vay vốn khống để rút ra số tiền đặc biệt lớn. Trong đó, từ ngày 1/1/2012 đến ngày 31/12/2017, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 368 hồ sơ vay vốn để rút tiền của Ngân hàng SCB sử dụng vào các mục đích khác nhau, đến ngày 17/10/2022 còn dư nợ 132.247 tỷ đồng, không có khả năng thu hồi.
Hành vi của Trương Mỹ Lan đã gây hậu quả thiệt hại cho Ngân hàng SCB số tiền hơn 64.621 tỷ đồng.
Từ ngày 9/2/2018 đến ngày 7/10/2022, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn, chiếm đoạt của Ngân hàng SCB số tiền hơn 304.096 tỷ đồng, gây thiệt hại số tiền 129.372 tỷ đồng.
Cựu Trưởng đoàn thanh tra hận hối lộ 5,2 triệu USD - vụ án nhận hối lộ lớn nhất từ trước tới nay
Bên cạnh các thủ đoạn của bị cáo Trương Mỹ Lan và đồng phạm, sự tiếp tay của các cán bộ thanh tra thuộc Ngân hàng Nhà nước được xác định là một phần nguyên nhân giúp sai phạm kéo dài suốt 10 năm mà không bị ngăn chặn.
Theo cáo trạng, trong quá trình 2 lần thanh tra vào năm 2017 và 2018 tại SCB, để che giấu thực trạng đặc biệt yếu kém và các sai phạm tại SCB, bị cáo Trương Mỹ Lan trực tiếp gặp gỡ bàn bạc, trao đổi với Trưởng đoàn thanh tra - bà Đỗ Thị Nhàn (cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II (Cục II) thuộc NHNN); đồng thời chỉ đạo cựu Tổng giám đốc SCB Võ Tấn Hoàng Văn đưa cho bị cáo Nhàn 5,2 triệu USD. Qua đó, bị cáo Nhàn chỉ đạo thành viên trong đoàn thanh tra báo cáo không trung thực, không đầy đủ các sai phạm của SCB, cố tình che giấu, làm nhẹ sai phạm của SCB và kiến nghị đề xuất tạo điều kiện cho SCB được tái cơ cấu.
Ngoài ra, theo cáo trạng, 11 bị cáo là lãnh đạo NHNN và thành viên đoàn thanh tra đã nhiều lần nhận tiền, quà biếu của SCB: cựu Phó chánh thanh tra NHNN Nguyễn Văn Hưng nhận 390.000 USD. Bị cáo Hưng là người ra quyết định thanh tra, chịu trách nhiệm chỉ đạo, giám sát nội dung hoạt động thanh tra của Đoàn thanh tra tại SCB; Phó trưởng đoàn thanh tra Nguyễn Thị Phụng (cựu Cục phó Cục II NHNN) nhận 20.000 USD và 210 triệu đồng, 1 đồng hồ, 1 túi xách, 1 chiếc khăn; các thành viên đoàn thanh tra Vũ Khánh Linh, Nguyễn Tuấn Anh, Bùi Tuấn Khoa nhận 100 triệu đồng; Vương Đỗ Anh Tuấn nhận 20.000 USD và 2 chiếc áo; Trần Văn Tuấn nhận 6.000 USD, 40 triệu đồng; Lê Thanh Hà nhận 14.000 USD, 100 triệu đồng; Nguyễn Duy Phương chỉ thừa nhận đã nhận 1.000 USD, 20 triệu đồng, không thừa nhận đã nhận 5.000 USD; Nguyễn Văn Thùy nhận 21.000 USD, 60 triệu đồng, 1 áo sơ mi, 1 áo phông, 1 hộp yến; Trương Việt Hưng nhận 6.000 USD.
Các bị cáo nói trên bị Viện KSND tối cao truy tố về tội "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Hiện các bị cáo đã nộp lại tiền, quà biếu.
Bên cạnh đó, 5 bị cáo thuộc NHNN chi nhánh TP.HCM và Cục thanh tra giám sát ngân hàng TP.HCM bị truy tố về tội "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", khi nhận quà biếu, tiền của SCB để làm trái với công vụ: Nguyễn Văn Dũng (cựu Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM) nhận 400 triệu đồng, 15.000 USD; Nguyễn Thị Phi Loan (cựu Phó chánh thanh tra phụ trách Cơ quan thanh tra giám sát (TTGS) NHNN chi nhánh TP.HCM) nhận 470 triệu đồng; Võ Văn Thuần nhận 1,8 tỷ đồng, Phan Tấn Trung nhận 1,1 tỷ đồng. Hai bị cáo đều là cựu Phó chánh TTGS NHNN chi nhánh TP.HCM; Nguyễn Tín (cựu thanh tra viên, Phó trưởng phòng thanh tra hành chính, giải quyết khiếu nại tố cáo và phòng chống tham nhũng, Cục TTGS NHNN chi nhánh TP.HCM) nhận 500 triệu đồng. Năm bị cáo này cũng đã nộp lại toàn bộ tiền, riêng bị cáo Phan Tấn Trung chỉ mới nộp 554 triệu đồng/1,1 tỷ đồng đã nhận.
Ngoài ra, bị cáo Nguyễn Văn Du (cựu Chánh thanh tra Cơ quan TTGSNN, thay Nguyễn Văn Hưng từ tháng 10.2018) bị truy tố về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", do thiếu kiểm tra chặt chẽ trước khi ký kết luận thanh tra số 3959 năm 2018, không phát hiện các sai phạm của SCB thông qua kết quả thanh tra, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho SCB.
