EU áp thuế xe điện Trung Quốc, Bắc Kinh đe dọa trả đũa

Hơn 1 năm sau khi bắt đầu cuộc điều tra chống trợ cấp, Ủy ban châu Âu dự kiến sẽ áp dụng thuế bổ sung từ 7,8% đối với xe Tesla đến 35,3% đối với xe SAIC của Trung Quốc, ngoài mức thuế nhập khẩu xe hơi tiêu chuẩn của EU là 10%. 

EU đã quyết định tăng mức thuế lên tới 45,3% đối với xe điện sản xuất tại Trung Quốc

Theo một quan chức cấp cao của EU, mức thuế này đã được phê duyệt chính thức vào ngày hôm qua (29/10). Các mức thuế mới sẽ được công bố trong Tạp chí chính thức của EU và có hiệu lực vào ngày 30/10.

Ủy ban, cơ quan giám sát chính sách thương mại của EU, cho biết thuế là cần thiết để đối phó với các trợ cấp không công bằng từ Trung Quốc, bao gồm tài trợ ưu đãi và các khoản trợ cấp về đất đai, pin và nguyên liệu thô với giá thấp hơn thị trường. 

Theo EU, công suất sản xuất xe điện dư thừa của Trung Quốc lên tới 3 triệu chiếc mỗi năm, gấp đôi nhu cầu của thị trường châu Âu. Khi Hoa Kỳ và Canada áp dụng thuế 100% đối với xe điện nhập khẩu, EU trở thành điểm đến hấp dẫn nhất cho các sản phẩm này.

Quyết định áp thuế của EU đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Trung Quốc cáo buộc EU bảo hộ thị trường và làm tổn hại quan hệ song phương cũng như chuỗi cung ứng toàn cầu. Để đáp trả, Bắc Kinh đã tiến hành điều tra các sản phẩm xuất khẩu chủ lực của EU như rượu brandy, sữa và thịt lợn, đồng thời đưa vụ việc ra Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Các hãng xe châu Âu đang phải đối mặt với làn sóng xe điện giá rẻ từ Trung Quốc. Theo ước tính của Ủy ban, thị phần của xe điện Trung Quốc tại EU đã tăng trưởng đáng kể từ dưới 1% năm 2019 lên 8% hiện nay và dự kiến sẽ vượt mốc 15% vào năm 2025, với mức giá thường thấp hơn 20% so với xe sản xuất tại EU.

Quan điểm của EU về Bắc Kinh đã trở nên cứng rắn trong năm năm qua, xem Trung Quốc vừa là đối tác, vừa là đối thủ cạnh tranh và là "đối thủ hệ thống." Tuy nhiên, các thành viên EU vẫn chia rẽ về vấn đề thuế xe điện. 

Các nước sản xuất xe hơi lớn như Đức e ngại rằng thuế quan sẽ làm giảm sức cạnh tranh của họ trên thị trường toàn cầu, trong khi các nước khác lại muốn bảo vệ ngành công nghiệp xe điện đang phát triển của mình. Trong một cuộc bỏ phiếu gần đây, có 10 nước ủng hộ, 5 nước phản đối và 12 nước bỏ phiếu trắng.

Căng thẳng gia tăng khi hàng nghìn công nhân công nghiệp Đức, bao gồm cả công nhân tại các hãng xe, đang đình công đòi tăng lương, trong khi Volkswagen có khả năng đóng cửa các nhà máy tại Đức lần đầu tiên trong 87 năm lịch sử.

Trong khi Thủ tướng Hungary Viktor Orban cảnh báo về nguy cơ một "cuộc chiến lạnh kinh tế" với Trung Quốc sau khi EU áp thuế lên xe điện, thì Hiệp hội xe hơi PFA của Pháp lại hoan nghênh quyết định này, khẳng định rằng thương mại tự do chỉ thực sự có ý nghĩa khi được xây dựng trên nền tảng công bằng.

Ủy ban châu Âu đã tổ chức 8 vòng đàm phán kỹ thuật với Trung Quốc để tìm kiếm các giải pháp thay thế cho thuế và cho biết đàm phán có thể tiếp tục sau khi thuế được áp dụng. Hai bên đang xem xét cam kết về mức giá tối thiểu cho xe nhập khẩu và đã đồng ý tổ chức vòng đàm phán tiếp theo, mặc dù Ủy ban châu Âu cho biết vẫn còn “những khoảng cách đáng kể.”

Mặc dù chưa rõ mức độ ảnh hưởng của thuế mới đến giá tiêu dùng, nhưng nhiều khả năng người tiêu dùng châu Âu sẽ phải đối mặt với mức giá xe điện cao hơn. Trong 9 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu xe điện Trung Quốc vào EU giảm 7% so với cùng kỳ năm trước, nhưng đã tăng hơn một phần ba trong tháng 8 và tháng 9 trước khi thuế được áp dụng, theo dữ liệu từ Hiệp hội Xe chở khách Trung Quốc (CPCtH.

Theo CNBC