Xuất khẩu thủy sản duy trì đà phục hồi mạnh, kim ngạch 10 tháng vượt 9,5 tỷ USD

Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong 10 tháng năm 2025 ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể, đạt hơn 9,5 tỷ USD, cao hơn 15% so với cùng kỳ.

Kết quả này cho thấy nỗ lực của toàn ngành trong bối cảnh thương mại quốc tế trải qua nhiều biến động, đặc biệt là các điều chỉnh chính sách từ thị trường Mỹ.

Mặc dù bước sang quý III đã xuất hiện tín hiệu chậm lại do tác động của thuế đối ứng, các nhóm sản phẩm chủ lực vẫn duy trì được đà tăng, tạo nền tảng để kim ngạch xuất khẩu cả năm hướng tới mục tiêu 11 tỷ USD.

Trong cơ cấu xuất khẩu, tôm tiếp tục dẫn đầu khi đạt trên 3,9 tỷ USD sau 10 tháng. Bên cạnh mức tăng ổn định của tôm thẻ và tôm sú, điểm nhấn đáng chú ý nhất là tôm hùm với tốc độ tăng trưởng bứt phá, đạt trên 712 triệu USD, tăng 134%. Sự tăng đột biến này xuất phát từ nhu cầu lớn tại Trung Quốc và Hồng Kông đối với phân khúc tôm sống và dòng sản phẩm cao cấp phục vụ chuỗi nhà hàng – khách sạn (HORECA).

Cá tra ngành hàng quan trọng thứ hai mang lại khoảng 1,8 tỷ USD kim ngạch sau 10 tháng. Cá rô phi cũng nổi lên như một sản phẩm giàu tiềm năng, ghi nhận mức tăng 220% lên 62 triệu USD, nhờ nhu cầu cải thiện tại Mỹ và nhiều quốc gia châu Âu.

Trong khi đó, cá ngừ tiếp tục đối mặt với áp lực do thiếu nguyên liệu cá ngừ vằn phục vụ sản xuất đồ hộp, cùng với những gián đoạn logistics liên quan xung đột tại Trung Đông. Kim ngạch 10 tháng đạt khoảng 791 triệu USD, giảm gần 4% so với cùng kỳ. Một số doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô hoặc chuyển sang sản phẩm loin để tối ưu chi phí.

Ở chiều ngược lại, mực và bạch tuộc ghi nhận sự hồi phục rõ rệt, đưa tổng kim ngạch nhóm này lên hơn 627 triệu USD. Nhu cầu tại Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ tăng mạnh, đặc biệt đối với sản phẩm đông lạnh phục vụ chế biến. Chả cá và surimi cũng duy trì đà tăng tốt, đạt 291 triệu USD sau 10 tháng, tương ứng mức tăng 24%.

Xét theo thị trường, Trung Quốc và Hồng Kông tiếp tục giữ vai trò là khu vực tiêu thụ chủ lực của thủy sản Việt Nam trong năm 2025. Kim ngạch sau 10 tháng vượt 2 tỷ USD, tăng hơn 32%, với sự tăng trưởng nổi bật ở tôm hùm, cá biển và cua sống. Nhu cầu tiêu thụ mạnh dịp cuối năm tạo dư địa tăng trưởng đáng kể cho doanh nghiệp.

Trái lại, thị trường Mỹ trải qua nhiều biến động hơn. Dù tổng kim ngạch 10 tháng đạt khoảng 1,66 tỷ USD, cao hơn cùng kỳ, xu hướng giảm bắt đầu rõ nét từ quý III do thuế đối ứng 20% được áp dụng từ tháng 8. Tôm và cá tra – hai nhóm hàng xuất khẩu chính – đều sụt giảm trong tháng 9 và 10 khi doanh nghiệp chủ động điều chỉnh sản lượng để hạn chế rủi ro. Ngoài ra, thuế chống bán phá giá đối với tôm và quy định MMPA, dự kiến tác động đến hàng khai thác từ đầu năm 2026, tiếp tục khiến thị trường này trở thành điểm rủi ro lớn.

Xuất khẩu sang Nhật Bản duy trì xu hướng phục hồi, đạt gần 1,45 tỷ USD trong 10 tháng nhờ nhu cầu ổn định đối với tôm, mực, cá biển và cua thanh trùng. EU cũng là thị trường tăng trưởng tích cực, với kim ngạch 985 triệu USD sau 10 tháng, hưởng lợi từ việc khối này nới lỏng một số yêu cầu kỹ thuật đối với thủy sản nuôi trồng của Việt Nam. Tại Hàn Quốc, xuất khẩu giữ được mức tăng hai con số, đạt 725 triệu USD nhờ nhu cầu lớn đối với mực bạch tuộc và surimi.

Các nước trong khối CPTPP gồm Canada, Australia và Nhật Bản tiếp tục là nhóm thị trường tăng trưởng nhanh nhất, phản ánh khả năng tận dụng tốt các ưu đãi thuế quan.

Bước sang năm 2026, ngành thủy sản được dự báo sẽ đối mặt nhiều thách thức, bao gồm việc Mỹ kéo dài áp thuế đối ứng, rủi ro từ quy định MMPA, khả năng EU tiếp tục duy trì thẻ vàng IUU và áp lực cạnh tranh ngày càng tăng từ các nước sản xuất lớn như Ấn Độ, Ecuador và Indonesia. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải đẩy mạnh tái cơ cấu thị trường, tập trung vào sản phẩm giá trị gia tăng, đầu tư công nghệ chế biến và nâng chuẩn phát triển bền vững để duy trì đà tăng trưởng dài hạn.