Quốc gia duy nhất có lãnh thổ trải dài trên 4 bán cầu, là nơi đầu tiên đón năm mới trên thế giới
(Thị trường tài chính) - Không chỉ sở hữu vị trí địa lý “độc nhất vô nhị”, đây còn là nơi đầu tiên trên thế giới được đón ánh bình minh của năm mới.
Nằm giữa Thái Bình Dương, Kiribati được xem là quốc gia duy nhất trên thế giới có lãnh thổ vắt ngang cả 4 bán cầu: Đông, Tây, Nam và Bắc. Đặc điểm địa lý đặc biệt này khiến quốc đảo nhỏ bé trở thành trường hợp hiếm có trong bản đồ chính trị toàn cầu.
Đặc điểm địa lý hiếm gặp
Theo World Atlas, Kiribati (tên chính thức là Cộng hòa Kiribati) có diện tích khoảng 811km², nằm ở trung tâm Thái Bình Dương, thuộc châu Đại Dương. Kiribati bao gồm 33 đảo san hô và rạn san hô, trong đó 21 đảo có người sinh sống. Các đảo thuộc ba nhóm chính là Gilbert, Phoenix và Line, trải rộng trên vùng biển rộng lớn ở trung tâm Thái Bình Dương. Thủ đô đặt tại Nam Tarawa.
Việc lãnh thổ Kiribati cắt qua cả Xích đạo (phân chia bán cầu Bắc và Nam) và đường kinh tuyến gốc (phân chia bán cầu Đông và Tây), khiến nước này là quốc gia duy nhất có phần đất nằm trên cả 4 bán cầu. Trên thực tế, châu Phi là lục địa duy nhất có đặc điểm địa lý tương tự, nhưng chưa có quốc gia nào đạt điều kiện này ở quy mô quốc gia.

Độ cao trung bình của Kiribati chỉ khoảng 2m so với mực nước biển, khiến quốc gia này thường được nhắc đến trong các nghiên cứu về biến đổi khí hậu. Năm 1999, hai đảo không có người sinh sống là Tebua Tarawa và Abanuea đã bị nước biển nhấn chìm hoàn toàn.
Kiribati từng là thuộc địa của Vương quốc Anh và giành được độc lập vào năm 1979. Lịch sử định cư của Kiribati được cho là bắt đầu từ 4.000-5.000 năm trước, khi những cư dân đầu tiên di cư đến các đảo san hô tại trung tâm Thái Bình Dương.
Sau khi độc lập, quốc gia này lấy tên Kiribati - một cách gọi địa phương của Gilberts. Trước khi đổi tên, quần đảo này có tên gọi là Gilbert, được đặt theo tên của nhà thám hiểm người Anh Thomas Gilbert, người đã nhìn thấy một số hòn đảo trong chuyến hành trình lập bản đồ năm 1788 của mình.
Quốc kỳ Kiribati được treo lần đầu vào ngày 12/7/1979, thể hiện biểu tượng văn hóa và địa lý đặc trưng của quốc đảo: ba dải sóng xanh - trắng tượng trưng cho Thái Bình Dương, mặt trời vàng tượng trưng cho sự sống và con chim cốc biển đại diện cho tự do.
Ngôn ngữ chính thức tại Kiribati là tiếng Gilbert và tiếng Anh. Khoảng 96% dân số theo đạo Kitô, trong đó người Công giáo chiếm hơn một nửa.
Đồng tiền chính thức của nước này là đôla Kiribati, song đôla Australia vẫn được lưu hành phổ biến.
Thực tế, nền kinh tế quốc gia vẫn trong tình trạng kém phát triển, phụ thuộc nhiều vào viện trợ quốc tế và nhập khẩu hàng hóa tiêu dùng. Kinh tế chủ yếu dựa vào khai thác và xuất khẩu thủy sản, tuy nhiên do hạn chế về hạ tầng và khoảng cách vận chuyển, thu nhập từ lĩnh vực này không cao.

Trên các đảo, rất hiếm khi xuất hiện những tòa nhà cao tầng. Cảnh quan đô thị chủ yếu là các công trình thấp, mang dáng dấp của làng chài truyền thống hơn là một điểm đến du lịch phát triển.
Dù có nguồn thủy sản dồi dào, việc vận chuyển khó khăn khiến hoạt động xuất khẩu cá và hải sản không mang lại hiệu quả kinh tế cao. Thay vào đó, cây dừa lại trở thành nguồn thu ngoại tệ đáng kể. Nhiều vùng trên đảo đã mở rộng diện tích trồng dừa, hình thành ngành sản xuất và xuất khẩu sản phẩm từ dừa - một trong những lĩnh vực kinh tế ổn định hiếm hoi của Kiribati.
Quốc gia đón năm mới sớm nhất thế giới, “hút khách” bởi cảnh quan hoang sơ và văn hóa giàu bản sắc
Mỗi dịp Giao thừa, Kiribati lại thu hút sự chú ý của toàn thế giới khi trở thành điểm đến đầu tiên được nhìn thấy ánh bình minh của năm mới.
Nằm ở phía Nam đảo Hawaii (Mỹ), Kiribati gồm hàng loạt đảo san hô trải dài giữa đại dương bao la. Vị trí địa lý đặc biệt đã biến nơi đây trở thành điểm đến độc đáo cho những ai muốn trải nghiệm thời khắc chuyển Giao sớm nhất thế giới. Trong số đó, đảo Kiritimati - còn gọi là đảo Giáng sinh, là nơi tập trung đông dân cư nhất và trở thành tâm điểm của mọi hoạt động đón năm mới.
Từ năm 1995, Kiribati chính thức trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới đón năm mới. Trước đó, lãnh thổ nước này bị chia cắt bởi Đường đổi ngày quốc tế, khiến một phần đất nước nằm ở “ngày hôm sau”, phần còn lại ở “ngày hôm trước”.
Sự lệch pha thời gian này gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt và giao thương. Để khắc phục, Chính phủ Kiribati quyết định dời Đường đổi ngày về phía Đông, thống nhất múi giờ trên toàn lãnh thổ. Quyết định này đồng thời đưa đảo Giáng sinh trở thành nơi đầu tiên trên Trái Đất chào đón năm mới.

Khi đồng hồ điểm Giao thừa, đảo Giáng sinh rực rỡ trong không khí lễ hội Te Botaki - sự kiện truyền thống được tổ chức khắp nơi với âm nhạc, khiêu vũ và pháo hoa. Người dân và du khách cùng hòa mình vào những bữa tiệc lớn, thưởng thức các món ăn đặc trưng như lợn nướng, tôm càng, khoai môn, chuối, dừa và mật hoa dừa - thức uống ngọt thơm không thể thiếu trong dịp đầu năm.
Lễ hội Te Botaki không chỉ là dịp ăn mừng mà còn là thời khắc cộng đồng cùng nhau sum họp, chia sẻ niềm vui và tưởng nhớ cội nguồn. Trong mỗi maneaba - ngôi nhà hội họp truyền thống được lợp lá và dựng bằng gỗ dừa, cư dân cùng bàn chuyện làng xã, ca hát, múa hát và kể chuyện dân gian. Đây cũng là cách người dân gìn giữ bản sắc văn hóa và truyền lại cho thế hệ sau.
Dù chỉ có hơn 100.000 dân, Kiribati vẫn duy trì được văn hóa và ngôn ngữ riêng biệt, phần lớn còn nguyên vẹn nhờ sự cô lập tự nhiên giữa đại dương. “Te Katei ni Kiribati” - lối sống đề cao cộng đồng và tình thân, thể hiện rõ trong đời sống thường nhật. Người già được tôn kính, các đại gia đình chung sống hòa thuận, và lòng hiếu khách trở thành nét đặc trưng dễ nhận thấy của quốc đảo này.

Không chỉ mang vị thế đặc biệt về thời gian, Kiribati còn hấp dẫn du khách bởi cảnh quan nguyên sơ và những trải nghiệm độc đáo. Tại Nam Tarawa - trung tâm hành chính của đất nước, du khách có thể cảm nhận cuộc sống đời thường qua những khu chợ nhỏ ven biển, nơi người dân buôn bán cá tươi, dừa khô và đồ thủ công truyền thống.
Dưới làn nước trong xanh, Kiribati được mệnh danh là “kho báu san hô” của Thái Bình Dương. Những bãi cát trắng mịn cùng đầm phá ngọc bích là điểm đến trong mơ của các thợ lặn. Khu bảo tồn Đảo Phoenix - một trong những khu bảo tồn biển lớn nhất thế giới, lưu giữ hệ sinh thái san hô và sinh vật biển phong phú, hiếm có.

Từ trên không, toàn cảnh Kiribati hiện lên như dải ngọc xanh giữa đại dương. Du khách có thể chọn trải nghiệm bay ngắm cảnh bằng máy bay hạng nhẹ, chiêm ngưỡng các đảo nhỏ như Abaiang, Maiana hay Tarawa - nơi vẫn còn lưu dấu tích Thế chiến II với những khẩu pháo, xe tăng rỉ sét và hầm bê tông nằm rải rác.

Kiribati cũng được xem là “thiên đường của loài chim”. Đây là nơi sinh sản của hàng triệu cá thể, trong đó có loài chim chích đặc hữu chỉ có ở đây. Mùa ngắm chim đẹp nhất kéo dài từ tháng 6 đến tháng 12, khi bầu trời phủ kín cánh chim rực rỡ.





