Kinh tế Mỹ tăng trưởng vượt dự báo

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ đã tăng với tốc độ 3,3% hàng năm trong quý 4/2023, theo dữ liệu được điều chỉnh theo mùa và theo lạm phát. Phố Wall trước đó đã chỉ kỳ vọng về mức tăng 2% trong 3 tháng cuối năm.

Ngoài diễn biến GDP tốt hơn dự kiến, lạm phát cũng có một số tiến triển. Chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) - mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thường lấy làm thước đo lạm phát dài hạn - đã chỉ tăng 2%, trong khi lãi suất cơ bản là 1,7%.

Trên cơ sở hàng năm, chỉ số giá PCE tăng 2,7% - giảm từ mức 5,9% vào thời điểm một năm trước, trong khi chỉ số không bao gồm thực phẩm và năng lượng thì tăng 3,2% hàng năm, giảm từ mức 5,1%.

Nền kinh tế Mỹ trong cả năm 2023 đã tăng trưởng với tốc độ 2,5% hàng năm, vượt xa triển vọng của Phố Wall vào đầu năm với và tốt hơn mức tăng 1,9% của năm 2022.

Nhìn chung, tốc độ chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ đã giúp thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế số 1 thế giới. Chi tiêu của các chính quyền địa phương cũng đóng góp - tăng 3,7%, cùng với chi tiêu của Chính phủ tăng 2,5%. Tổng đầu tư tư nhân trong nước tăng 2,1% là một yếu tố quan trọng khác hỗ trợ cho quý tăng trưởng mạnh mẽ vừa qua.

Báo cáo GDP hôm 25/1 đã khép lại một năm mà hầu hết các nhà kinh tế gần như chắc chắn rằng Mỹ sẽ bước vào một cuộc suy thoái nhẹ. Ngay cả Fed cũng đã dự đoán nền kinh tế quốc gia sẽ thu hẹp nhẹ do căng thẳng trong ngành ngân hàng hồi tháng 3 năm ngoái.

Tuy nhiên, người tiêu dùng kiên cường và thị trường lao động mạnh mẽ đã giúp thúc đẩy nền kinh tế Mỹ trong suốt năm qua, điều này cũng dẫn đến sự sụt giảm liên tục trong sản xuất và Fed liên tục phải tăng lãi suất trong cuộc chiến giảm lạm phát.

Bước sang năm mới, hy vọng thoát khỏi suy thoái kinh tế đã chuyển biến khi thị trường dự đoán Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất, trong khi lạm phát có xu hướng trở lại mục tiêu 2%.

Tuy nhiên, vẫn còn lo ngại rằng nền kinh tế Mỹ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn ở phía trước. Một số lo lắng xoay quanh tác động chậm trễ của chính sách tiền tệ, đặc biệt là sau 11 lần tăng lãi suất với tổng mức 5,25 điểm phần trăm mà Fed đã phê duyệt từ tháng 3/2022 đến tháng 7/2023. Thông thường, kinh tế học cho rằng chính sách như vậy có thể mất tới hai năm để hồi phục.

Những lo lắng khác xoay quanh việc người tiêu dùng có thể tiếp tục chi tiêu trong bao lâu khi tiền tiết kiệm đang giảm dần và gánh nặng nợ lãi cao chồng chất. Cuối cùng, bản chất của động lực đang thúc đẩy sự bùng nổ vượt ra ngoài phạm vi người tiêu dùng: Chi tiêu thâm hụt của Chính phủ đã góp phần đáng kể vào tăng trưởng, hiện ở mức 34 nghìn tỷ USD và dự kiến sẽ còn tăng thêm. Thâm hụt ngân sách đã lên tới hơn nửa nghìn tỷ USD trong 3 tháng đầu năm tài chính 2024.

Ngoài ra còn có những lo lắng về chính trị khi Mỹ bắt đầu bước vào tâm điểm của chiến dịch bầu cử Tổng thống 2024, cùng những lo ngại về địa chính trị với bạo lực ở Trung Đông và cuộc chiến Ukraine vẫn đang tiếp diễn.