Giới trẻ Trung Quốc chuộng nghỉ việc tạm thời để đi du lịch 'chữa lành' dù 'trắng tay'

Nghỉ việc 1 năm (gap year) để đi du lịch hay khám phá những niềm đam mê mới vốn không phải là điều thường thấy ở Trung Quốc. 

Nhưng trong những năm gần đây, những người trẻ tuổi ở quốc gia này đã cởi mở hơn trong việc chia sẻ trên mạng xã hội về những khó khăn của họ khi phải làm việc nhiều giờ và nhận lương thấp. 

Mọi người dần chấp nhận thực tế rằng họ phải làm việc nhiều giờ mệt mỏi mà không có thời gian cho bản thân. Đối với nhiều thanh niên, điều xa xỉ nhất là có “khoảng trống” nghỉ ngơi để thoát khỏi guồng quay công việc.

Một chuyên gia cho biết cảm giác buồn tẻ và làm việc quá sức này đã tạo động lực thay đổi cho nhiều người lao động đang bất bình. Ảnh: BI 

'Nghỉ việc tay trắng'

Chia sẻ với Business Insider, Jack Porteous của công ty tư vấn Tong Global cho biết gần đây có một cụm từ phổ biến trên mạng xã hội Trung Quốc là “hai điểm, một đường”. Cụm từ này ám chỉ việc phải đi lại không ngừng giữa nhà và nơi làm việc mà không có cơ hội khám phá bất cứ điều gì mới.

Ông Porteous phân tích, cảm giác chán nản và làm việc quá sức này đã tạo động lực thay đổi cho những người lao động đang bất bình. Họ bắt đầu quay video chia sẻ công khai việc nghỉ việc trên mạng xã hội để khám phá Trung Quốc hoặc đi đâu đó xa hơn trong một khoảng thời gian.

Đây là xu hướng tương tự như trào lưu QuitTok trên mạng xã hội phương Tây, nơi những người lao động trẻ tuổi không ngần ngại nghỉ việc.

Các cuộc thảo luận trên mạng xã hội Trung Quốc cũng bàn tán sôi nổi về thuật ngữ "nghỉ việc trắng tay" - có nghĩa là bỏ việc mà không có kế hoạch dự phòng nào.

Mới đây, một bài đăng được viết bởi một thanh niên 28 tuổi đang lan truyền trên Weibo. Người viết tiết lộ bản thân đã nghỉ việc ngay sau khi được tăng lương mà không có kế hoạch dự phòng vì muốn “dừng lại một thời gian”.

Bài đăng cho hay: “Trong 2 năm qua, lương của tôi cứ nửa năm lại tăng 1 lần, nhưng tôi luôn nghĩ rằng điều quan trọng nhất trong cuộc đời mình không phải là công việc”.

Người này nói thêm: “Tôi không biết liệu cuộc sống của mình có tốt hơn sau lần ‘tạm nghỉ’ này hay không. Nhưng tôi nghĩ rằng nếu tôi vẫn cứ như hiện tại thì những điều tôi không dám làm ở tuổi 28 sẽ trở thành những điều mà bản thân tôi khi về già sẽ không bao giờ thử. Cuộc đời rất ngắn ngủi. Không có thời gian nào thích hợp hơn hiện tại".

Trên Weibo cũng có rất nhiều chủ đề thịnh hành mở rộng về xu hướng này. Ví dụ như "tiết kiệm bao nhiêu trước khi nghỉ việc", "3 điều cần cân nhắc trước khi nghỉ việc" và "20 công việc cần thử sau khi nghỉ việc".

Đối với những người trẻ tuổi, một năm nghỉ ngơi có thể cho phép họ phát triển bản thân và khám phá trước khi tiếp tục sự nghiệp.

Sally Maier-Yip, người sáng lập công ty tư vấn truyền thông Trung Quốc 11K Consulting, bình luận: “Họ muốn đi du lịch, học các kỹ năng mới hoặc tham gia vào công việc tình nguyện trước khi dấn thân vào con đường sự nghiệp lâu dài”.

Cô nói thêm: “Một năm nghỉ có thể mang lại khoảng thời gian rất cần thiết và giúp những người trẻ tuổi bước vào lực lượng lao động một cách sảng khoái và có động lực hơn”.

Văn hóa làm việc khắc nghiệt và suy thoái kinh tế của Trung Quốc

Hiện nay, thị trường việc làm của Trung Quốc bị đánh giá là không mấy thuận lợi đối với những sinh viên trẻ mới tốt nghiệp và những người mới bắt đầu sự nghiệp.

Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, tỷ lệ thất nghiệp của người từ 16 đến 24 tuổi là 14,9% trong tháng 12/2023 - so với mức 6,1% của nhóm tuổi từ 25 đến 29 và 3,9% của nhóm tuổi từ 30 đến 59.

Suy thoái kinh tế gần đây và đại dịch đã khiến nhiều người trẻ phải suy nghĩ lại về nghề nghiệp và cố gắng tìm kiếm ý nghĩa mới trong cuộc sống.

Laurence Lim, người sáng lập công ty xây dựng thương hiệu Cherry Blossoms Intercultural Branding, cho rằng các xu hướng nghỉ việc lan truyền trên mạng xã hội là những ví dụ về sự vỡ mộng này đối với công việc. 

Cô nói: “Nó phản ánh sự dịch chuyển khỏi các định nghĩa truyền thống về thành công, thay vào đó tập trung vào tự do, hạnh phúc và sức khỏe hơn là thành tích nghề nghiệp”.

Các cuộc thảo luận về xu hướng nghỉ việc này đang xuất hiện trên nhiều trên mạng xã hội Trung Quốc. Ảnh: BI 

Sự phân chia thế hệ

Với sự trợ giúp của mạng xã hội, thế hệ trẻ có xu hướng đặt câu hỏi về hiện trạng việc làm nhiều hơn. Nhưng các thế hệ lớn tuổi lại không mấy thiện cảm với việc nghỉ việc tạm thời.

Lim nói với BI: “Các thế hệ lớn tuổi ở Trung Quốc thường nghi ngờ về khái niệm ‘gap year’. Có những bài viết trên mạng xã hội Trung Quốc chỉ trích việc này, cho rằng đó là một khái niệm của phương Tây không phù hợp với xã hội Trung Quốc”.

Trong khi thế hệ lớn tuổi có thể coi đó là trở ngại cho cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp, thì gen Z có lẽ cởi mở hơn trong việc ưu tiên chăm sóc bản thân.

Được biết, trong giới trẻ Trung Quốc có một từ khóa hot trên mạng là “kẻ trôi dạt” trên đường phố. Đây là một thuật ngữ được dùng để tự giễu cợt bản thân vì không có kế hoạch và lang thang trong cuộc sống. Theo Lim, nó phản ánh thái độ thoải mái, nơi người trẻ tự hào bước ra khỏi nhịp sống hối hả truyền thống và chỉ đơn giản là tận hưởng cuộc sống.

Theo Business Insider