Chính phủ Mỹ có thể đóng cửa đến tháng 11, nền kinh tế thiệt hại 15 tỷ USD/ngày

Từ khóa thể hiện rõ tình hình bế tắc hiện nay ở Washington chính là “tháng 11” - cụm từ đang được nhắc đi nhắc lại trong các diễn đàn khác nhau ở thủ đô.

Giới phân tích và các nghị sĩ đều cho rằng tình trạng thiếu hụt ngân sách liên bang, bắt đầu từ ngày 1/10, nhiều khả năng sẽ còn kéo dài sang tháng tới khi thế bế tắc chính trị chưa có lối ra. Một số nhà lập pháp thậm chí lo ngại mùa du lịch Lễ Tạ ơn vào cuối tháng 11 có thể bị ảnh hưởng.

Henrietta Treyz, Giám đốc nghiên cứu chính sách của Veda Partners, chỉ ra rằng mốc “đầu tháng 11” có thể là thời điểm áp lực đủ lớn buộc Quốc hội phải tìm cách chấm dứt tình trạng đóng cửa. Bà dự đoán đó sẽ là giai đoạn “ngưỡng chịu đựng” khi các bên phải quay lại bàn đàm phán.

Hiện tại, cuộc khủng hoảng ngân sách này đã nằm trong nhóm dài nhất lịch sử Mỹ. Nếu kéo dài đến sau ngày 4/11, đợt đóng cửa lần này sẽ vượt qua kỷ lục 34 ngày của năm 2018, trở thành lần đóng cửa dài nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Nhiều chuyên gia cảnh báo cuộc khủng hoảng ngân sách có thể kéo dài sang tháng 11, thậm chí đe dọa cả mùa du lịch Lễ Tạ ơn. Ảnh: Yahoo 

Một trong những công cụ gây sức ép chính trị của chính quyền ông Trump vừa bị tòa án liên bang tạm dừng hôm 15/10. Phán quyết của Tòa án quận Bắc California đã tạm thời chặn kế hoạch sa thải nhân viên liên bang của ông Trump - vốn được Tổng thống sử dụng như đòn bẩy để buộc phe Dân chủ nhượng bộ.

Đây là động thái mới nhất giúp giảm bớt phần nào thiệt hại chính trị và kinh tế do việc Chính phủ tê liệt. Bên cạnh đó, Nhà Trắng cũng đã tái phân bổ ngân sách để đảm bảo trả lương cho binh sĩ và bơm thêm 300 triệu USD vào chương trình hỗ trợ thực phẩm cho các bà mẹ có thu nhập thấp.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson hoan nghênh việc trả lương cho quân nhân, song cảnh báo rằng “đây chỉ là biện pháp tạm thời”. Ông nói, nếu tình trạng bế tắc tiếp diễn đến cuối tháng, ngân sách trả lương cho lực lượng vũ trang và cơ quan thực thi pháp luật có thể sẽ cạn kiệt.

Trong khi đó, lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer cũng nhắc đến tháng 11, nhưng với mối lo khác - thời điểm bắt đầu mùa đăng ký bảo hiểm y tế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA). Ông cảnh báo hàng triệu người Mỹ có thể mất bảo hiểm nếu Quốc hội không sớm hành động.

“Mỗi ngày đều có thêm người nhận được thông báo”, ông Schumer phát biểu tại Thượng viện. “Chúng ta đang đến gần mốc 1/11 - khi người dân phải quyết định: họ có từ bỏ bảo hiểm y tế và nhìn gia đình mình chịu thiệt hại hay không?”.

Hiện tại, những cảnh báo về thiệt hại kinh tế đang gia tăng từng ngày. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent ước tính việc Chính phủ đóng cửa có thể khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại tới 15 tỷ USD/ngày.

Kịch bản cho tháng 11

Sau nhiều tuần không có tiến triển, giới phân tích đồng loạt điều chỉnh dự báo và dự kiến cuộc khủng hoảng này có thể kéo dài ít nhất đến đầu tháng 11.

Terry Haines, chuyên gia của Pangaea Policy, cho rằng thị trường nên chuẩn bị cho “ít nhất 3 tuần nữa của tình trạng đóng cửa, đến ngày 4/11”.

Henrietta Treyz của Veda Partners cũng giữ quan điểm tương tự nhưng nói rằng nguyên nhân đến từ sức ép kinh tế, đặc biệt là từ lĩnh vực nông nghiệp.

Bà dự báo nhu cầu cứu trợ cho nông dân sẽ buộc phe Cộng hòa phải thỏa hiệp với phe Dân chủ về chính sách y tế.

Mặc khác, Signum Global Advisors lại lạc quan hơn, dự đoán tình trạng đóng cửa “nhiều khả năng sẽ kết thúc trước ngày 1/11” khi các hạn chót liên quan đến bảo hiểm y tế và lương quân nhân buộc Quốc hội phải hành động.

Rủi ro mùa du lịch Lễ Tạ ơn

Kịch bản tồi tệ nhất là nguy cơ Chính phủ đóng cửa kéo dài sang Lễ Tạ ơn, thời điểm nhu cầu đi lại cao nhất trong năm. Một số chuyến bay đã bị gián đoạn do nhân viên kiểm soát không lưu và an ninh sân bay phải làm việc không lương.

Lãnh đạo phe Cộng hòa cảnh báo tình hình có thể trở nên hỗn loạn hơn nếu thế bế tắc không sớm được giải quyết.

“Các sân bay sẽ tràn ngập cảnh hủy chuyến và hoãn chuyến trong mùa du lịch bận rộn nhất năm”, phó lãnh đạo đa số Hạ viện Tom Emmer cảnh báo.

Theo Yahoo Finance