Trung Quốc hết thời 'phù phép tăng trưởng' bằng bất động sản?
(Thị trường tài chính) - Giới phân tích cho rằng chính phủ Trung Quốc khó có khả năng tung thêm biện pháp hỗ trợ mạnh tay cho lĩnh vực bất động sản đang sa sút, dù tình trạng suy thoái trong ngành này tiếp tục kìm hãm đà tăng trưởng kinh tế.
Nhận định được đưa ra khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc chuẩn bị kết thúc hội nghị kéo dài 4 ngày (từ 21–24/10), trong đó sẽ vạch ra ưu tiên phát triển cho 5 năm tới.
Theo Ning Zhu, tác giả cuốn China’s Guaranteed Bubble, trong con mắt của Bắc Kinh, tác động tiêu cực từ bất động sản lên tăng trưởng đã giảm đáng kể, trong khi phát triển công nghệ mới là ưu tiên cấp bách hơn trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị ngày càng gay gắt.
“Điều đó có nghĩa chính phủ Trung Quốc sẽ không thực hiện thêm các gói hỗ trợ mạnh mẽ cho bất động sản”, ông nhận định.
Sau nhiều năm siết chặt tín dụng và kiểm soát nợ của các tập đoàn địa ốc, truyền thông nhà nước Trung Quốc gần đây khẳng định “rủi ro ở các lĩnh vực trọng yếu đã được kiểm soát hiệu quả”. Cùng lúc, Bắc Kinh tập trung ca ngợi thành tựu công nghệ và đổi mới sáng tạo trong 5 năm qua.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng niềm tin của chính phủ và thực tế thị trường đang đi theo hai hướng khác nhau.
“Chính phủ tin rằng thị trường đang chạm đáy, nhưng tôi nghĩ quá trình này sẽ kéo dài hơn nhiều”, ông Zhu nói.
Số liệu mới nhất cho thấy sản xuất công nghệ cao của Trung Quốc tăng 9,6% trong 9 tháng đầu năm, vượt xa mức 6,2% của sản xuất công nghiệp tổng thể. Trái lại, đầu tư bất động sản giảm tới 13,9% so với cùng kỳ năm trước, khiến đầu tư tài sản cố định rơi vào vùng âm, ngoại lệ duy nhất ngoài giai đoạn đại dịch Covid-19.
“Rất khó nói khi nào thị trường bất động sản sẽ chạm đáy”, bà Lulu Shi, Giám đốc tại Fitch Ratings, nhận định. “Dân số, việc làm và tồn kho nhà đều đang xấu đi”.
Tỷ lệ sinh giảm kéo theo nhu cầu mua nhà dài hạn suy yếu, trong khi lo ngại về việc làm và thu nhập khiến người dân e ngại vay mua trong ngắn hạn.
Giá nhà tiếp tục lao dốc
Theo Goldman Sachs, giá nhà mới tại 70 thành phố lớn của Trung Quốc giảm 2,7% trong tháng 9 (theo cơ sở hàng năm), sâu hơn mức giảm 2,1% của tháng 8.
Giá nhà cũ (đã qua giao dịch) thậm chí rớt 5-20% trong vòng một năm qua, phản ánh niềm tin thị trường yếu và áp lực bán tháo lan rộng.
Các chuyên gia nhận định Bắc Kinh sẽ không đặt trọng tâm vào chính sách bất động sản trong kế hoạch 5 năm mới, dù là hỗ trợ thêm hay kiểm soát đầu cơ.
Các biện pháp nới lỏng được công bố hồi tháng 8, như giảm hạn chế mua nhiều nhà ở các đô thị lớn, gần như không giúp cải thiện tâm lý thị trường, vì chỉ áp dụng ở khu vực ngoại ô chứ không phải trung tâm.
S&P Global Ratings dự báo doanh số bán nhà ở Trung Quốc năm 2025 có thể giảm 8%, tệ hơn ước tính trước đó, và tiếp tục giảm thêm ít nhất 6% trong năm tới.
Moody’s Ratings cũng dự kiến doanh số bán nhà giảm ở mức một chữ số trong 12–18 tháng tới, do cầu yếu và kỳ vọng nới lỏng chính sách không được đáp ứng.
“Thị trường sẽ dần ổn định về dài hạn, nhưng chưa thể phục hồi trong ngắn hạn”, ông Daniel Zhou, chuyên gia tại Moody’s, nhận định.
Tác động lan rộng tới nền kinh tế
Dù tỷ trọng bất động sản trong GDP đã giảm, sức kéo của lĩnh vực này với tăng trưởng vẫn rất lớn. Khi doanh số bán nhà giảm một nửa chỉ trong vài năm, Trung Quốc đang phụ thuộc vào sản xuất và xuất khẩu để bù đắp.
Theo Larry Hu, Kinh tế trưởng Trung Quốc tại Macquarie, nền kinh tế nước này hiện vận hành ở “hai tốc độ”: tiêu dùng và bất động sản là mảng yếu, trong khi xuất khẩu và sản xuất lại là động lực chính.“Mô hình này sẽ còn kéo dài cho đến khi Trung Quốc không thể dựa vào nhu cầu bên ngoài để tăng trưởng”.
Dù xuất khẩu sang Mỹ giảm mạnh 27% trong tháng 9, tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc vẫn tăng 8,3% so với cùng kỳ năm ngoái, giúp phần nào bù đắp cho cú rơi của địa ốc.
Tuy nhiên, triển vọng bất động sản vẫn ảm đạm.
“Rất khó để thấy được tín hiệu tăng trưởng rõ ràng”, bà Shi của Fitch nói. “Sẽ còn nhiều chính sách được tung ra, nhưng khó có biện pháp nào đủ mạnh để xoay chuyển toàn bộ thị trường”.
Theo CNBC
