Trung Quốc bắt hàng loạt 'cá lớn' trong ngành ngân hàng, chứng khoán và bảo hiểm

Sau khi bị buộc phải giảm lương và tuân thủ các biện pháp thắt lưng buộc bụng, giờ đây, nhiều nhân viên trong ngành ngân hàng đầu tư ở Trung Quốc lại đang trở thành mục tiêu của các cuộc điều tra chống tham nhũng.

Từ tháng 8, ít nhất ba chuyên gia ngân hàng đầu tư hàng đầu thuộc các công ty chứng khoán khác nhau đã bị tạm giữ. Sự việc trở nên nghiêm trọng hơn khi một trong số họ, cựu Trưởng phòng Giao dịch của Công ty Chứng khoán Hải Thông, bị bắt giữ tại nước ngoài và dẫn độ về nước.

Nhiều nhân viên ngân hàng đầu tư đã bị yêu cầu nộp hộ chiếu và phải xin phép chi tiết mọi hoạt động

Các biện pháp quản lý Nhà nước đối với ngành chứng khoán đang ngày càng thắt chặt. Gần đây, nhiều nhân viên ngân hàng đầu tư bị yêu cầu nộp hộ chiếu và phải xin phép chi tiết mọi hoạt động, kể cả công việc và cá nhân. Điều này cho thấy cơ quan quản lý đang tăng cường giám sát, đặc biệt tập trung vào các hoạt động IPO và huy động vốn. Các công ty chứng khoán cũng siết chặt quy định về đi công tác nước ngoài, thậm chí cả việc xin nghỉ việc. Nhân viên phải xin phép và thường đi cùng đồng nghiệp, hạn chế tối đa các hoạt động ngoài kế hoạch.

Điều đáng chú ý là việc giữ hộ chiếu của nhân viên, vốn thường áp dụng cho các cấp quản lý cao cấp, nay đã được mở rộng xuống các nhân viên cấp dưới tại các công ty như Haitong.

Ngành môi giới chứng khoán ở Trung Quốc trị giá 1,7 nghìn tỷ USD đang ở trong tình thế khó khăn khi các hoạt động thị trường vốn trong nước chậm lại đáng kể do nền kinh tế chung suy thoái. Các công ty quốc doanh giới hạn lương hàng năm cho các nhân viên cấp cao ở mức 2,9 triệu NDT (khoảng 531.216 USD), trong khi các đợt cắt giảm lương gần đây đối với nhân viên ngân hàng tại China International Capital đã lên tới 25% lương cơ bản.

Đầu tháng này, trong một động thái nhằm củng cố vị thế trên thị trường tài chính toàn cầu, Haitong Securities, một trong những công ty chứng khoán hàng đầu Trung Quốc, đã đồng ý sáp nhập với đối thủ lớn hơn Guotai Junan Securities thông qua hình thức hoán đổi cổ phiếu. Thỏa thuận này dự kiến sẽ tạo ra một "ngân hàng đầu tư hàng đầu" mới, góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành tài chính Trung Quốc theo hướng chất lượng cao. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi phát triển các ngân hàng đầu tư hàng đầu trong nước, nhằm cạnh tranh với các "ông lớn" trên Phố Wall đang ngày càng mở rộng hoạt động tại Trung Quốc.

Vụ bắt giữ Jiang Chengjun, phó tổng giám đốc Haitong phụ trách mảng ngân hàng đầu tư, vào cuối tháng 8 đã giúp đẩy nhanh thời gian thỏa thuận này, theo một nguồn tin thân cận. Ngày 28/8, Haitong báo cáo lợi nhuận nửa đầu năm giảm 75%,  chủ yếu do sự suy giảm trong các hoạt động ngân hàng đầu tư. Để đối phó với tình hình khó khăn, Haitong dự kiến sẽ tiến hành cắt giảm nhân sự và tập trung vào mảng ngân hàng đầu tư.

Điều tra tài chính

Từ năm 2021, Bắc Kinh đã phát động một chiến dịch mạnh mẽ nhằm làm trong sạch lĩnh vực tài chính. Hàng loạt các cuộc điều tra đã được tiến hành, nhắm vào những "cá lớn" trong ngành ngân hàng, chứng khoán và bảo hiểm. Các hình phạt nghiêm khắc, thậm chí là án tử hình, đã được áp dụng đối với một số cựu Giám đốc điều hành cấp cao.

Ngoài nhân viên cũ Jiang của Haitong, Wang Zhaoping, cựu phó giám đốc điều hành của bộ phận bảo lãnh và tài trợ tại Shenwan Hongyuan Group cũng bị bắt giữ, theo tuyên bố của công ty ngày 5/9. Trong khi đó Wang Chen, giám đốc bộ phận ngân hàng đầu tư tại Guoyuan Securities, đang hỗ trợ một cuộc điều tra không xác định, theo báo cáo của truyền thông địa phương vào giữa tháng 8.

Tính đến đầu tháng 9, Trung Quốc có hơn 8.700 nhân viên ngân hàng đầu tư làm việc tại 147 công ty chứng khoán. Nhiều người trong số họ tham gia vào các hoạt động trên thị trường vốn như IPO và các đợt phát hành cổ phiếu tiếp theo. Tổng doanh thu của các công ty chứng khoán ở Trung Quốc trong nửa đầu năm đạt 203,3 tỷ nhân dân tệ, giảm 9% so với cùng kỳ năm trước.

Với vai trò là "người gác cổng" của thị trường vốn, vai trò của các ngân hàng đầu tư trở nên quan trọng hơn sau khi Trung Quốc chuyển sang hệ thống IPO dựa trên đăng ký vào năm ngoái. Các công ty niêm yết phải bổ nhiệm các ngân hàng đủ điều kiện làm đơn vị bảo lãnh cho các đợt chào bán cổ phiếu. Tuy nhiên, sự sụt giảm mạnh của thị trường đã đặt ra nhiều thách thức mới cho các ngân hàng bảo lãnh.

Để đảm bảo tính minh bạch và lành mạnh của thị trường, cơ quan quản lý đã tăng cường giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm. Điều này cho thấy vai trò ngày càng lớn của các ngân hàng đầu tư trong việc định hình tương lai của thị trường vốn Trung Quốc.

Sun Jianbo, Chủ tịch kiêm Nhà sáng lập của công ty quản lý tài sản China Vision Capital có trụ sở tại Bắc Kinh, nhận định rằng đợt tái cấu trúc ngành và các biện pháp quản lý chặt chẽ gần đây cho thấy Trung Quốc đang quyết tâm định hình lại hệ thống ngân hàng đầu tư, vốn cung cấp các dịch vụ "không đầy đủ". Tuần trước, Guosen Securities công bố kế hoạch mua lại gần như toàn bộ Vanho Securities. Một số công ty chứng khoán Trung Quốc khác cũng đã lập kế hoạch mua cổ phần tại các đối thủ cùng ngành từ đầu năm nay.

"Chúng ta không cần quá nhiều ngân hàng đầu tư và việc cắt giảm những nhân viên dư thừa là bước đầu tiên và cần thiết để Trung Quốc phát triển các ngân hàng đầu tư đẳng cấp thế giới," Sun nói. "Chúng ta sẽ không thể tránh khỏi việc tái cơ cấu nhanh hơn và có thể có nhiều cuộc điều tra hơn trong tương lai."

Theo Business Times