Phố Wall cảnh báo: Thị trường chứng khoán Mỹ sắp bước vào 'thập kỷ mất mát'
(Thị trường tài chính) - Sau gần 15 năm tăng trưởng vượt bậc, thị trường chứng khoán Mỹ đang đối mặt với viễn cảnh một thập kỷ trì trệ khi các tổ chức tài chính hàng đầu đồng loạt đưa ra cảnh báo về mức định giá quá cao và chu kỳ tăng giá đã "lão hóa".
Một làn sóng bi quan đang dần lan rộng trên Phố Wall. Câu hỏi đặt ra là: Sau chuỗi ngày tăng trưởng vượt bậc kéo dài nhiều năm, liệu thị trường chứng khoán Mỹ có thể rơi vào trạng thái trì trệ trong thập kỷ tới?
Kịch bản này nghe có vẻ khó tin, đặc biệt trong khi thị trường đang trong giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ - chỉ là diễn biến mới nhất trong chu kỳ tăng điểm kéo dài gần 15 năm. Thế nhưng, đằng sau những con số tích cực này, các nhà phân tích đang phát hiện ra những dấu hiệu đáng lo ngại.
Đà tăng tiếp tục được củng cố vào phiên giao dịch ngày 11/12 vừa qua, khi cả chỉ số S&P 500 và Dow Jones đều lập đỉnh mới. Dù vậy, sự lạc quan này không làm thay đổi quan điểm của những người có cái nhìn dài hạn.
Trên thực tế, ngày càng có nhiều nhà phân tích đưa ra cảnh báo về khả năng chuỗi ngày lên giá sắp kết thúc. Họ chỉ ra hai yếu tố chính được cho là có thể kìm hãm thị trường trong thời gian tới.
Định giá ngất ngưởng - thị trường “lão hóa”?
Yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất là vấn đề định giá. Cổ phiếu hiện đang ở mức giá kỷ lục, với chỉ số S&P 500 đang giao dịch ở tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E) khoảng 27 lần - vượt xa mức trung bình 5 năm dao động từ 19,5 đến 25,4 lần, theo số liệu phân tích của World PE Ratio.
Điều đáng chú ý là các chỉ báo định giá khác cũng phát đi tín hiệu tương tự. Chẳng hạn, Chỉ số Warren Buffett - một thước đo được nhiều nhà đầu tư lão luyện tin dùng - gần đây cũng cho thấy cổ phiếu đang bị định giá quá cao. Khi nhiều chỉ báo cùng đưa ra cảnh báo như vậy, khó có thể bỏ qua những lo ngại về bong bóng tài sản.
Yếu tố thứ hai nằm ở tuổi đời của chu kỳ tăng trưởng hiện tại. Cổ phiếu đã trải qua một đợt tăng trưởng ấn tượng trong những năm gần đây, với chỉ số S&P 500 tăng hơn 90% so với đáy của năm 2022 - thời điểm thị trường bắt đầu thoát khỏi chu kỳ giá xuống.
Nhưng nếu nhìn vào bức tranh tổng thể, câu chuyện còn kéo dài hơn thế. Thực tế, cổ phiếu đã trải qua một chu kỳ tăng giá kéo dài từ năm 2009, khi nền kinh tế phục hồi sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Lịch sử cho thấy rằng không có chu kỳ tăng giá nào kéo dài mãi mãi, và thị trường hiện tại đang ở giai đoạn muộn của một trong những đợt tăng trưởng dài nhất từng được ghi nhận.
Câu hỏi đặt ra là: Phố Wall có thực sự đang đứng trước ngưỡng cửa của một "thập kỷ mất mát", hay đây chỉ là một đợt điều chỉnh tạm thời trước khi tiếp tục hành trình tăng trưởng?
Khi các "ông lớn" cùng đưa ra dự báo ảm đạm
Câu trả lời dường như đang nghiêng về kịch bản bi quan hơn. Hiện nay, ngày càng nhiều nhà phân tích từ các tổ chức tài chính hàng đầu thế giới nhận định rằng thị trường chứng khoán Mỹ có thể đang bước vào một "thập kỷ mất mát" - giai đoạn 10 năm mà lợi nhuận gần như bằng không hoặc tụt hậu nghiêm trọng so với các thị trường khác trên toàn cầu.
Trong một báo cáo công bố tuần này, Bank of America đã đưa ra con số gây sốc: nhóm chiến lược gia về cổ phiếu của ngân hàng dự báo chỉ số S&P 500 sẽ giảm 0,1% trong thập kỷ tới. Đây là một mức hiệu suất cực kỳ tồi tệ nếu so với bối cảnh lịch sử, khi chỉ số S&P 500 đã tăng trung bình 10,5% mỗi năm kể từ thập niên 1950.
Các chuyên gia của BofA giải thích rằng dự báo này xuất phát từ việc thị trường hiện đang ở mức định giá quá cao, cộng với hai năm liên tiếp ghi nhận tăng trưởng hai chữ số. Họ cảnh báo: "Ngay cả đối với năm tới, phép tính lịch sử cũng cho thấy thực tế khắc nghiệt - lợi nhuận trung bình của S&P 500 sau ba năm tăng trưởng trên 15% thấp hơn 2,3 điểm phần trăm so với mức trung bình hàng năm. Các nhà đầu tư có thể cần những bất ngờ tích cực về GDP và EPS để tránh một 'thập kỷ mất mát' thứ bảy trong lịch sử”.
Tuy nhiên, nhận định từ BofA không phải là tiếng nói duy nhất cảnh báo tình hình ảm đạm trước mắt. Ông Torsten Sløk, nhà kinh tế trưởng tại Apollo Global Management, cũng đưa ra dự báo tương tự khi cho rằng chỉ số S&P 500 sẽ duy trì ở mức tương đối trì trệ trong 10 năm tới. Phát biểu hôm thứ Năm (11/12), ông Sløk giải thích rằng dự báo của ông dựa trên tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E) kỳ vọng hiện tại của thị trường.
"Mối quan hệ lịch sử giữa tỷ lệ P/E dự phóng của S&P 500 và lợi nhuận hàng năm trong 10 năm tiếp theo cho thấy các nhà đầu tư nên chuẩn bị cho một kịch bản lợi nhuận bằng không từ S&P 500 trong thập kỷ tới," chuyên gia Sløk nhấn mạnh.
Thậm chí, Goldman Sachs còn đi xa hơn khi dự đoán thị trường Mỹ sẽ "đứng cuối bảng" về hiệu suất so với các thị trường toàn cầu khác. Trong báo cáo công bố vào tháng 11, ngân hàng này ước tính chỉ số S&P 500 chỉ tăng khoảng 6,5% mỗi năm trong 10 năm tới - một con số thua kém đáng kể so với dự báo lợi nhuận ở châu Âu, Nhật Bản, châu Á và các thị trường mới nổi.
Goldman Sachs chỉ ra rằng lý do chính cho triển vọng ảm đạm này nằm ở hai yếu tố. Thứ nhất, họ kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp sẽ mạnh mẽ hơn ở các thị trường ngoài Mỹ. Thứ hai và quan trọng không kém, định giá tại thị trường Mỹ đang ở mức quá cao và dự kiến sẽ giảm khoảng 1% mỗi năm trong thập kỷ tới.
Đáng lo ngại hơn, các nhà phân tích của Goldman còn cảnh báo về một rủi ro tiềm ẩn khác - sự sụp đổ của những "công ty siêu sao" hiện đang dẫn dắt thị trường. "Nếu lợi nhuận và định giá của các công ty lớn nhất suy giảm, trừ khi một nhóm 'siêu sao' khác xuất hiện thay thế, lợi nhuận của toàn bộ thị trường sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi các cổ phiếu lớn nhất hiện nay giảm trở lại," họ viết trong kịch bản bi quan nhất dành cho thị trường Mỹ.
Với sự đồng thuận hiếm thấy từ các tổ chức tài chính hàng đầu, câu hỏi không còn là liệu "thập kỷ mất mát" có xảy ra hay không, mà là các nhà đầu tư sẽ chuẩn bị như thế nào cho kịch bản này.
Tham khảo Business Insiders
