Việt Nam phát hiện beo lửa đặc biệt quý hiếm trong tự nhiên
(Thị trường tài chính) -Sự xuất hiện của beo lửa không chỉ xác nhận sự tồn tại của loài động vật quý hiếm này tại Pù Hoạt mà còn mang ý nghĩa lớn đối với công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại Việt Nam.
Vừa qua, Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt (Nghệ An) xác nhận một cá thể beo lửa - một trong những loài thú ăn thịt quý hiếm bậc nhất châu Á được phát hiện qua bẫy ảnh tại khu vực này. Phát hiện này ngay lập tức khiến giới bảo tồn và cộng đồng khoa học chú ý.
Sự xuất hiện của beo lửa không chỉ xác nhận sự tồn tại của loài tại Pù Hoạt mà còn mang ý nghĩa lớn đối với công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại Việt Nam.
Theo Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt, hình ảnh beo lửa được ghi nhận vào giữa tháng 12 trong đợt triển khai bẫy ảnh phục vụ nghiên cứu, điều tra và giám sát động vật hoang dã. Tổng cộng 120 bẫy ảnh được lắp đặt tại 60 điểm khác nhau trong khu bảo tồn. Từ hệ thống này, lực lượng chức năng đã thu được hình ảnh rõ nét của một cá thể beo lửa trong rừng tự nhiên thuộc khu vực Đồng Văn - Thông Thụ.
Trong Sách Đỏ Việt Nam, beo lửa được xếp vào nhóm Cực kỳ nguy cấp, tức đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng rất cao trong tự nhiên và cần được bảo tồn khẩn cấp. Trên phạm vi toàn cầu, quần thể beo lửa đã suy giảm hơn 80% chỉ trong vòng 30 năm qua. Nguyên nhân chủ yếu đến từ mất sinh cảnh rừng, nạn săn bắt trái phép và sự thu hẹp không gian sống do các hoạt động của con người.
Tại Việt Nam, beo lửa hiện chỉ còn được ghi nhận rải rác tại một số địa phương miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ như Yên Bái, Lào Cai, Sơn La, Hòa Bình, Thanh Hóa, Hà Tĩnh. Riêng tại Nghệ An, Pù Hoạt được xem là khu vực hiếm hoi còn lưu giữ dấu vết phân bố của loài thú quý hiếm này. Tổng số beo lửa còn lại được ước tính dưới 250 cá thể trên khắp cả nước.
Theo Giám đốc Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt, việc ghi nhận hình ảnh beo lửa trong rừng tự nhiên là minh chứng khoa học quan trọng, khẳng định sự tồn tại và phân bố của loài tại khu bảo tồn.
Đây cũng là tín hiệu tích cực cho thấy những nỗ lực bảo vệ rừng, ngăn chặn săn bắt và phục hồi sinh cảnh trong thời gian qua đã mang lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa thể xác định chính xác số lượng cá thể beo lửa đang sinh sống trong khu vực rừng Pù Hoạt.
Beo lửa, còn được gọi là kim miêu hay beo vàng châu Á, có tên khoa học Catopuma temminckii, là loài thú ăn thịt cỡ trung thuộc họ Mèo. Chúng có chiều dài cơ thể khoảng 90cm, đuôi dài thêm khoảng 50cm, trọng lượng trung bình từ 12 đến 16kg.
Bộ lông của beo lửa thường mang màu đỏ sẫm hoặc nâu vàng, đôi khi xuất hiện các biến thể màu đen hoặc xám. Lông thường trơn một màu, song ở một số cá thể có thể xuất hiện các đốm mờ khó nhận biết, khiến loài này càng trở nên bí ẩn trong tự nhiên.
Beo lửa vốn là loài có vùng phân bố khá rộng, trải dài từ Tây Tạng, Nepal, miền nam Trung Quốc đến Đông Nam Á và đảo Sumatra. Chúng ưa thích sinh sống trong các khu rừng rậm rạp, đặc biệt là rừng mưa nhiệt đới và rừng cận nhiệt đới xanh quanh năm, thường gắn liền với địa hình núi đá.
Do tập tính sống kín đáo, hoạt động chủ yếu về đêm và mật độ quần thể rất thấp, beo lửa hiếm khi được con người quan sát trực tiếp, nên việc ghi nhận qua bẫy ảnh có giá trị đặc biệt.
Trong tự nhiên, beo lửa có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái rừng. Loài này tồn tại với tư cách là kẻ săn mồi, giúp kiểm soát các loài động vật nhỏ và suy trì cân bằng sinh học. Sự biến mất của chúng không chỉ là mất mát về mặt đa dạng loài mà còn có thể kéo theo những xáo trộn lớn đối với toàn bộ hệ sinh thái.
Việc phát hiện beo lửa tại Pù Hoạt một lần nữa cho thấy tầm quan trọng của các khu bảo tồn thiên nhiên trong việc gìn giữ những loài động vật hoang dã quý hiếm. Đồng thời, đây cũng là lời nhắc nhở về sự mong manh của các quần thể thú rừng trước sức ép từ con người. Nếu không có phương pháp bảo tồn mạnh mẽ và lâu dài, những loài động vật quý hiếm như beo lửa có thể sẽ biến mất vĩnh viễn khỏi tự nhiên.
Phát hiện lần này không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn là cơ hội để nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ rừng và động vật hoang dã. Beo lửa lặng lẽ tồn tại giữa đại ngàn đang cần hơn bao giờ hết sự chung tay của con người để tiếp tục được sống trong chính ngôi nhà tự nhiên của mình.
