Việt Nam có hơn 180.000 người mắc ung thư mỗi năm, tăng gấp đôi sau một thập kỷ
(Thị trường tài chính) -Việt Nam là một trong những quốc gia có số ca ung thư tăng nhanh.
Ung thư là một trong những thách thức sức khỏe lớn nhất của nhân loại khi số ca mắc mới liên tục tăng trong những năm gần đây.
Theo Thống kê của Đài quan sát ung thư toàn cầu (Globocan), riêng năm 2022, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ghi nhận khoảng 20 triệu ca ung thư mới và 9,7 triệu trường hợp tử vong. Con số phản ánh tốc độ gia tăng đáng báo động của bệnh lý này.
Tại Việt Nam, tình hình cũng không khả quan hơn. Số ca ung thư tại Việt Nam tăng nhanh trong hơn 10 năm qua. Năm 2022, Việt Nam ghi nhận 180.480 ca bệnh mới, tăng gần gấp 2 lần so với năm 2010 (khoảng 90.000 ca mới).
Nam giới mắc bệnh ung thư nhiều hơn nữ giới. 5 bệnh ung thư phổ biến tại Việt Nam là ung thư vú, gan, phổi, đại trực tràng, dạ dày. Sự gia tăng một cách chóng mặt tạo áp lực lớn cho hệ thống y tế, đồng thời báo động chất lượng sống của người dân.
Đáng nói, có nhiều bệnh nhân trẻ tuổi, phát hiện bệnh khi ở giai đoạn quá muộn khiến việc điều trị gặp khó khăn, tốn kém.
Các chuyên gia cho rằng, số ca bệnh ung thư tăng nhanh là do nhiều yếu tố. Trước hết, tuổi thọ dân số tăng kéo theo số người bước vào nhóm nguy cơ cao ngày càng lớn. Bên cạnh đó, lối sống hiện đại với hàng loạt thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu bia, chế độ ăn kém khoa học, ít vận động, thừa cân… khiến các loại ung thư như đại trực tràng, gan, vú, tụy, thực quản… xuất hiện ngày càng nhiều.
Cùng với đó, môi trường sống và điều kiện lao động, ô nhiễm không khí, nguồn nước đến hóa chất công nghiệp và nông nghiệp… cũng tác động không nhỏ. Những yếu tố này làm tăng nguy cơ ung thư phổi, gan, bàng quang, máu và nhiều bệnh ung thư khác.
Trong khi đó, tỷ lệ tầm soát sớm tại Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều so với khuyến cáo quốc tế, khiến đa số bệnh nhân chỉ đi khám khi triệu chứng đã rõ ràng và bệnh tiến triển nặng.
Việt Nam đang bước sâu vào giai đoạn già hóa dân số nhanh, đồng nghĩa với việc số ca ung thư dự báo tiếp tục tăng trong những thập kỷ tới. Vì thế, hệ thống y tế phải chuẩn bị sớm các chiến lược phòng ngừa, kiểm soát rủi ro môi trường, hạn chế các hành vi có hại và mở rộng chương trình sàng lọc.
Theo các chuyên gia, tăng cường khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư là giải pháp then chốt để giảm tỷ lệ tử vong. Cùng với đó, việc đẩy mạnh truyền thông về lối sống lành mạnh, mở rộng tiêm chủng, đặc biệt là vắc xin ngừa những tác nhân liên quan ung thư như HPV và viêm gan B.
Ngành y tế cũng cần đầu tư mạnh hơn vào hạ tầng điều trị như nâng cao năng lực chẩn đoán, phát triển mô hình điều trị đa mô thức, tăng cường khám chữa bệnh từ xa, hiện đại hóa trang thiết bị tại các bệnh viện chuyên khoa. Hệ thống chăm sóc giảm nhẹ, hỗ trợ tâm lý và phục hồi chức năng cũng phải được chú trọng ngay từ khi bệnh nhân được chẩn đoán. Đồng thời, mở rộng phạm vi chi trả của bảo hiểm y tế đối với các phác đồ mới và thuốc tiên tiến sẽ giúp giảm gánh nặng chi phí và hướng đến mục tiêu chăm sóc ung thư toàn dân.
Với cách tiếp cận đồng bộ từ phòng ngừa, tầm soát đến điều trị, Việt Nam có thể chủ động hơn trong việc đối phó với “làn sóng ung thư” dự kiến còn tiếp tục gia tăng trong những năm tới.
