Vì sao không nên ủ canh chua, canh mặn trong nồi inox qua đêm?
(Thị trường tài chính) -Nếu sử dụng phương thức lưu trữ đồ ăn này lâu dài sẽ để lại nhiều hệ lụy cho sức khỏe của các thành viên trong gia đình.
Hiện nay nhiều gia đình người Việt vẫn có thói quen nấu canh xong để nguyên trong nồi inox đậy vung và dùng tiếp vào hôm sau. Cách làm này giúp tiết kiệm thời gian, công sức.
Tuy nhiên theo các chuyên gia y tế, canh chua bảo quản trong nồi inox khiến cho thực phẩm nhanh bị ôi thiu hơn và nhiều khả năng cao bị thôi nhiễm kim loại. Nếu sử dụng phương thức lưu trữ đồ ăn này lâu dài sẽ để lại nhiều hệ lụy cho sức khỏe của các thành viên trong gia đình.
Nồi inox (thép không gỉ) là vật dụng quen thuộc trong gian bếp nhờ độ bền cao, dễ vệ sinh và có tính thẩm mỹ. Tuy nhiên, đây là loại nồi dùng để nấu chín thức ăn, không phải vật chuyên dụng để lưu trữ hay bảo quản thực phẩm lâu dài, đặc biệt là các món chua và mặn như canh chua, canh dưa, cá kho mặn.
Một trong những rủi ro lớn nhất khi để canh trong nồi inox qua đêm là hiện tượng ăn mòn và thôi nhiễm kim loại. Bề mặt inox được bảo vệ bởi một lớp oxit crom rất mỏng, giúp chống gỉ và hạn chế phản ứng hóa học với thực phẩm. Lớp bảo vệ này hoạt động hiệu quả nhất trong môi trường trung tính và khi tiếp xúc trong thời gian ngắn. Trong khi đó, các món canh chua truyền thống của Việt Nam thường được nấu với sấu, me, dưa chua, cà chua… vốn có tính axit, khi kết hợp với lượng muối trong canh, môi trường này trở thành một dạng điện ly mạnh.
Nếu thức ăn tiếp xúc với nồi inox trong nhiều giờ, đặc biệt là qua đêm, lớp bảo vệ bề mặt có thể bị ăn mòn, làm tăng nguy cơ thôi nhiễm một lượng nhỏ kim loại như niken hoặc crom vào món ăn. Dù lượng kim loại này không gây ngộ độc cấp tính, nhưng việc tích tụ lâu dài có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Không chỉ vậy, nồi inox còn có khả năng giữ nhiệt khá tốt, nhất là khi được đậy kín vung. Sau khi tắt bếp, canh không nguội nhanh mà thường duy trì trong khoảng nhiệt độ từ 20 đến 60 độ C trong thời gian dài. Đây được xem là “vùng nhiệt nguy hiểm”, khoảng nhiệt độ lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi và phát triển mạnh.
So với việc múc canh ra bát sứ hoặc âu thủy tinh, những vật liệu tản nhiệt nhanh hơn và ít phản ứng với thực phẩm, việc để canh trong nồi inox khiến thức ăn lâu nguội hơn. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật phát triển, khiến canh nhanh bị chua, đục nước, đổi mùi và mất vị ngon chỉ sau một đêm.
Một nguy cơ khác ít được chú ý là khả năng nhiễm khuẩn ngược từ vung nồi. Khi đậy kín vung nồi lúc canh còn nóng, hơi nước bốc lên sẽ ngưng tụ ở mặt dưới của vung. Sau đó, nước ngưng tụ này nhỏ giọt trở lại vào canh. Trong môi trường kín, ẩm và ít lưu thông không khí, các giọt nước này có thể mang theo vi khuẩn từ khe kẽ của vung hoặc tay cầm, làm tăng nguy cơ ôi thiu cho toàn bộ nồi canh.
Để bảo quản canh đúng cách và an toàn hơn, các chuyên gia khuyến cáo nên áp dụng nguyên tắc: nấu bằng nồi inox, nhưng chứa đựng bằng đồ sứ hoặc thủy tinh. Sau khi nấu chín, nên mở vung để canh thoát hơi và nguội bớt, khoảng 70-80 độ C, rồi múc ra bát sứ hoặc hộp thủy tinh. Khi canh nguội hẳn, mới đậy nắp hoặc bọc kín bằng màng bọc thực phẩm và cất vào tủ lạnh.
Riêng với các món canh rau lá xanh như rau muống, cải, mồng tơi hoặc các loại canh giàu đạm như canh cua, canh cá, tốt nhất nên nấu lượng vừa đủ dùng trong một bữa. Việc để qua đêm và hâm đi hâm lại không chỉ làm mất chất dinh dưỡng mà còn có thể hình thành nitrit - một chất tiền ung thư, đặc biệt dễ xuất hiện trong rau xanh để lâu.
Thay đổi một thói quen nhỏ trong căn bếp có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Cho canh ra bát sứ hoặc hộp thủy tinh sau khi nấu không chỉ giúp món ăn giữ được hương vị tốt hơn, mà còn là cách đơn giản để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình về lâu dài.
