Trà hay cà phê sẽ tốt hơn cho sức khỏe xương?
(Thị trường tài chính) -Giáo sư Mỹ cho rằng lợi ích của trà đối với mật độ khoáng xương là có thật nhưng mức chênh lệch giữa trà và cà phê quá nhỏ để tạo ra ý nghĩa rõ rệt trên lâm sàng.
Trà và cà phê là hai loại đồ uống quen thuộc, được hàng tỷ người trên thế giới sử dụng mỗi ngày. Không chỉ giúp tỉnh táo và thư giãn tinh thần, chúng còn là chủ đề của rất nhiều nghiên cứu y học liên quan đến tim mạch, chuyển hóa và sức khỏe xương.
Gần đây, một nghiên cứu quy mô lớn cho thấy khi xét riêng về mật độ xương, trà có thể nhỉnh hơn cà phê đôi chút. Tuy nhiên, liệu điều này có đồng nghĩa với việc nên bỏ cà phê để chuyển hẳn sang uống trà?
Nghiên cứu quy mô lớn cho thấy lợi thế nhẹ của trà đối với xương
Các nhà khoa học thuộc Đại học Flinders (Australia) đã thực hiện một nghiên cứu dài hạn nhằm đánh giá mối liên hệ giữa thói quen uống trà, cà phê và sức khỏe xương ở người cao tuổi. Nghiên cứu theo dõi dữ liệu sức khỏe của gần 10.000 phụ nữ từ 65 tuổi trở lên trong suốt 10 năm.
Những người tham gia được ghi nhận thói quen tiêu thụ trà và cà phê, đồng thời được đo mật độ xương tại các vị trí quan trọng như vùng hông và xương đùi - những khu vực dễ bị gãy khi mắc loãng xương.
Kết quả được công bố trên tạp chí khoa học Nutrients cho thấy nhóm phụ nữ uống trà có mật độ xương vùng hông cao hơn một chút so với nhóm chủ yếu uống cà phê. Theo nhóm nghiên cứu, lợi ích này có thể liên quan đến các hợp chất sinh học có trong trà, đặc biệt là catechin - một chất chống oxy hóa mạnh. Các phân tích trước đó đã chứng minh catechin có khả năng kích thích hoạt động của tế bào tạo xương, từ đó góp phần duy trì và cải thiện mật độ xương theo thời gian.
Trong khi đó, cà phê không hoàn toàn bất lợi như nhiều người vẫn lo ngại. Nghiên cứu cho thấy việc uống cà phê ở mức vừa phải, khoảng 2-3 tách mỗi ngày, không gây ảnh hưởng tiêu cực đến mật độ xương. Tuy nhiên, khi lượng tiêu thụ tăng cao, từ 5 tách trở lên mỗi ngày, nguy cơ giảm mật độ xương bắt đầu xuất hiện. Điều này được cho là có liên quan đến caffeine - chất có thể làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu nếu dùng quá nhiều.
Sức khỏe xương đóng vai trò đặc biệt quan trọng ở người lớn tuổi, nhất là phụ nữ sau mãn kinh. Khi mật độ xương giảm, nguy cơ loãng xương và gãy xương tăng cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, chất lượng sống và thậm chí là tuổi thọ. Tuy vậy, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng loãng xương là bệnh lý mang tính đa yếu tố.
Bên cạnh chế độ ăn uống và thói quen sử dụng đồ uống chứa caffeine, nhiều yếu tố khác như di truyền, chủng tộc, mức độ vận động, hút thuốc lá, uống rượu bia và việc sử dụng một số loại thuốc cũng có thể tác động mạnh đến nguy cơ mắc bệnh.
Có nên bỏ cà phê để uống trà vì xương khỏe hơn?
Trước kết quả cho thấy trà có lợi thế nhẹ so với cà phê, không ít người đặt câu hỏi liệu có nên từ bỏ cà phê để chuyển hẳn sang uống trà nhằm bảo vệ xương. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng câu trả lời không đơn giản như vậy.
Một Giáo sư người Mỹ nhận định rằng lợi ích của trà đối với mật độ khoáng xương là có thật, nhưng mức chênh lệch giữa trà và cà phê là khá nhỏ và chưa đủ lớn để tạo ra ý nghĩa rõ rệt trên lâm sàng. Nói cách khác, việc uống trà thay vì cà phê chưa chắc mang lại sự khác biệt đáng kể về nguy cơ loãng xương đối với từng cá nhân.
Thực tế, nhiều nghiên cứu trước đó còn cho thấy cà phê không hề “xấu” cho xương như quan niệm phổ biến. Các nghiên cứu công bố năm 2016 trên PLOS ONE và năm 2018 trên BMC Public Health đều ghi nhận mối liên hệ giữa việc uống cà phê và nguy cơ loãng xương thấp hơn. Ngoài ra, một phân tích tổng hợp gần đây được công bố trên Frontiers in Nutrition, đánh giá tác động lâu dài của cả trà và cà phê, cho thấy cả hai loại đồ uống đều có liên quan đến việc giảm nguy cơ phát triển loãng xương nếu được sử dụng hợp lý.
Từ những bằng chứng này, các chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng nên chú trọng đến liều lượng và lối sống tổng thể thay vì lựa chọn giữa trà và cà phê. Khi kết hợp cà phê với chế độ ăn giàu canxi, vitamin D duy trì vận động thể lực và hạn chế các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, uống rượu bia, sẽ mang lại lợi ích lớn hơn cho sức khỏe xương.
Khuyến nghị này cũng phù hợp với hướng dẫn của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), theo đó lượng caffeine không nên vượt quá 400mg mỗi ngày, tương đương khoảng 3 cốc cà phê cỡ trung (350ml). Trong giới hạn này, cả trà và cà phê đều có thể là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh.
Có thể nói, trà có phần “nhỉnh” hơn cà phê khi xét riêng về mật độ xương, nhưng sự khác biệt không đủ lớn để buộc người yêu cà phê phải từ bỏ thói quen của mình. Điều quan trọng nhất vẫn là sử dụng đồ uống một cách điều độ, cân bằng với lối sống khoa học, để không chỉ xương mà toàn bộ cơ thể đều được hưởng lợi lâu dài.
