Có một loại quả nhỏ bé giúp trường thọ, vô cùng quen thuộc với người Việt
(Thị trường tài chính) - Ớt là loại quả có nhiều chất tốt cho sức khỏe, tuy nhiên cũng có những nhóm người không nên ăn quá nhiều để tránh rủi ro không mong muốn.
Từ lâu, ớt đã xuất hiện nhiều trên bàn ăn của nhiều gia đình, trở thành gia vị không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam. Không chỉ mang lại hương vị cay nồng kích thích vị giác, ớt còn được xem như một kho dinh dưỡng tự nhiên.
Nhiều nghiên cứu hiện đại cho thấy ớt chứa nhiều hàm lượng vitamin, khoáng chất và các hợp chất chống oxy hóa đáng kể, mang lại hàng loạt lợi ích cho sức khỏe nếu sử dụng đúng cách và điều độ.
Nguồn dinh dưỡng phong phú trong mỗi quả ớt
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ớt cung cấp lượng vitamin A rất dồi dào. Theo các phân tích dinh dưỡng, trong 100g ớt có chứa khoảng 638mg vitamin A, được chuyển hóa từ beta-carotene. Đây là dưỡng chất rất tốt cho thị lực, hỗ trợ sức khỏe làn da và góp phần tăng cường hệ miễn dịch.
Bên cạnh đó, ớt còn chứa 143,7mg vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh giúp cơ thể chống lại các tế bào gốc tự do, tăng sức đề kháng và thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương. Khoảng 14mcg vitamin K1 trong ớt đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu và giúp xương cũng như thận hoạt động khỏe mạnh.
Ngoài ra, ớt còn chứa vitamin B6. Trong 100g ớt có khoảng 0,506mg, có thể góp phần hỗ trợ chuyển hóa năng lượng trong cơ thể. Các khoáng chất thiết yếu như kali và đồng có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh và hỗ trợ hình thành tế bào hồng cầu.
Đặc biệt, ớt là nguồn giàu các chất chống oxy hóa như capsanthin, lutein, axit ferulic và capsaicin. Capsaicin chính là hoạt chất tạo nên vị cay đặc trưng, đồng thời mang lại nhiều tác dụng sinh học quan trọng đối với sức khỏe.
Một trong những công dụng nổi bật của ớt là khả năng giảm đau tự nhiên. Capsaicin có thể ức chế các thụ thể cảm nhận đau, từ đó làm giảm cảm giác đau đớn khi cơ thể gặp tổn thương. Đây cũng là lý do hoạt chất này được sử dụng rộng rãi trong các loại gel, kem và miếng dán hỗ trợ giảm đau cơ, xương, khớp, đau thần kinh hoặc đau mạn tính.
Ớt còn được biết đến với tác dụng hỗ trợ giảm cân. Việc bổ sung một lượng nhỏ ớt trong bữa ăn có thể giúp giảm cảm giác thèm ăn, đồng thời thúc đẩy quá trình trao đổi chất, tăng khả năng đốt cháy chất béo. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh capsaicin có thể góp phần kiểm soát cân nặng một cách tự nhiên nếu được sử dụng thường xuyên nhưng vừa phải.
Nhờ chứa hàm lượng lớn chất chống oxy hóa và các hợp chất có đặc tính chống viêm mạnh, ớt được xem là một phương thuốc tự nhiên có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư. Một số nghiên cứu cho thấy capsaicin có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư trong bệnh bạch cầu và ung thư tuyến tiền liệt. Điều này cho thấy việc ăn cay điều độ có thể mang lại lợi ích đáng kể trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh lý nguy hiểm.
Nghiên cứu của Viện Khoa học Y khoa Trung Quốc cho thấy những người ăn đồ cay từ ba đến năm lần mỗi tuần có tỷ lệ mắc bệnh ung thư, bệnh tim và các bệnh hô hấp thấp hơn đáng kể so với nhóm không ăn cay. Khả năng giảm viêm, cải thiện hoạt động hô hấp và hỗ trợ hệ miễn dịch của capsaicin được cho là yếu tố quan trọng giúp kéo dài tuổi thọ ở những người thường xuyên ăn ớt.
Ngoài ra ớt có tác dụng điều hòa insulin, giúp kiểm soát lượng đường trong máu, đặc biệt có lợi cho người mắc đái tháo đường. Đồng thời, nhờ chứa hàm lượng kali cao, kết hợp với các vitamin nhóm B và chất chống oxy hóa, ớt còn giúp cải thiện sức khỏe tim mạch. Việc ăn cay điều độ giúp thư giãn thành mạch, cải thiện lưu thông máu và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông, từ đó hỗ trợ phòng ngừa bệnh tim.
Ớt cũng giàu vitamin A và vitamin C, là hai dưỡng chất quan trọng giúp bảo vệ hệ miễn dịch. Nhờ đặc tính cay nóng, capsaicin có thể làm thông mũi, giảm nghẹt mũi, hỗ trợ điều trị cảm lạnh và viêm xoang. Đây là lý do trong nhiều trường hợp, ăn món cay có thể giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn khi bị tắc nghẽn đường thở.
Những ai không nên ăn ớt?
Mặc dù ớt mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng loại gia vị cay nóng này. Những người mắc bệnh trĩ cần tuyệt đối thận trọng vì tính cay của ớt có thể kích thích niêm mạc hậu môn, khiến búi trĩ sưng đau, dễ viêm nhiễm và thậm chí dẫn đến chảy máu.
Người có bệnh tim hoặc huyết áp cao cũng nên hạn chế, bởi capsaicin có thể làm tăng lưu lượng máu khiến tim phải hoạt động mạnh hơn, dễ dẫn đến khó thở hoặc làm nặng thêm các bệnh lý tim mạch.
Với người mắc sỏi mật, việc ăn ớt có thể khiến dạ dày tăng tiết dịch và làm túi mật co thắt mạnh, gây đau nhiều hơn và làm ảnh hưởng xấu đến chức năng gan, khiến bệnh dễ trầm trọng.
Người mới phẫu thuật cũng được khuyến cáo tránh ăn ớt vì tính kích ứng mạnh của loại quả này có thể khiến vết mổ đau rát, lâu lành và dễ để lại sẹo xấu.
Bên cạnh đó, những người có cơ địa dễ nổi mụn hoặc mắc các bệnh lý da liễu nên hạn chế dùng ớt bởi tính nóng của nó có thể gây “bốc hỏa”, kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, làm tình trạng mụn và viêm da trở nên nghiêm trọng hơn.
