Hé lộ chân dung "ông lớn" đứng sau ứng dụng Zalo
(Thị trường tài chính) - Theo tìm hiểu, doanh nghiệp đứng sau ứng dụng Zalo do "kỳ lân công nghệ" CTCP Tập đoàn VNG (Mã: VNZ) phát triển. Số liệu của VNG, tính tới cuối quý III/2025 có tới 79,2 triệu người dùng ứng dụng này tại Việt Nam. Ứng dụng này có hơn 25.500 tài khoản trả phí hàng tháng.
Zalo "ép" người dùng chấp nhận điều khoản?
Từ cuối tháng 12/2025, Zalo thông báo yêu cầu toàn bộ người dùng phải đồng ý với điều khoản dịch vụ mới nếu muốn tiếp tục duy trì tài khoản. Trong trường hợp không cập nhật, tài khoản sẽ bị chấm dứt sau thời hạn 45 ngày. Đáng chú ý, người dùng không được phép lựa chọn hay tùy chỉnh từng hạng mục điều khoản riêng lẻ, mà chỉ có hai phương án duy nhất: chấp thuận toàn bộ hoặc dừng sử dụng ứng dụng.
Theo nội dung điều khoản cập nhật, phạm vi dữ liệu cá nhân mà doanh nghiệp được quyền thu thập và khai thác được mở rộng đáng kể. Bên cạnh các thông tin cơ bản như số điện thoại, họ tên, giới tính hay mối quan hệ gia đình, điều khoản mới còn đề cập đến việc thu thập các dữ liệu nhạy cảm hơn, bao gồm giấy tờ tùy thân, thông tin vị trí, hành vi sử dụng cũng như nội dung tương tác của người dùng trên nền tảng.
Không dừng lại ở đó, dữ liệu cá nhân thu thập được còn có thể được chia sẻ với các doanh nghiệp liên quan trong cùng hệ sinh thái của đơn vị sở hữu ứng dụng, làm dấy lên thêm những lo ngại về phạm vi kiểm soát và mức độ an toàn của thông tin người dùng.
Ngay sau khi thông báo được phát đi, làn sóng phản ứng tiêu cực nhanh chóng xuất hiện trên các kho ứng dụng như CH Play và App Store, với hàng loạt đánh giá một sao thể hiện sự bất bình của người dùng. Trên các mạng xã hội, nhiều ý kiến cho rằng họ đang bị đặt vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”, bởi Zalo đã trở thành công cụ liên lạc thiết yếu trong công việc, học tập và đời sống thường ngày.
Vụ việc này được xem như một minh chứng rõ nét cho những lo ngại ngày càng gia tăng xoay quanh quyền riêng tư trong kỷ nguyên số. Phản ứng mạnh mẽ của cộng đồng – từ đánh giá tiêu cực, ý định xóa ứng dụng cho đến các lời kêu gọi tẩy chay – cho thấy dữ liệu cá nhân không còn là yếu tố mà người dùng sẵn sàng đánh đổi một cách dễ dàng.
Đồng thời, câu chuyện cũng đặt ra bài toán không nhỏ đối với các nhà phát triển nền tảng số và cơ quan quản lý: làm thế nào để hài hòa giữa nhu cầu khai thác dữ liệu phục vụ hoạt động kinh doanh với việc bảo đảm quyền lợi và sự tin cậy của người tiêu dùng trong môi trường số ngày càng nhạy cảm.
Ai đứng sau ứng dụng Zalo?
Theo tìm hiểu, doanh nghiệp đứng sau ứng dụng Zalo do "kỳ lân công nghệ" CTCP Tập đoàn VNG (Mã: VNZ) phát triển. Số liệu của VNG, tính tới cuối quý III/2025 có tới 79,2 triệu người dùng ứng dụng này tại Việt Nam. Ứng dụng này có hơn 25.500 tài khoản trả phí hàng tháng.
Năm 2023, trong hồ sơ nộp lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), VNG lần đầu công bố chi tiết cơ cấu cổ đông. Theo đó, VNG Limited – pháp nhân nước ngoài đặt trụ sở tại quần đảo Cayman – đang nắm giữ 49% cổ phần trực tiếp tại VNG Corporation, doanh nghiệp vận hành các nền tảng số lớn tại Việt Nam như Zalo và Zing MP3.
Bên cạnh sở hữu trực tiếp, VNG Limited còn nắm thêm 21,3% cổ phần VNG Corporation thông qua Công ty Công nghệ BigV, cổ đông lớn thứ hai tại doanh nghiệp này. Như vậy, tổng tỷ lệ sở hữu trực tiếp và gián tiếp của VNG Limited tại VNG Corporation (mã: VNZ) vượt 70%.
Tại cấp độ công ty mẹ, cơ cấu cổ đông của VNG Limited cho thấy vai trò chi phối của nhóm sáng lập. Ông Lê Hồng Minh - nhà sáng lập kiêm CEO sở hữu 12,27% vốn, trong khi ông Vương Quang Khải - Phó Tổng giám đốc thường trực nắm 4,99%. Ngoài ra, VNG Limited còn có sự hiện diện của các cổ đông ngoại lớn như Tencent, Ant Group, cùng hai quỹ đầu tư đến từ Singapore là GIC và Seletar Investments.
Hồ sơ gửi SEC cho biết VNG Limited phát hành hai loại cổ phiếu phổ thông gồm loại A và loại B. Trong đó, cổ phiếu loại B có quyền biểu quyết gấp 10 lần cổ phiếu loại A. Cơ cấu này được thiết kế nhằm phân tách quyền sở hữu kinh tế và quyền kiểm soát, với cổ phiếu loại B chủ yếu thuộc về ban lãnh đạo, còn cổ phiếu loại A do các cổ đông nước ngoài nắm giữ.
Hai nhà sáng lập là ông Lê Hồng Minh và ông Vương Quang Khải lần lượt sở hữu 12,6 triệu và 1,68 triệu cổ phiếu loại B, tương ứng với 45% và 6% quyền biểu quyết tại VNG Limited. Như vậy, nhóm sáng lập nắm giữ toàn bộ cổ phiếu loại B và chi phối 51% tổng quyền biểu quyết.
Ở chiều ngược lại, Tencent là cổ đông ngoại có tỷ lệ biểu quyết lớn nhất, sở hữu hơn 65 triệu cổ phiếu loại A, tương đương 23,2% quyền biểu quyết. Khoản đầu tư này được thực hiện thông qua các pháp nhân Tenacious Bulldog Holdings Limited và Prosperous Prince Enterprises Limited đều đặt trụ sở tại British Virgin Islands cùng với lượng cổ phiếu dự kiến phát hành sau khi VNG Limited hoàn tất IPO.
Các cổ đông ngoại khác gồm GIC, thông qua Gamvest Pte nắm giữ 15,2 triệu cổ phiếu loại A (5,4% quyền biểu quyết); Ant Group, thông qua Ant International Technologies, sở hữu 7,77 triệu cổ phiếu loại A (2,8%); và Seletar Investments, quỹ liên quan Temasek - nắm 9,4 triệu cổ phiếu loại A, tương đương 3,4% quyền biểu quyết.
Từ cơ cấu này có thể thấy, ngoài nhóm sáng lập, Tencent là cổ đông nước ngoài duy nhất nắm giữ tỷ lệ biểu quyết đáng kể tại VNG Limited - đơn vị kiểm soát VNG Corporation. Hồ sơ SEC cũng phản ánh mối quan hệ kinh doanh chặt chẽ giữa hai bên, khi nhiều tựa game do VNG phát hành tại Việt Nam và Đông Nam Á, như PUBG Mobile, Võ Lâm Truyền Kỳ hay Liên Minh Huyền Thoại, có nguồn gốc từ Tencent Games.
VNG làm ăn ra sao?
Quý III/2025, với doanh thu thuần đạt 2.894 tỷ đồng, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2024, trong đó doanh thu từ thị trường nước ngoài chiếm tỷ trọng 19%. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh sau điều chỉnh đạt 263 tỷ đồng, tăng 30% so với cùng kỳ, nhờ kiểm soát chi phí chặt chẽ. Llỗ sau thuế hợp nhất hơn 7 tỷ đồng, giảm lỗ so với cùng kỳ là 11 tỷ đồng; lãi sau thuế công ty mẹ đạt 7 tỷ đồng.
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, công ty ghi nhận 7.697 tỷ đồng doanh thu, tăng 11% so với cùng kỳ.
Tổng tài sản của VNG tại 30/9/2025 đạt 11.245 tỷ đồng, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước. Tiền và các khoản tương đương tiền ở mức 4.233 tỷ đồng, tăng 54% so với đầu năm; đầu tư tài chính ngắn hạn 84,3 tỷ đồng. Hàng tồn kho 44,5 tỷ đồng.
Tổng nợ phải trả 10.049 tỷ đồng, tăng 20,7% so với đầu năm. Tổng nợ vay ở mức 2.626 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu 1.193,9 tỷ đồng.
