Từ 1/1/2026, công dân Việt Nam không được dùng hộ chiếu giao dịch ngân hàng

Theo quy định tại Thông tư 17/2024/TT-NHNN về mở và sử dụng tài khoản thanh toán và Thông tư 18/2024/TT-NHNN về hoạt động thẻ ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước ban hành ngày 28/6/2024, kể từ đầu năm 2026, hộ chiếu sẽ không còn được chấp nhận làm giấy tờ tùy thân đối với cá nhân là công dân Việt Nam khi thực hiện giao dịch ngân hàng. Ngoại lệ chỉ áp dụng với khách hàng là người nước ngoài.

Quy định mới có phạm vi áp dụng trên toàn bộ quy trình nghiệp vụ ngân hàng, bao gồm mở mới tài khoản thanh toán, phát hành và sử dụng thẻ ngân hàng, thực hiện giao dịch tài chính tại quầy, tra soát, cập nhật thông tin khách hàng cũng như các giao dịch điện tử. Điều này đồng nghĩa, từ ngày 1/1/2026, công dân Việt Nam sẽ không thể sử dụng hộ chiếu để rút tiền, chuyển tiền, thanh toán hoặc xác minh thông tin tại ngân hàng.

Thay thế cho hộ chiếu, khách hàng bắt buộc phải sử dụng căn cước công dân gắn chip, thẻ căn cước hoặc căn cước điện tử thông qua ứng dụng VNeID để thực hiện xác minh danh tính. Trường hợp sử dụng căn cước công dân không gắn chip, ngân hàng sẽ tiến hành đối chiếu thông tin thông qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nhằm đảm bảo độ chính xác.

Đối với các tài khoản thanh toán hoặc thẻ ngân hàng đã được mở bằng hộ chiếu trước đây, các ngân hàng khuyến cáo khách hàng cần chủ động cập nhật lại thông tin định danh trước ngày 1/1/2026. Nếu không hoàn tất việc cập nhật đúng hạn, khách hàng có thể bị từ chối giao dịch hoặc tạm khóa một số dịch vụ ngân hàng theo quy định.

Trước đó, từ ngày 1/7/2024, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai lộ trình bắt buộc xác thực sinh trắc học lần đầu đối với các giao dịch chuyển tiền trực tuyến có giá trị từ 10 triệu đồng mỗi lần hoặc từ 20 triệu đồng trong ngày. Đến đầu năm nay, nhiều ngân hàng đã mở rộng phạm vi áp dụng xác thực sinh trắc học đối với một số giao dịch trực tuyến khác nhằm tăng cường an toàn hệ thống.

Theo Ngân hàng Nhà nước, việc siết chặt quy trình nhận diện và xác thực khách hàng là giải pháp trọng tâm nhằm hạn chế tình trạng tài khoản ngân hàng “rác” – công cụ thường được các đường dây lừa đảo trực tuyến sử dụng để che giấu dòng tiền và hợp thức hóa nguồn tiền bất hợp pháp. Việc làm sạch và chuẩn hóa dữ liệu tài khoản được kỳ vọng sẽ tạo thêm rào cản đối với các hành vi gian lận, giả mạo trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng.

Thông tư 17/2024 quy định rõ, khách hàng chỉ được phép thực hiện giao dịch rút tiền hoặc giao dịch điện tử khi thông tin sinh trắc học trùng khớp với dữ liệu được lưu trữ trong căn cước công dân gắn chip, thẻ căn cước hoặc tài khoản định danh điện tử mức độ cao. Trong khi đó, Thông tư 18/2024 yêu cầu tổ chức phát hành thẻ phải thu thập và xác minh thông tin khách hàng thông qua CCCD, thẻ căn cước hoặc căn cước điện tử mức độ 2, không còn chấp nhận hộ chiếu là giấy tờ nhận diện hợp lệ.

Việc thay đổi này cũng đồng nghĩa chấm dứt quy định trước đây tại Thông tư 48/2018, theo đó hộ chiếu còn hiệu lực vẫn được sử dụng trong nhiều giao dịch ngân hàng như rút tiền tiết kiệm, kiểm tra số dư hoặc xác minh thông tin tại quầy.