Thị trường nín thở chờ đợi quyết định hạ lãi suất của Fed, giới chuyên gia cảnh báo nhiều rủi ro tiềm ẩn

Theo khảo sát tháng 10 của CNBC về Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương này dự kiến sẽ giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm trong cuộc họp tuần này (28-29/10) và có thể tiếp tục cắt giảm trong hai cuộc họp kế tiếp.

Tuy nhiên, 38 chuyên gia tham gia khảo sát - bao gồm các nhà kinh tế, chiến lược gia và nhà quản lý quỹ - bày tỏ lo ngại về việc thiếu dữ liệu do Chính phủ Mỹ đóng cửa, nguy cơ bong bóng trí tuệ nhân tạo (AI), lạm phát vẫn ở mức cao và khả năng yếu tố chính trị đang ảnh hưởng đến các quyết định của Fed.

“Điều hành chính sách tiền tệ mà thiếu dữ liệu đáng tin cậy chẳng khác nào lái máy bay trong bão tuyết khi bị bịt mắt và không có thiết bị định hướng. Và mọi chuyện còn nguy hiểm hơn khi xung quanh toàn là núi”, ông Guy LeBas, chiến lược gia trưởng tại Janney Montgomery Scott nhận định.

Theo khảo sát, 92% người được hỏi tin rằng Fed sẽ hạ lãi suất trong cuộc họp này, nhưng chỉ 66% cho rằng việc đó là cần thiết, với 38% phản đối.

“Yếu tố chính trị, chứ không phải các điều kiện tài chính, đang tác động rõ rệt đến quyết định của Fed. Hiện tại, điều kiện tài chính vẫn ở mức nới lỏng, GDP tăng 3,5-4%, giá tài sản tăng mạnh, còn lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu của Fed. Trong bối cảnh bình thường, Fed sẽ không chọn cách hạ lãi suất”, ông Richard Bernstein, Giám đốc điều hành Richard Bernstein Advisors nhận định.

Sau đợt cắt giảm lần này, 84% người tham gia khảo sát dự đoán Fed sẽ giảm tiếp vào tháng 12 và 54% tin sẽ có thêm một đợt cắt giảm nữa vào tháng 1 năm sau. Tổng cộng, mức cắt giảm dự kiến 100 điểm cơ bản trong giai đoạn 2025-2026, đưa lãi suất xuống khoảng 3,2% vào cuối năm 2026.

Một số chuyên gia cho rằng Fed không nên giảm lãi suất, nhưng một bộ phận khác lại cho rằng cần cắt mạnh hơn. “Thị trường lao động yếu đi và việc Chính phủ đóng cửa làm tăng nguy cơ suy thoái, cho thấy cần cắt giảm lãi suất sớm và mạnh hơn. Tăng năng suất là nguyên nhân chính giúp kinh tế Mỹ vẫn vững vàng và thị trường chứng khoán tăng mạnh – đây không phải là bong bóng", ông Allen Sinai, Kinh tế trưởng của Decision Economics nhận định.

Theo khảo sát tháng 10 của CNBC về Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương này dự kiến sẽ giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm trong cuộc họp tuần này (28-29/10)

Quan điểm về cổ phiếu và nền kinh tế

Gần 80% người tham gia khảo sát cho rằng các cổ phiếu liên quan đến AI đang bị định giá quá cao, trung bình hơn 20%. Do đó, họ dự đoán thị trường chứng khoán Mỹ sẽ kết thúc năm nay quanh mức hiện tại và chỉ tăng khoảng 5% trong năm tới. Tuy nhiên, chỉ số S&P 500 được kỳ vọng vượt 7.200 điểm và có thể đạt gần 7.700 điểm vào năm 2027.

“Yếu tố quan trọng nhất đối với kinh tế Mỹ trong cả ngắn hạn lẫn dài hạn là trí tuệ nhân tạo và liệu nó đang bị thổi phồng hay được đánh giá đúng mức”, ông Troy Ludtka, Kinh tế trưởng tại SMBC Nikko Securities Americas nhận định.

Ông John Lonski, Chủ tịch The Lonski Group, nói thẳng: “Khi bong bóng AI vỡ, chỉ những doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mạnh mới trụ lại được”.

Về tác động của việc Chính phủ Mỹ đóng cửa, 82% người tham gia cho rằng sự kiện này không ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán. 45% dự đoán Chính phủ sẽ mở cửa trở lại trong tháng này, trong khi 34% cho rằng việc đó sẽ diễn ra vào tháng 11.

Hầu hết tin rằng thiệt hại tương đương 0,3% GDP mỗi tháng sẽ được bù đắp phần lớn hoặc toàn bộ sau khi Chính phủ hoạt động trở lại. Tuy nhiên, chỉ 5% “rất tin tưởng” rằng các dữ liệu kinh tế hiện có phản ánh đúng thực tế, trong khi 71% “tương đối tin tưởng”.

“Các quan chức Fed hiện không có đủ cơ sở để đưa ra kết luận rõ ràng, vì vậy tốt nhất là nên tạm dừng các quyết định mới, chờ thêm dữ liệu để tránh lặp lại sai lầm chính sách nếu lạm phát hoặc việc làm diễn biến ngoài dự đoán”, bà Lindsey Piegza, Kinh tế trưởng tại Stifel cảnh báo.

Những người được hỏi chia đều về rủi ro: 42% lo Fed có thể hạ lãi suất quá mức, trong khi 40% lo cắt giảm không đủ.

Triển vọng tăng trưởng và rủi ro

Dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ tiếp tục được điều chỉnh tăng – lần thứ 5 trong 6 cuộc khảo sát gần đây kể từ khi các mức thuế quan đối ứng được công bố hồi tháng 4. GDP năm 2025 được dự báo tăng 1,9%, năm 2026 là 2,2% và năm 2027 đạt 2,3%.

Tỷ lệ thất nghiệp được dự báo tăng lên khoảng 4,5% vào năm tới, trong khi lạm phát cuối năm nay ở mức 3%, giảm nhẹ xuống 2,8% vào năm 2026 và 2,6% vào năm 2027. 

Thuế quan tiếp tục được xem là rủi ro lớn nhất đối với tăng trưởng kinh tế, song gần 2/3 số người tham gia cho biết tác động thực tế lên lạm phát thấp hơn dự kiến.

Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân là tác động của thuế quan lên giá tiêu dùng chưa thể hiện đầy đủ, và nhiều doanh nghiệp chưa chuyển toàn bộ chi phí thuế sang người tiêu dùng – một tình trạng mà họ dự đoán sẽ không kéo dài lâu.