Hải quan Việt Nam sáng kiến thành công chiến dịch “Con rồng Mê kông” trong hoạt động chống buôn lậu
(Thị trường tài chính) - Chiều 8/4, Tổng cục Hải quan đã thông tin về kết quả hợp tác, hội nhập hải quan ASEAN. Trong đó, Hải quan Việt Nam đã tích cực tham gia và ghi nhận nhiều đóng góp nổi bật.
Trong thời gian qua, ASEAN đã triển khai nhiều chương trình, sáng kiến về hợp tác hải quan trong đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng. Hải quan Việt Nam đã tích cực tham gia và có đóng góp đáng ghi nhận. Trong đó nổi bật là sáng kiến chiến dịch “Con rồng Mêkông”.
Đây là một chuỗi hoạt động chung của Hải quan tại khu vực Châu Á và Thái Bình Dương được bắt đầu từ năm 2018. Đến tháng 11/2023 đã tiến hành được 5 giai đoạn. Tổng số vụ bắt giữ của Chiến dịch là 4.535 vụ ma túy và động thực vật hoang dã CITES, tang vật thu giữ gồm: 55.200 kg (55,2 tấn ma túy), 108.000 kg (108 tấn) tiền chất, 157.000 kg (157 tấn) gỗ và 4.479 sản phẩm từ động, thực vật hoang dã.
Riêng trong Chiến dịch giai đoạn V, Hải quan Việt Nam và các đơn vị phối hợp đã cập nhật tổng số 123 vụ việc bắt giữ ma túy và động, thực vật hoang dã. Tháng 4/2024 vừa qua, Hải quan Việt Nam đã chủ trì tổ chức Hội nghị khởi động Chiến dịch “Con rồng Mêkông” giai đoạn VI tại Việt Nam.
Hiện nay, Hải quan Việt Nam đã kết nối chính thức Cơ chế một cửa ASEAN để trao đổi thông tin Chứng nhận xuất xứ mẫu D (C/O Form D) điện tử với 9 nước ASEAN, trao đổi thử nghiệm tờ khai hải quan xuất khẩu với Liên minh kinh tế Á – Âu, trao đổi thông tin C/O điện tử với Hàn Quốc, trao đổi chứng nhận điện tử với New Zealand. Ngoài ra, đã hoàn thiện việc kết nối hệ thống cho phép doanh nghiệp và các bên liên quan có thể tra cứu C/O e-Form D của Việt Nam từ tháng 8/2021 qua Cổng thông tin một cửa quốc gia “https://vnsw.gov.vn”.
Về trao đổi Tờ khai hải quan ASEAN (ACDD) thông qua Cơ chế Một cửa ASEAN, cho đến tháng 04/2024, trừ Lào chưa tham kết nối hệ thống, Hải quan Việt Nam đã tiến hành trao đổi thành công dữ liệu với 5 nước (Campuchia, Indonesia, Maylaysia, Thái Lan và Singapore) và đang tiếp tục thử nghiệm với các nước còn lại theo đúng lộ trình.
Theo Tổng cục Hải quan, thỏa thuận công nhận lẫn nhau về Doanh nghiệp ưu tiên trong ASEAN (AAMRA) đã được toàn bộ 10 nước thành viên ASEAN thông qua, ký kết và có hiệu lực từ ngày 19/9/2023. Đây là một trong những sáng kiến nổi bật của ASEAN nhằm hướng đến mục tiêu củng cố an ninh chuỗi cung ứng và tăng cường lợi ích chung trong tạo thuận lợi thương mại của các bên tham gia. Thỏa thuận này không mang tính ràng buộc về pháp lý, việc thực hiện Thỏa thuận sẽ phụ thuộc vào tình hình của từng nước theo lộ trình thống nhất.
Hải quan Việt Nam đã thông qua và ký kết Thỏa thuận AAMRA vào tháng 2/2023. Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện cơ sở pháp lý trong nước để chuyển sang giai đoạn thực hiện thí điểm theo lộ trình chung của ASEAN.
Hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN (ACTS) là hệ thống quản lý quá cảnh hải quan được tự động hóa việc thực hiện các thủ tục hải quan đối với việc vận chuyển hàng hóa quá cảnh qua biên giới trong ASEAN bằng phương tiện đường bộ. Thông qua một thủ tục hải quan chung, ACTS cho phép doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa tự do qua các Quốc gia Thành viên ASEAN.
Về hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN, hệ thống này bắt đầu vận hành chính thức từ ngày 30/11/2020, với 6 nước thành viên tham gia gồm Cam-pu-chia, Lào, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Việt Nam. Tính đến ngày 31/1/2024, đã có 190 lô hàng quá cảnh được thực hiện thủ tục hải quan thông qua hệ thống quá cảnh Hải quan ASEAN.
Với vai trò là nước thành viên, Việt Nam đã triển khai sáng kiến hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN cùng các nước ASEAN theo đúng tiến độ chung về việc hoàn thiện cơ sở pháp lý, việc kết nối hệ thống, việc lắp đặt hoàn thiện hệ thống và về mặt nguồn nhân lực vận hành hệ thống. Giao dịch bảo lãnh quá cảnh đầu tiên qua hệ thống quá cảnh Hải quan ASEAN tại thị trường Việt Nam đã được thực hiện thành công vào tháng 2/2024 qua Chi cục Hải quan Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh.
Năm 2024, Hải quan Việt Nam sẽ đảm nhiệm vị trí Chủ tịch và là nước chủ nhà đăng cai tổ chức Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN (ADGCM) lần thứ 33 trong năm 2024. Với vai trò này, Việt Nam sẽ nỗ lực tăng cường kết nối và thống nhất giữa các nước ASEAN để tiếp tục thực hiện các Kế hoạch Chiến lược Phát triển Hải quan ASEAN cho giai đoạn 2021-2025. Trong đó tập trung ưu tiên thực hiện các nội dung: Cơ chế một cửa ASEAN; Cơ chế quá cảnh hải quan ASEAN; Cơ chế thực hiện Công nhận lẫn nhau về Doanh nghiệp ưu tiên trong ASEAN;…
