Quốc gia đồng minh Mỹ bán sạch hơn 1.000 tấn vàng, chuyện gì đã xảy ra?
(Thị trường tài chính) - Giá vàng đã phá kỷ lục, vượt mốc 4.000 USD/ounce, song có một Ngân hàng Trung ương lại đi ngược xu hướng nắm giữ vàng làm tài sản dự trữ - đó là Canada.
Theo các bài báo trong quá khứ, Ngân hàng Trung ương Canada (BoC) từng nắm giữ khoảng 1.023 tấn vàng, nhưng đã bán nốt số thỏi vàng cuối cùng vào năm 2016. Tính theo giá hiện tại, 1.023 tấn vàng trị giá hơn 132,4 tỷ USD - vượt cả khoảng 126,5 tỷ USD dự trữ ngoại hối mà Canada nắm giữ vào tháng 10.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa việc bán vàng - được thực hiện như một chính sách chính thức của BoC từ năm 1980 và kéo dài trong nhiều thập kỷ - là quyết định sai lầm.
“Thời điểm đó chắc chắn là hợp lý về mặt tài chính và có lẽ xét trên đường dài của lịch sử, đó là lựa chọn đúng”, Jeffrey Christian, Giám đốc điều hành CPM Group, một công ty nghiên cứu về kim loại quý và hàng hóa nhận định.
Theo Jeffrey, vàng vừa tốn kém chi phí cất giữ, vận chuyển vừa không sinh lãi. Ông cũng nói Canada không hề đơn độc khi bán bớt dự trữ vàng mà đây từng là “sự khôn ngoan” của giới Ngân hàng Trung ương trong thập niên 1970, sau khi Mỹ chấm dứt bản vị vàng năm 1971, thời điểm một ounce vàng còn được quy đổi cố định ở mức 35 USD.
Timothy Lane, khi đó là Phó Thống đốc BoC, phát biểu trong một bài diễn văn năm 2019 rằng trái phiếu Kho bạc Mỹ và các đồng tiền ngoại tệ khác có tính thanh khoản cao hơn và mang lại lãi suất. “Dù những tài sản này không có cảm giác ‘nặng tay’ như một thỏi vàng, chúng tôi tin rằng chúng phù hợp hơn với mục đích nắm giữ dự trữ”, ông nói.
Các Ngân hàng Trung ương duy trì dự trữ vì nhiều mục đích khác nhau - vừa như một “tấm khiên tự bảo hiểm” trước các cú sốc kinh tế, vừa để giữ ổn định tiền tệ và đảm bảo nguồn thanh khoản cho thanh toán quốc tế.
Tuy nhiên, theo ông Timothy Lane, Canada chủ yếu coi dự trữ ngoại tệ là “biện pháp phòng ngừa” nhằm ứng phó với những rủi ro cực đoan, thay vì công cụ can thiệp thường xuyên vào thị trường tiền tệ. “Dự trữ ngoại hối của Canada nổi bật ở quy mô tương đối khiêm tốn và tính ổn định”, ông nói.
Năm 2019, dự trữ của BoC được định giá khoảng 85 tỷ USD, xấp xỉ 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), so với mức bình quân 10 năm khoảng 13% GDP ở các nền kinh tế phát triển tương đồng, theo bài phát biểu của Lane.
Dù vậy, mức dự trữ tương đối thấp của Canada vẫn được đánh giá là đủ vì BoC không còn sử dụng chúng để bình ổn giá trị đồng đô la Canada. Ông cũng cho biết Canada chỉ chính thức áp dụng chính sách bán vàng từ năm 1980 - khá lâu sau thời điểm nhiều bài báo đưa tin dự trữ vàng đạt đỉnh 1.023 tấn vào năm 1965.
Các nguồn tin khác nhau đưa ra con số vàng trong kho của Canada năm 1980 từ 500 đến 700 tấn, tính theo mức 4.000 USD/ounce hiện nay sẽ tương đương 64 đến 89,6 tỷ USD.
“Một số quốc gia tiếp tục giữ một phần dự trữ bằng vàng, đôi khi vì lý do biểu tượng. Canada thì không”, Lane nói.
Dù Canada có thể khác biệt ở một số điểm, họ không đơn độc: Nhiều quốc gia cũng duy trì tỷ trọng vàng rất thấp - thậm chí gần như bằng không - trong rổ dự trữ, như Bangladesh, Croatia, Iceland, Ireland và Pakistan, theo khảo sát tự nguyện của Hội đồng Vàng Thế giới.
Tuy vậy, theo người phát ngôn Bộ Tài chính Benoit Sabourin, vàng vẫn nằm trong danh mục “tài sản đủ điều kiện” của dự trữ ngoại hối. Chỉ là ở thời điểm hiện tại, có những lựa chọn hiệu quả hơn. “Chúng tôi cho rằng nắm giữ tài sản ngoại tệ chất lượng cao, có lãi suất, phù hợp hơn vàng để đạt các mục tiêu quản lý dự trữ”, ông khẳng định qua email.
