Các doanh nghiệp Trung Quốc khủng hoảng với nhân viên Gen Z
(Thị trường tài chính) - Khoảng cách thế hệ và suy thoái kinh tế đang tạo ra nhiều thách thức mới trong môi trường doanh nghiệp Trung Quốc.
Theo khảo sát mới nhất của công ty tư vấn tuyển dụng Robert Walters, 85% doanh nghiệp Trung Quốc đang phải đối mặt với thách thức trong việc quản lý xung đột thế hệ tại nơi làm việc. He cho biết: "Với nhân viên Gen Z, chúng tôi không chỉ cần giải thích nhiệm vụ mà còn phải làm rõ ý nghĩa công việc đối với công ty và cách nó phù hợp với các giá trị cá nhân của họ."
Bà Grace He, 37 tuổi, giám đốc hành chính tại một công ty quảng cáo ở Quảng Đông, ví von tình huống này như một chiếc bánh hamburger: lãnh đạo điều hành thuộc thế hệ X là lớp bánh trên, nhân viên Gen Z là lớp bánh dưới, còn thế hệ Millennial như cô đang đóng vai trò then chốt ở giữa để kết nối hai thế hệ này.
Thay đổi kỳ vọng của thế hệ trẻ
So với thế hệ trước, Gen Z Trung Quốc nổi bật với đặc điểm được hỗ trợ tài chính tốt hơn từ gia đình, trình độ học vấn cao hơn và tư duy cá nhân mạnh mẽ hơn. Họ cũng có tiếng nói quan trọng trong việc quản lý tài sản gia đình, một đặc điểm khác biệt so với Gen Z tại các quốc gia khác.
Thế hệ Z tại Trung Quốc, sinh từ năm 1997 đến 2012, nổi bật với nền tảng giáo dục tốt, tính cách cá nhân hóa cao, và nhận được nhiều hỗ trợ tài chính từ gia đình. Tuy nhiên, họ lại có xu hướng ưu tiên nhu cầu cá nhân hơn tại nơi làm việc, khác biệt rõ rệt với thế hệ X và thế hệ thiên niên kỷ, những người sẵn sàng hy sinh cuộc sống cá nhân để phát triển sự nghiệp.
“Khi một nhiệm vụ không phù hợp với giá trị của họ, thế hệ Z thường từ chối hoặc thực hiện kém hiệu quả. Chúng ta không thể chỉ ra lệnh; cần tiếp cận từ góc nhìn của họ và giải thích giá trị của dự án", bà He nhận xét.
Báo cáo từ Trường Kinh doanh Sau đại học Cheung Kong cho thấy chỉ 32,44% nhân viên thế hệ Z cảm thấy công việc phù hợp với sở thích, thấp hơn nhiều so với tỷ lệ ở độ tuổi 30 (44,02%) và 40 (53,21%).
Báo cáo của Robert Walters chỉ ra ba thách thức lớn nhất trong việc quản lý nhân viên Gen Z tại Trung Quốc: 56% doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thu hẹp khoảng cách giao tiếp giữa các thế hệ, 49% đang phải đối phó với áp lực về cân bằng công việc-cuộc sống, và 48% cần cải thiện quy trình phản hồi, hướng dẫn. Những vấn đề này được dự báo sẽ ngày càng trở nên quan trọng trong chiến lược quản trị doanh nghiệp những năm tới.
Xu hướng toàn cầu cho thấy Gen Z đang dần chiếm vị trí chủ đạo trong lực lượng lao động. Dự kiến đến năm 2030, nhóm này sẽ chiếm một phần ba tổng nhân lực toàn cầu, trong khi thế hệ millennial hiện đã chiếm 75%.
Tại công ty quảng cáo của Grace He, cơ cấu nhân sự phản ánh rõ nét sự chuyển giao giữa các thế hệ: 80% là millennial (sinh 1981-1996), 10% thuộc thế hệ X (sinh 1965-1980), và phần còn lại là Gen Z (sinh từ 1997). Theo quan sát của He, có sự khác biệt rõ rệt trong cách tiếp cận công việc giữa các nhóm tuổi.
Sinh ra trong thời kỳ chính sách một con và lớn lên giữa làn sóng phát triển kinh tế nhanh chóng, thế hệ Z ở Trung Quốc được hưởng lợi từ mức sống cao hơn và điều kiện giáo dục tốt hơn so với các thế hệ trước. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng trong nhóm sinh viên mới tốt nghiệp đang tạo ra những thách thức đáng kể trên thị trường lao động.
Tác động từ suy thoái kinh tế
Trong bốn thập kỷ qua, Trung Quốc đã trải qua thời kỳ tăng trưởng thương mại không ngừng nghỉ, nhờ vào sự chăm chỉ và cường độ làm việc cao của lực lượng lao động. Tuy nhiên, tình trạng suy thoái kinh tế gần đây đã khiến thế hệ Z – nhóm lao động trẻ nhất – xem xét lại các tiêu chí họ mong muốn từ người sử dụng lao động.
Báo cáo của Trường Kinh doanh Sau đại học Cheung Kong, công bố vào tháng 6, chỉ ra rằng triển vọng kinh tế ảm đạm đã khiến nhiều thành viên thế hệ Z cảm thấy thiếu ý thức về giá trị và ý nghĩa trong công việc. Theo khảo sát với hơn 16.000 người, chỉ 32,44% nhân viên thế hệ Z cho rằng công việc của họ phù hợp với sở thích cá nhân, con số này thấp hơn so với nhóm nhân viên ở độ tuổi 30 (44,02%) và 40 (53,21%).
Theo báo cáo năm 2025 của Hays, kỳ vọng về thu nhập tương lai thấp hơn đã dẫn đến sự chuyển dịch ưu tiên của Gen Z. Họ chú trọng hơn vào sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, ý nghĩa của công việc, cũng như sự ổn định của công ty.
Đáng chú ý, sự ổn định đã trở thành yếu tố đặc biệt quan trọng, với nhiều ứng viên thiên về lựa chọn các công ty trong nước. Điều này đặt ra thách thức cho các tổ chức quốc tế trong việc chứng minh rằng họ có thể tạo ra môi trường văn hóa đáp ứng nhu cầu của thế hệ Z.
Crystal Wu, một sinh viên mới tốt nghiệp hiện làm việc văn phòng tại Thâm Quyến, chia sẻ: “Thu nhập hiện tại, sự bình đẳng và cân bằng giữa công việc và cuộc sống là những điều tôi ưu tiên. Triển vọng thăng tiến không còn hấp dẫn tôi, đặc biệt khi tình hình kinh tế ngày càng bất ổn”.
Theo South China Morning Post (SCMP)
