Sinh trắc học gồm những gì? Tại sao phải xác thực khi giao dịch ngân hàng?
(Thị trường tài chính) - Từ 1/7/2024 tới, xác thực sinh trắc học sẽ là yêu cầu bắt buộc theo quy định của Ngân hàng Nhà nước khi người dân giao dịch ngân hàng lần đầu bằng Mobile Banking hoặc giao dịch chuyển tiền có giá trị lớn. Vậy sinh trắc học gồm những gì? Tại sao phải bắt buộc xác thực khi giao dịch ngân hàng?
Sinh trắc học gồm những gì?
Sinh trắc học (biometrics) là một ngành khoa học sử dụng các đặc điểm sinh học của con người để nhận dạng và xác thực danh tính. Các đặc điểm sinh học này có thể bao gồm dấu vân tay, mống mắt, khuôn mặt, giọng nói, mẫu da,...
Sinh trắc học được ứng dụng nhiều trong thực tế. Trong đó, có thể áp dụng để kiểm soát an ninh tại các khu vực như sân bay, ngân hàng,… Bên cạnh đó, sinh trắc học còn được sử dụng để quản lý danh tính của người dùng trong các hệ thống thông tin. Ví dụ, dấu vân tay được sử dụng để đăng ký sinh viên trong các hệ thống quản lý học sinh.
Một ứng dụng khác cũng vô cùng quan trọng đó chính là dùng sinh trắc học để xác thực truy cập. Thực tế, theo Quyết định số 2345/QĐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, từ 1/7/2024, tất cả các giao dịch chuyển khoản trên 10 triệu đều phải được xác thực sinh trắc học bằng vân tay hoặc khuôn mặt. Ngoài ra, nếu chuyển tiền dưới 10 triệu đồng/lần nhưng tổng giá trị số tiền các giao dịch trong ngày đã chạm mốc 20 triệu thì khi đến lần chuyển tiếp theo trong cùng ngày đó cần phải xác thực bằng khuôn mặt hoặc vân tay.
Đối với các giao dịch thanh toán hàng hóa hoặc các dịch vụ hợp pháp được tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, hay bên trung gian thanh toán cung cấp hoặc tại các đơn vị có chấp nhận thanh toán do các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, hoặc trung gian thanh toán sẽ chịu trách nhiệm lựa chọn, thẩm định, giám sát cũng như quản lý với giá trị thanh toán trong một ngày từ 100 triệu đồng trở lên, giao dịch đó sẽ bị gián đoạn nếu chủ tài khoản không cập nhật thực hiện xác thực sinh trắc học vân tay.
Đối với giao dịch thực hiện chuyển tiền thực hiện giữa các ví điện tử hoặc nạp tiền vào ví điện tử, hoặc rút tiền từ ví điện tử mà số tiền vượt quá 20 triệu đồng cũng sẽ bị gián đoạn khi chủ tài khoản không cập nhật thực hiện xác thực sinh trắc học vân tay.
Đối với giao dịch thực hiện chuyển liên ngân hàng ra tài khoản nước ngoài, người dân buộc phải tiến hành thực hiện cập nhật xác thực sinh trắc học vân tay trong ứng dụng ngân hàng bởi nếu không thì giao dịch sẽ bị gián đoạn.
Việc áp dụng xác thực sinh trắc học được sử dụng để xác thực danh tính của người dùng khi truy cập vào các hệ thống hoặc thiết bị, trong trường hợp này là xác nhận giao dịch ngân hàng trực tuyến.
Sinh trắc học “bảo vệ” người dùng khỏi lừa đảo ra sao?
Sinh trắc học được sử dụng để thay thế hoặc bổ sung cho các phương pháp xác minh danh tính truyền thống như mật khẩu hoặc mã pin. Phương pháp này sử dụng các công nghệ tiên tiến để thu thập và phân tích các đặc điểm sinh học của con người và lưu trữ chúng trong một cơ sở dữ liệu. Do vậy, việc bảo mật sinh trắc được đánh giá là an toàn và thuận tiện.
Trên thực tế, sinh trắc của mỗi người là duy nhất, không ai giống ai kể cả các cặp sinh đôi. Sinh trắc được nhận diện qua đặc điểm sinh học và đặc điểm hành vi.
Trong đó, sinh trắc nhận diện qua đặc điểm sinh học có sinh trắc học vân tay là loại phổ biến nhất. Vân tay của mỗi người là duy nhất và không thay đổi theo thời gian. Ngoài ra, có sinh trắc học giọng nói, khuôn mặt, mống mắt. Sinh trắc học theo đặc điểm hành vi bao gồm nhận dạng gõ phím, nhận dạng bước đi, chữ viết hoặc nhận dạng cách di chuyển chuột trên máy tính.
Khi giao dịch ngân hàng trực tuyến, thay vì phải nhập mật khẩu hay mã PIN truyền thống, việc sử dụng các đặc điểm sinh học độc nhất của mỗi người như vân tay, khuôn mặt, mống mắt, giọng nói để xác minh danh tính người dùng sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ giả mạo, sao chép thông tin thẻ, giảm thiểu rủi ro lộ thông tin. Từ đó, bảo vệ tài khoản khỏi truy cập trái phép.
Ngoài ra, việc sử dụng sinh trắc để xác minh danh tính khi giao dịch trực tuyến cũng giúp rút ngắn thời gian giao dịch khi thay thế thao tác nhập mật khẩu thủ công, mang lại trải nghiệm suôn sẻ, an toàn.
