Nhóm ngân hàng Big 4 nhập cuộc đua tăng lãi suất huy động dịp cuối năm

Theo giới phân tích, đợt điều chỉnh lãi suất lần này diễn ratrong bối cảnh nền kinh tế đang bước vào giai đoạn phục hồi mạnh, nhu cầu vốncho sản xuất – kinh doanh và đầu tư tăng nhanh.

Trong khi đó, việc Cục Dự trữLiên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất đã tạo ra tác động “kép”: vừa hỗ trợ ổn định tỷgiá, vừa khiến dòng vốn quốc tế dịch chuyển linh hoạt hơn, buộc các ngân hàngtrong nước phải chủ động củng cố nguồn vốn trung – dài hạn.

Từ đầu tháng 12 đến nay, thị trường ghi nhận 21 ngân hàngtăng lãi suất huy động. Danh sách trải dài từ các nhà băng quy mô vừa và nhỏnhư PVCombank, BaoVietBank, NCB, BVBank, KienlongBank… đến những tên tuổi lớnnhư Techcombank, MB, VPBank, ACB, Sacombank hay SHB. Đáng chú ý, nhiều ngânhàng điều chỉnh lãi suất với tần suất dày đặc. NCB, VPBank và Techcombank đã cótới hai lần tăng chỉ trong thời gian ngắn, cho thấy áp lực cạnh tranh huy độngvốn đang ngày càng gay gắt.

Điểm nhấn đáng chú ý nhất là sự nhập cuộc của nhóm ngân hàngcó vốn nhà nước. Vốn được xem là “neo” ổn định của thị trường với mặt bằng lãisuất thấp, việc BIDV và VietinBank điều chỉnh tăng lãi suất cho thấy nhu cầu vốncuối năm không còn là câu chuyện riêng của khối tư nhân. Áp lực thanh khoản đãlan rộng trên toàn hệ thống, nhất là khi tín dụng tăng trưởng nhanh hơn dự kiến.

Sức nóng của cuộc đua lãi suất không chỉ thể hiện trên bảngniêm yết mà còn lan sang hoạt động tiếp thị trực tiếp. Nhiều khách hàng cho biếtliên tục nhận được cuộc gọi mời chào gửi tiết kiệm với mức lãi suất cao hơn trướcđáng kể. Chị Minh Loan (Định Công, Hà Nội) chia sẻ, sổ tiết kiệm 200 triệu đồngsắp đáo hạn của chị được tư vấn mức lãi suất 5,4%/năm cho kỳ hạn 6 tháng, cao gấpđôi so với nửa năm trước.

Trên các diễn đàn tài chính và mạng xã hội, mức chào lãi suấtcòn “nóng” hơn. Nhân viên ngân hàng công khai mời gọi dòng tiền nhàn rỗi bằngcác gói lãi suất cao kèm quà tặng. Theo những thông tin chào mời, lãi suất kỳ hạn6 tháng tại một số ngân hàng đã tiệm cận hoặc vượt ngưỡng 7,5 – 8%/năm, cá biệtcó nơi được giới thiệu trên 8%/năm. Ở các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng, nhiều ngânhàng nhanh chóng đẩy lãi suất lên sát trần 4,75% theo quy định của Ngân hàngNhà nước.

Lý giải làn sóng tăng lãi suất, giới chuyên gia cho rằngnguyên nhân cốt lõi đến từ sự phục hồi mạnh của tín dụng trong khi huy động vốnkhông theo kịp. Tính đến ngày 27/11, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã vượt 18,2triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với đầu năm – mức cao nhất trong vòng 5 năm và vượtmục tiêu 16% đề ra cho cả năm. Tốc độ giải ngân nhanh khiến nhiều ngân hàng đốimặt với áp lực thanh khoản cục bộ, buộc phải đẩy mạnh huy động.

Bên cạnh đó, cơ cấu tín dụng cũng bộc lộ sự lệch pha. Gần70% dòng vốn chảy vào khu vực dịch vụ, trong khi sản xuất chỉ chiếm khoảng 24%.Điều này đặt ra yêu cầu các ngân hàng phải tái cơ cấu nguồn vốn, vừa đảm bảotăng trưởng tín dụng, vừa kiểm soát rủi ro theo định hướng điều hành.

Theo TS. Nguyễn Tú Anh, Giám đốc Nghiên cứu chính sách (Đạihọc VinUni), nhu cầu tín dụng tăng mạnh, đặc biệt ở lĩnh vực bất động sản, cùngvới áp lực nợ xấu gia tăng đã khiến lãi suất khó giảm. Chi phí trích lập dựphòng lớn làm thu hẹp dư địa lợi nhuận, buộc các ngân hàng phải nâng chi phí đầuvào để cân đối.

Chứng khoán Vietcombank (VCBS) dự báo lãi suất huy động cóthể còn nhích nhẹ trong thời gian tới, do áp lực thanh khoản mùa cao điểm cuốinăm và rủi ro tỷ giá khi nhu cầu ngoại tệ nhập khẩu gia tăng. Tuy vậy, cácchuyên gia cho rằng biến động này nằm trong tầm kiểm soát. Ngân hàng Nhà nướcđược kỳ vọng sẽ tiếp tục điều hành linh hoạt, ưu tiên cấp hạn mức tín dụng chocác ngân hàng đáp ứng chuẩn Basel II, Basel III, qua đó hạn chế nguy cơ “sốc”lãi suất.