Việt Nam sẽ thiếu 1,3 triệu nữ giới ở độ tuổi kết hôn trong vòng 24 năm nữa
(Thị trường tài chính) - Sự chênh lệch giữa số nam, nữ trong độ tuổi kết hôn ngày càng rõ nét.
Theo báo cáo mới nhất của Cục Thống kê, Việt Nam đang và sẽ phải đối mặt với tình trạng mất cân bằng giới tính trong nhóm dân số đến tuổi kết hôn.
Kết quả điều tra dân số giữa kỳ năm 2024 cho thấy, số lượng nam giới trong độ tuổi kết hôn hiện đã vượt nữ giới cùng nhóm tuổi hơn 400.000 người. Khoảng cách này được dự báo sẽ tiếp tục nới rộng trong những năm tới.
Cụ thể, đến năm 2034, số nam giới trong độ tuổi kết hôn dự kiến nhiều hơn nữ giới khoảng 711.700 người. Đỉnh điểm của sự thiếu hụt nữ giới được xác định rơi vào giai đoạn năm 2049, với mức chênh lệch lên tới 1,3 triệu người.
Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chủ yếu của thực trạng này bắt nguồn từ tỷ số giới tính khi sinh mất cân bằng kéo dài. Dù vậy, một tín hiệu tích cực là xu hướng dư thừa nam giới trong độ tuổi kết hôn được dự báo sẽ dần hạ nhiệt sau năm 2034, khi giả thiết cho rằng tỷ số giới tính khi sinh từng bước quay trở lại mức cân bằng tự nhiên.
Theo kịch bản dự báo dài hạn, đến năm 2074, số nam giới đến tuổi kết hôn vẫn cao hơn nữ giới khoảng 829.000 người. Điều này cho thấy tác động của mất cân bằng giới tính khi sinh không chỉ mang tính ngắn hạn mà còn để lại hệ lụy kéo dài nhiều thập kỷ, ảnh hưởng sâu rộng đến cơ cấu dân số và các vấn đề xã hội liên quan như hôn nhân, gia đình và an sinh.
Cùng với thách thức về giới tính, Việt Nam cũng đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ về cơ cấu dân số. Thời kỳ “dân số vàng” khi cứ hai người trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) gánh một người phụ thuộc, được dự báo sẽ kết thúc vào năm 2036. Sau mốc này, Việt Nam sẽ chính thức bước sang giai đoạn dân số già và tiến tới dân số siêu già, thể hiện qua sự thu hẹp nhanh chóng của các nhóm tuổi trẻ và trung niên, trong khi nhóm dân số cao tuổi gia tăng mạnh.
Bên cạnh đó, di cư nội địa tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc tái phân bố dân cư giữa các vùng, phản ánh rõ sự chênh lệch về điều kiện phát triển kinh tế - xã hội cũng như khả năng thu hút và sử dụng lao động của từng địa phương. Xu hướng này vừa tạo động lực phát triển cho các đô thị và vùng kinh tế trọng điểm, vừa đặt ra thách thức đối với công tác quy hoạch dân cư, lao động và hạ tầng xã hội trong dài hạn.
Những dự báo trên cho thấy Việt Nam cần sớm có các chính sách đồng bộ nhằm kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, thích ứng với già hóa dân số và quản lý hiệu quả dòng di cư, từ đó bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội bền vững trong những thập kỷ tới.
